Nhiếp ảnh gia chụp được thác plasma cao 100.000km trên bề mặt Mặt trời
Một nhiếp ảnh gia thiên văn học chụp hình tường plasma khổng lồ đổ sụp xuống bề mặt Mặt trời ở tốc độ siêu nhanh sau khi phun ra ở gần cực nam của ngôi sao.
Nhiếp ảnh gia Eduardo Schaberger Poupeau ở gần Rafaela, Argentina, chụp bức ảnh hôm 9/3, sử dụng thiết bị camera chuyên dụng. Tường plasma nhô lên ở độ cao 100.000km phía trên bề mặt Mặt trời, tương đương 8 Trái đất xếp chồng lên nhau. "Trên màn hình máy tính của tôi, cảnh tượng trông như hàng trăm sợi plasma chảy xuống từ bức tường", Poupeau chia sẻ.
Cận cảnh bức tường plasma hay còn gọi là thác plasma cao 100.000km gần cực nam của Mặt trời. (Ảnh: Eduardo Schaberger Poupeau)
Hiện tượng trên có tên tai lửa vương miện vùng cực (PCP), theo Spaceweather.com. Về bản chất, PCP tương tự tai lửa Mặt trời thông thường. Đó là những dòng plasma hay khí gas ion hóa phun ra từ bề mặt ngôi sao do từ trường. Tuy nhiên, PCP xảy ra gần cực từ của Mặt trời, giữa 60 - 70 độ vĩ Bắc và 60 - 70 độ vĩ Nam, khiến chúng đổ sụp trở lại bề mặt do từ trường gần vùng cực mạnh hơn, theo NASA. Quá trình đổ sụp này khiến chúng có biệt danh "thác plasma".
Plasma bên trong PCP thường không rơi tự do vì nó vẫn bị hãm bên trong từ trường. Tuy nhiên, plasma trượt xuống ở tốc độ lên tới 36.000km/h, nhanh hơn nhiều khả năng chịu của từ trường, theo tính toán của các chuyên gia. Giới nghiên cứu vẫn đang tìm hiểu điều này xảy ra như thế nào. Một nghiên cứu công bố năm 2021 trên tạp chí Frontiers in Physics hé lộ PCP trải qua hai pha trong quá trình phun trào, pha chậm trong đó plasma chậm rãi bắn lên cao và pha nhanh, khi plasma tăng tốc hướng lên đỉnh cao. Có thể quá trình tác động tới cách plasma rơi trở lại bề mặt nhưng cần nghiên cứu sâu hơn để xác nhận.
Các nhà vật lý Mặt trời thường nghiên cứu tai lửa do chúng đi kèm cơn phun trào vành nhật hoa, những cột plasma từ hóa vỡ ra từ Mặt trời và hướng thẳng vào Trái đất. Nhưng PCP cũng rất đáng quan tâm đối với nhà vật lý hạt nhân bởi từ trường của Mặt trời dường như đặc biệt phù hợp để kìm hãm dòng plasma ở vùng cực, có thể giúp giới nghiên cứu cải tiến lò phản ứng nhiệt hạch thử nghiệm.
PCP rất phổ biến và có thể xảy ra gần như mỗi ngày, dù ảnh chụp hiện tượng như bức ảnh của Poupeau rất hiếm. Tuy nhiên, giống như nhiều hiện tượng liên quan tới plasma khác trên Mặt trời, PCP có thể trở nên thường xuyên và dữ dội hơn khi Mặt trời tiến gần tới đỉnh chu kỳ 11 năm, gọi là giai đoạn cực đại.
Kế hoạch biến không khí và đất sao Hỏa thành sắt
Các nhà nghiên cứu Australia dự định sử dụng những yếu tố có sẵn trên hành tinh đỏ như không khí, đất và ánh sáng Mặt Trời để sản xuất sắt.
Ngôi sao nào trẻ nhất và già nhất vũ trụ?
Những ngôi sao trẻ nhất quan sát được khoảng 1 triệu tuổi, trong khi sao già nhất thậm chí có thể già hơn cả vũ trụ.
Khám phá các giai đoạn trong chu kỳ của Mặt Trăng
Các giai đoạn (pha) của Mặt Trăng thay đổi một cách tuần hoàn, phụ thuộc vào góc chiếu của Mặt Trời tới Mặt Trăng và vị trí quan sát trên Trái Đất.
Tổng quan về sao Thủy
Sao Thủy hay Thủy Tinh là hành tinh nhỏ nhất và gần Mặt Trời nhất trong tám hành tinh thuộc Hệ Mặt Trời, với chu kỳ quỹ đạo bằng 88 ngày Trái Đất.
Quan sát lỗ đen, kính viễn vọng bất ngờ bị "dội bom" bởi hiện tượng lạ
Một hiện tượng kỳ quặc được các nhà khoa học Harvard mô tả như tiếng ợ hơi của vũ trụ đã được ghi lại bởi hệ thống kính viễn vọng vô tuyến Very Large đặt tại New Mexico - Mỹ.
Một hành tinh rất gần Trái đất đang hóa quái vật, xé nát mặt trăng
Một nghiên cứu mới đã chỉ ra các bằng chứng rùng mình rằng mặt trăng Phobos - một trong những vệ tinh xui xẻo nhất hệ Mặt Trời - đã sắp thành dĩ vãng.
