Một cách giải thích dễ hiểu cho "Thuyết tương đối rộng"

Có thể bạn đã gặp cụm từ "thuyết tương đối" hay "thuyết tương đối rộng" trong vật lý. Vậy thuyết tương đối rộng là gì, chúng ta hãy cùng tìm cách hiểu dễ nhất về khái niệm này nhé.

Thuyết tương đối rộng (hay nói ngắn gọn là thuyết tương đối) là một "viên gạch nền", một yếu tố cơ bản tạo nên vật lý học hiện đại. Lý thuyết này giải thích trọng lực (hay lực hấp dẫn) dựa trên cách mà không gian có thể uốn cong, hay nói chính xác hơn là nó liên kết lực hấp dẫn với hình dạng thay đổi của không - thời gian.


Hình minh họa vật có khối lượng có thể uốn cong không - thời gian. (Ảnh: PashaIgnatov/iStock).

Lịch sử của thuyết tương đối rộng

Nhà bác học Albert Einstein đã đưa ra lý thuyết "tổng quát" này vào năm 1915, một thập kỷ sau khi ông đưa ra một thuyết tương đối "đặc biệt" áp dụng tốc độ ánh sáng vũ trụ vào giả định rằng các định luật vật lý không thay đổi trong bất kỳ hệ quy chiếu nào.

Khi ông áp dụng khối lượng gia tốc vào lý thuyết đặc biệt đó, ông nhận ra rằng các vật thể có khối lượng ảnh hưởng đến các chiều xung quanh nó (không - thời gian) theo cách mà vật thể đó hoạt động trong tình trạng nó có thể hút các vật khác có khối lượng.

Chúng ta có thể hình dung điều đó giống như là vật chất nằm trong một kết cấu không - thời gian thì sẽ đè nặng lên kết cấu đó, tạo ra một "đường cong" khiến các vật chất khác ở gần nó trượt về phía nó.

Tầm quan trọng của thuyết tương đối rộng

Các phương trình toán học của thuyết tương đối rộng của Einstein đã được các nhà khoa học kiểm tra nhiều lần và vẫn là cách chính xác nhất để dự đoán các tương tác hấp dẫn, thay thế cho những phương trình do Isaac Newton đưa ra vài thế kỷ trước.

Cho đến nay, chúng ta không có các lý thuyết trường lượng tử tương đương như vậy do sự bất tương thích vô cùng lớn, ví dụ: cơ học lượng tử có nhiều cách để xem xét các khái niệm như vô cực chẳng hạn, nhưng nếu chúng ta cũng xem xét khái niệm vô cực trong thuyết tương đối rộng thì toán học sẽ đưa ra những dự đoán hết sức vô nghĩa.

Hiện nay, các nhà vật lý học hiện đại vẫn đang tìm cách xây dựng một "phiên bản" vật lý lượng tử của thuyết tương đối rộng.

TIN CŨ HƠN
Chuyện gì xảy ra nếu tất cả núi lửa trên Trái Đất cùng phun trào?

Chuyện gì xảy ra nếu tất cả núi lửa trên Trái Đất cùng phun trào?

Với những dòng nham thạch nóng bỏng chảy xuống và những đốm lửa trong mây bụi, quang cảnh một ngọn núi lửa phun trào vừa đáng sợ lại vừa đáng kinh ngạc.

Đăng ngày: 27/10/2025
Bí ẩn những món ăn trong ngày lễ ma quỷ Halloween

Bí ẩn những món ăn trong ngày lễ ma quỷ Halloween

Cũng như các ngày lễ khác, trong lễ Halloween, người ta thường ăn một số món ăn đặc trưng và mang ý nghĩa đặc biệt cho dịp này.

Đăng ngày: 27/10/2025
Cận cảnh

Cận cảnh "siêu quái vật" đào đất lớn nhất thế giới, có khối lượng lên tới 13.500 tấn

Bagger 288 là đơn đặt hàng của công ty khai mỏ Rheinbraun. Các kỹ sư phải mất 5 năm để lên kế hoạch thiết kế và sản xuất, thời gian lắp ráp cỗ máy khổng lồ này cũng mất thêm 5 năm nữa.

Đăng ngày: 26/10/2025
Một ngày trên trái đất đang trở nên dài hơn, và các nhà khoa học không thể giải thích nguyên nhân

Một ngày trên trái đất đang trở nên dài hơn, và các nhà khoa học không thể giải thích nguyên nhân

Điều này không chỉ ảnh hưởng đến quá trình đo đạc thời gian của con người, mà còn ảnh hưởng trực tiếp tới những công nghệ quan trọng nhất phục vụ cuộc sống như GPS chẳng hạn.

Đăng ngày: 26/10/2025
Nguồn gốc khoa học của quái vật Halloween

Nguồn gốc khoa học của quái vật Halloween

Người sói, thây ma, hồn ma.... những sinh vật tiêu biểu cho sự đáng sợ của mùa Halloween không phải tự dưng xuất hiện trong các câu chuyện.

Đăng ngày: 26/10/2025
Ao có nước lâu ngày sẽ có cá? Không ai thả tại sao cá lại có trong ao, chúng từ đâu ra?

Ao có nước lâu ngày sẽ có cá? Không ai thả tại sao cá lại có trong ao, chúng từ đâu ra?

Khi kênh ao khô nứt được đổ đầy nước vào thì không bao lâu nữa người ta lại thấy cá nhỏ ở trong đó, dù không ai thả cá vào, vậy cá nhỏ trong ao từ đâu ra?

Đăng ngày: 25/10/2025
Tuổi thọ của loài người có thể đạt tới 1.000, chuyên gia: Chìa khóa ở tế bào bất tử này!

Tuổi thọ của loài người có thể đạt tới 1.000, chuyên gia: Chìa khóa ở tế bào bất tử này!

Tuyên bố về tế bào đặc biệt này của tiến sĩ Aubrey de Grey tại 1 buổi hội thảo khoa học đã làm rúng động cả thế giới.

Đăng ngày: 25/10/2025
Khoa Học News