Một cách giải thích dễ hiểu cho "Thuyết tương đối rộng"

Có thể bạn đã gặp cụm từ "thuyết tương đối" hay "thuyết tương đối rộng" trong vật lý. Vậy thuyết tương đối rộng là gì, chúng ta hãy cùng tìm cách hiểu dễ nhất về khái niệm này nhé.

Thuyết tương đối rộng (hay nói ngắn gọn là thuyết tương đối) là một "viên gạch nền", một yếu tố cơ bản tạo nên vật lý học hiện đại. Lý thuyết này giải thích trọng lực (hay lực hấp dẫn) dựa trên cách mà không gian có thể uốn cong, hay nói chính xác hơn là nó liên kết lực hấp dẫn với hình dạng thay đổi của không - thời gian.


Hình minh họa vật có khối lượng có thể uốn cong không - thời gian. (Ảnh: PashaIgnatov/iStock).

Lịch sử của thuyết tương đối rộng

Nhà bác học Albert Einstein đã đưa ra lý thuyết "tổng quát" này vào năm 1915, một thập kỷ sau khi ông đưa ra một thuyết tương đối "đặc biệt" áp dụng tốc độ ánh sáng vũ trụ vào giả định rằng các định luật vật lý không thay đổi trong bất kỳ hệ quy chiếu nào.

Khi ông áp dụng khối lượng gia tốc vào lý thuyết đặc biệt đó, ông nhận ra rằng các vật thể có khối lượng ảnh hưởng đến các chiều xung quanh nó (không - thời gian) theo cách mà vật thể đó hoạt động trong tình trạng nó có thể hút các vật khác có khối lượng.

Chúng ta có thể hình dung điều đó giống như là vật chất nằm trong một kết cấu không - thời gian thì sẽ đè nặng lên kết cấu đó, tạo ra một "đường cong" khiến các vật chất khác ở gần nó trượt về phía nó.

Tầm quan trọng của thuyết tương đối rộng

Các phương trình toán học của thuyết tương đối rộng của Einstein đã được các nhà khoa học kiểm tra nhiều lần và vẫn là cách chính xác nhất để dự đoán các tương tác hấp dẫn, thay thế cho những phương trình do Isaac Newton đưa ra vài thế kỷ trước.

Cho đến nay, chúng ta không có các lý thuyết trường lượng tử tương đương như vậy do sự bất tương thích vô cùng lớn, ví dụ: cơ học lượng tử có nhiều cách để xem xét các khái niệm như vô cực chẳng hạn, nhưng nếu chúng ta cũng xem xét khái niệm vô cực trong thuyết tương đối rộng thì toán học sẽ đưa ra những dự đoán hết sức vô nghĩa.

Hiện nay, các nhà vật lý học hiện đại vẫn đang tìm cách xây dựng một "phiên bản" vật lý lượng tử của thuyết tương đối rộng.

TIN CŨ HƠN
9 điều về bản thân mà chúng ta không hề biết

9 điều về bản thân mà chúng ta không hề biết

Qua nhiều năm nghiên cứu, các nhà khoa học đã đi đến những kết luận rất thú vị về con người, có thể khiến bạn phải thốt lên "Hóa ra là như vậy".

Đăng ngày: 18/12/2025
Nếu không có thảm họa, điều gì sẽ xảy ra trong 500 năm nữa?

Nếu không có thảm họa, điều gì sẽ xảy ra trong 500 năm nữa?

500 năm không phải là khoảng thời gian dài đối với toàn bộ lịch sử phát triển của nhân loại.

Đăng ngày: 18/12/2025
Thành phố nghìn năm không trồng nổi 1 cây xanh: Thưởng 1 tỷ cho ai

Thành phố nghìn năm không trồng nổi 1 cây xanh: Thưởng 1 tỷ cho ai "giải cứu" thành công

Dù người dân đã thử nhiều cách, cây xanh vẫn không thể sinh sôi tại thành phố này. Chính quyền đã treo giải thưởng rất lớn nhưng dường như "bài toán" khó này vẫn chưa có lời giải.

Đăng ngày: 18/12/2025
Sự thật về khách sạn bí ẩn 33 năm không có một vị khách dù có quy mô cực kỳ hoành tráng

Sự thật về khách sạn bí ẩn 33 năm không có một vị khách dù có quy mô cực kỳ hoành tráng

Cho đến nay, khách sạn này vẫn tiếp tục được gắn liền với cái tên "khách sạn của ngày tận thế".

Đăng ngày: 18/12/2025
Du khách thoải mái đào kim cương miễn phí tại một công viên ở Mỹ

Du khách thoải mái đào kim cương miễn phí tại một công viên ở Mỹ

Công viên Crater Of Diamonds là kho báu kim cương hình thành bởi hoạt động địa chất và núi lửa định hình khu vực cách đây khoảng 3 tỷ năm.

Đăng ngày: 17/12/2025
Bi kịch của chủng tộc người khổng lồ trên quần đảo Canary

Bi kịch của chủng tộc người khổng lồ trên quần đảo Canary

Nằm ngoài khơi bờ biển phía Tây Bắc của châu Phi, Quần đảo Canary là điểm dừng chân của nhiều thủy thủ trước khi vượt Đại Tây Dương.

Đăng ngày: 17/12/2025
Các tục lệ giáng sinh kỳ quặc nhất thế giới

Các tục lệ giáng sinh kỳ quặc nhất thế giới

Xem phim hoạt hình vịt Donald, trượt patin đến nhà thờ… là những phong tục đón giáng sinh kỳ lạ ở các nước.

Đăng ngày: 17/12/2025
Khoa Học News