Nguyên nhân sốc khiến đế chế Maya bốc hơi: Cảnh báo về tận thế có thật

Theo Science Alert, các kết quả cho thấy mối tương quan giữa lượng mưa tăng và dân số tăng trong khu vực sinh sống của người Maya trên bán đảo Yucatan. Ngược lại, có những dấu hiệu suy tàn đáng kể về dân số và chất lượng sống trong nhưng năm 1400 - 1450 sau Công Nguyên, giai đoạn liên kết mật thiết với sự sụp đổ về mặt chính trị.

Nguyên nhân đế chế sụp đổ, đơn giản, khốc liệt: Hạn hán, dẫn đến một chuỗi phản ứng dây chuyền nghiêm trọng trong xã hội.


Một đô thành bị bỏ hoang của người Maya - (Ảnh: ANCIENT ORGINS)

Theo Ancient Origins, các kết quả đến từ cuộc nghiên cứu quy mô lớn của một nhóm khoa học gia từ Mỹ, Canada, Mexico, Đức, Úc, Anh, dẫn đầu bởi nhà nhân chủng học Douglas Kennett từ Đại học California ở Santa Barbara - Mỹ.

Điều gây chú ý nhất trong các bước nghiên cứu là các bộ hài cốt "bị hư hỏng" trong thời kỳ cuối của đế chế. Những người này chết với thương tổn nặng nề trên cơ thể, cho thấy cuộc sống của họ đã không còn yên ổn như thời kỳ trước.

Dấu vết trên các bộ hài cốt thông qua các thời kỳ cũng là nguồn dữ liệu tuyệt vời cho thấy con người từng thời đã ăn uống như thế nào, sức khỏe ra sao.

Tổng hợp lại, các bộ hài cốt chỉ ra hạn hán đi kèm với sự gia tăng xung đột và bạo lực. Có vẻ như chiến tranh ngày càng phổ biến, mà nguyên nhân là thiếu hụt lượng mưa dẫn đến mất an ninh lương thực nghiêm trọng.

"Tác động của lượng mưa đối với sản xuất lương thực có thể liên hệ chặt chẽ với sự di cư, sự suy giảm dân số, chiến tranh và thay đổi quyền lực chính trị" - các tác giả viết trong bài công bố trên tờ Nature Communications.

Một số nghiên cứu trước đây cũng đã thiết lập mối liên hệ giữa các giai đoạn suy thoái của đế chế liên quan đến các giai đoạn thời tiết không thuận lợi trong thời kỳ Cổ điển của văn minh Maya.

Với đế chế Maya những năm 1400-1450, dân số đã lên tới mức khổng lồ, kéo theo nhu cầu khổng lồ tương đương về mọi mặt của đời sống, nên tác động dây chuyền của hạn hán đã lên tới mức hủy diệt.

Kết quả là sự phá hủy hoàn toàn những đô thành hùng mạnh một thời song song với sự sụp đổ của nền nông nghiệp.

Những người dân sống sót đã di cư đến các thị trấn nhỏ hơn để vượt qua cơn bão khí hậu. Họ đã không bao giờ có cơ hội trở lại khôi phục đế chế vì sau đó người Tây Ban Nha đã chinh phục vùng Yucatan từ thế kỷ 16, dập tắt những ngọn lửa sau cùng.

Theo các nhà nghiên cứu, phát hiện này còn như một lời cảnh báo đến thế giới hiện tại, nơi mà biến đổi khí hậu - chủ yếu do chúng ta tự tay tạo nên - và nhiều yếu tố khác đang dẫn đến mất an ninh lương thực ở nhiều nơi.

TIN CŨ HƠN
Thủy quái Leviathan không còn là huyền thoại

Thủy quái Leviathan không còn là huyền thoại

Các nhà nghiên cứu vừa phát hiện những dấu tích hóa thạch của một con cá voi cổ đại với bộ răng to lớn đáng sợ.

Đăng ngày: 28/12/2025
Hé lộ gương mặt thật của Chúa Jesus

Hé lộ gương mặt thật của Chúa Jesus

Bằng công nghệ hiện đại, các khoa học gia đã tạo nên một phiên bản "hợp lý" hơn về gương mặt của Chúa Jesus.

Đăng ngày: 27/12/2025

"Chết ngất" trước diện mạo của những sinh vật Trái đất cổ đại, nhìn như quái vật ngoài hành tinh

Sự bùng nổ kỷ Cambri, xảy ra khoảng 542 triệu năm trước, là một trong những sự kiện "ấn tượng" nhất khi nói đến lịch sử sự sống trên hành tinh này.

Đăng ngày: 22/12/2025
Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Một động vật linh trưởng hóa thạch mới được phát hiện tại Myanmar tiết lộ rằng tổ tiên chung của người, khỉ không đuôi và vượn có thể đã tiến hóa từ động vật linh trưởng châu Á, chứ không phải châu Phi như nhiều nhà nghiên cứu vẫn nghĩ.

Đăng ngày: 19/12/2025
Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Mới đây, các nhà khảo cổ học đã phát hiện một phòng tắm nghi thức Do Thái cổ có niên đại 2000 năm tuổi ngay dưới sàn nhà khách tại một gia đình gần Jerusalem.

Đăng ngày: 18/12/2025
Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Sau khi tiến hành chụp X-quang bức tượng Chúa Jesus có từ thế kỷ XVII – XVIII, các nhà khoa học đã phát hiện ra 8 chiếc răng người thật còn nguyên vẹn trong miệng bức tượng này.

Đăng ngày: 10/12/2025
Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Các nhà khoa học Đức vừa tiến hành khai quật bộ xương khủng long ăn thịt còn nguyên vẹn tới 98% có niên đại 135 triệu năm.

Đăng ngày: 07/12/2025
Khoa Học News