Nghe chuyên gia giải thích về việc "đất hiếm không hề hiếm như cái tên"

Nguyên tố đất hiếm còn được gọi là “vitamin của hóa học”, khi mà một lượng nhỏ thứ “chất bổ” này sẽ tạo ra những hiệu ứng mạnh mẽ trong đồ điện tử: nam châm mạnh hơn, màn hình thiết bị điện tử sáng hơn, dung lượng pin cao hơn đều nhờ có đất hiếm.

Nếu Trung Quốc dừng cung cấp đất hiếm, toàn bộ ngành công nghiệp điện tử sẽ đi lùi lại mất vào thập kỷ. Không ai muốn từ bỏ smartphone để quay về sử dụng cục gạch đen trắng ngày xưa cả.

Nhưng thực chất đất hiếm không hiếm, chỉ là cái tên vậy thôi.


Mỏ đất hiếm.

Ban khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (USGS) mô tả đất hiếm là “nhiều ở mức trung bình”. Chúng không nhiều như silicon hay sắt, nhưng vẫn có số lượng tương đương chì hay đồng. Trung Quốc sở hữu một lượng lớn đất hiếm, nhưng Brazil, Canada, Úc, Ấn Độ, Mỹ và Nhật Bản cũng đều có đất hiếm.

Khó khăn trong việc tinh chế đất hiếm (và cũng là lý do chúng được đặt cái tên “hiếm”) nằm ở việc đất hiếm không đóng thành quặng, mà lẫn cùng nhiều tạp chất khác. Tính chất hóa học của đất hiếm ngang ngửa với một thanh niên hòa đồng, ai cũng có thể bắt cặp; việc trích xuất đất hiếm từ quặng thì lại giống việc thuyết phục anh bạn say rượu dừng uống để về nhà, một quá trình dông dài và gây ức chế.

Theo lời Eugene Gholz, chuyên gia đất hiếm và giáo sư đang công tác tại Đại học Notre Dame: “Một khi bạn lấy đất hiếm ra khỏi đất, mới thấy khó khăn nằm ở khâu xử lý hóa học chứ không phải công đoạn khai thác”.

Không giống những lời lẽ ngọt nhạt dùng để khuyên nhủ một người bạn say xỉn, xử lý đất hiếm cần acid mạnh và một lượng phóng xạ có thể gây ung thư. Đây là một trong những lý do nhiều nước để việc sản xuất đất hiếm cho Trung Quốc, quốc gia có lượng lao động tay chân dồi dào và những mỏ đất hiếm không biết quan tâm tới môi trường.

Trung Quốc cũng mới vươn lên vị trí thứ nhất trong danh sách các nước sản xuất đất hiếm. Giữa thập niên 68 và 80, lượng lớn đất hiếm của thế giới tới từ mỏ Mountain Pass tại Mỹ. Nhà máy đóng cửa năm 1998 do gặp vấn đề với lượng nước thải độc hại.

Từ thập niên 90 trở đi, người Hoa mới thống lĩnh nguồn hàng đất hiếm, nhưng họ cũng trả cái giá môi trường đắt đỏ. Năm 2010, chính phủ Trung Quốc ước tính lượng rác thải độc hại mà ngành đất hiếm thải ra một năm phải tới 20 triệu tấn. Số liệu từ nhiều nguồn cho hay Trung Quốc chiếm 95% tổng sản lượng đất hiếm thế giới, nhưng USGS cho rằng số liệu đã cũ, con số hiện tại đâu đó gần 80%.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Huyền thoại về

Huyền thoại về "con đường tơ lụa" nổi tiếng trong lịch sử

Hiểu hơn về con đường mang theo nhiều điều vĩ đại và chứa đầy sự thú vị mà con người thời xưa đã tạo ra.

Đăng ngày: 21/08/2025
Câu chuyện về vị hoàng đế Anh tàn bạo và thi thể... phát nổ trong đám tang

Câu chuyện về vị hoàng đế Anh tàn bạo và thi thể... phát nổ trong đám tang

Khi William chỉ vừa 8 tuổi, cha ông qua đời, truyền lại ngôi vị cho con. Tuy nhiên các "trò chơi vương quyền" đã diễn ra vô cùng gay cấn và tàn khốc ngay sau đó.

Đăng ngày: 21/08/2025
Vàng được hình thành như thế nào?

Vàng được hình thành như thế nào?

Các nhà khoa học thuộc ĐH Queensland (Australia) vừa công bố công trình nghiên cứu chứng tỏ vàng được tạo ra nhờ nước và động đất.

Đăng ngày: 21/08/2025
Lễ Vu Lan báo hiếu và ý nghĩa bông hồng cài ngực áo

Lễ Vu Lan báo hiếu và ý nghĩa bông hồng cài ngực áo

Qua hàng nghìn năm, Vu Lan báo hiếu luôn là một trong những ngày lễ có sức sống văn hóa mãnh liệt nhất trong đời sống tinh thần của mỗi người dân Việt Nam chúng ta.

Đăng ngày: 20/08/2025
Cận cảnh hình ảnh mô phỏng con người thời nguyên thủy

Cận cảnh hình ảnh mô phỏng con người thời nguyên thủy

Mới đây, nghệ sĩ người Pháp - Elisabeth Daynès đã tạo ra những mô hình người cổ đại với độ chính xác và giống thật tới từng chi tiết nhỏ như tàn nhang, nếp nhăn, ánh mắt có hồn.

Đăng ngày: 19/08/2025
Tại sao người thông minh thường ít bạn?

Tại sao người thông minh thường ít bạn?

Cụ thể, nếu người thông minh dành nhiều thời gian cho bạn bè, họ sẽ không cảm thấy hạnh phúc mấy.

Đăng ngày: 19/08/2025
Hòn đảo nơi bạn nhìn thấy ngày mai

Hòn đảo nơi bạn nhìn thấy ngày mai

Điều đặc biệt khiến địa điểm nằm ở nơi hẻo lánh nhưng vẫn nổi tiếng chính là sự xóa nhòa giới hạn về thời gian và không gian.

Đăng ngày: 19/08/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News