Phân lập hoạt chất chống ung thư từ rễ cây bá bệnh

Nhóm nghiên cứu Viện Hóa sinh biển phân lập thành công hai thành phần trong rễ cây bá bệnh, có tác dụng kháng viêm, chống tăng sinh trên tế bào khối u.

Tiến sĩ Nguyễn Hải Đăng thuộc Viện Hóa sinh biển, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cùng nhóm nghiên cứu phân lập thành công hoạt chất quassinoid và alkaloid trong rễ bá bệnh. Đây là lần đầu tiên hợp chất alkaloid 3 và 4 được phân lập từ rễ cây bá bệnh tự nhiên ở Việt Nam. Kết quả nghiên cứu được đăng trên tạp chí khoa học quốc tế SAGE Journal.


Rễ cây bá bệnh chứa thành phần kháng viêm và chống tăng sinh ở tế bào khối u.

Cây bá bệnh là một loại dược liệu có vị đắng, tính ấm ở Việt Nam, trồng chủ yếu ở miền Trung, được biết đến với tác dụng tăng cường sinh lực, bồi bổ cơ thể. Tuy nhiên tác dụng chống viêm cũng như ức chế tế bào khối u của loài cây này chưa được biết đến nhiều.

Nhóm đã thu thập rễ cây bá bệnh ở Nghệ An, sau đó xác định các hợp chất bằng cách ngâm chiết với MeOH (metanol) ở nhiệt độ phòng trong 24 giờ, tiếp tục phân lập các hợp chất bằng kỹ thuật sắc ký cột. Kết quả cho thấy rễ cây bá bệnh có thành phần hóa học phong phú với 19 hợp chất từ rễ cây. Đặc biệt 6 hợp chất quassinoid và 10 hợp chất alcaloid đóng vai trò sinh học chủ yếu của cây.

Quassinoid là hợp chất có tác dụng ức chế viêm, chống virus, ký sinh trùng sốt rét. Hợp chất alcaloid chống viêm in vitro (trong phòng thí nghiệm) và in vivo (trong thực tế đời sống). Thử nghiệm trên các đích sinh học phân tử, hai hợp chất có khả năng ức chế hiệu quả biểu hiện hai enzyme iNOS và COX-2  liên quan đến quá trình viêm ở nồng độ thử nghiệm từ 50-150 µg/mL.

"Hiện nay một số thuốc kháng viêm giảm đau là loại thuốc thuộc dòng nacotics, steroid, nếu sử dụng lâu đều gây ra tác dụng phụ cho cơ thể. Trong khi hai hợp chất chống viêm trong cây bá bệnh có chiết xuất từ tự nhiên nên không có tác dụng phụ", TS Đăng nói.

Ông cho biết, ngoài hoạt tính kháng viêm, nhóm còn phát hiện hai hợp chất này đều có tác dụng chống tăng sinh trên các loại tế bào khối u khác nhau trên cơ thế người, có tiềm năng trong việc hỗ trợ điều trị ung thư. Kết quả thử nghiệm được thể hiện qua hoạt động ức chế sản sinh NO trên dòng tế bào đại thực bào ở chuột bị gây viêm bởi ccarragenan ở nồng độ 250mg/kg thể trọng với nồng độ ức chế tối đa một nửa là 28,18 µg/mL.

Hiện nhóm đang đi sâu nghiên cứu hiệu quả của quassinoid và alkaloid trong quá trình ức chế các tế bào trong khối u cũng như phương pháp chiết xuất và tinh chế toàn phần hợp chất, sau đó sẽ kết hợp với doanh nghiệp để sản xuất các dược liệu hỗ trợ điều trị.

TIN CŨ HƠN
Lời cảnh báo cho những người không giặt quần áo mới trước khi mặc

Lời cảnh báo cho những người không giặt quần áo mới trước khi mặc

Thói quen mặc ngay quần áo mới mà không giặt sạch luôn tiềm ẩn những nguy cơ bệnh tật mà bạn không thể ngờ tới.

Đăng ngày: 17/11/2025
Cách nhận biết trẻ mắc bệnh sốt xuất huyết

Cách nhận biết trẻ mắc bệnh sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết là một loại bệnh dịch nguy hiểm, tốc độ lây lan nhanh dễ bùng phát thành dịch. Trẻ em là đối tượng dễ bị sốt sốt xuất huyết nhất nếu không phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong.

Đăng ngày: 17/11/2025
Ăn đường nhiều cực kỳ có hại, bài viết này sẽ chỉ cho bạn ăn bao nhiêu là đủ

Ăn đường nhiều cực kỳ có hại, bài viết này sẽ chỉ cho bạn ăn bao nhiêu là đủ

Đường có vị ngọt và cung cấp nguồn năng lượng nhanh. Tuy nhiên, nhiều người bắt đầu quan tâm đến lượng đường họ tiêu thụ do lo ngại ăn quá nhiều đường ảnh hưởng sức khỏe.

Đăng ngày: 16/11/2025
Cách tránh sốc tĩnh điện khi trời chuyển lạnh

Cách tránh sốc tĩnh điện khi trời chuyển lạnh

Bị sốc tĩnh điện trong những tháng đông lạnh giá là một sự cố thường xảy ra. Trang Lifehacker đã chỉ ra phương thức để phòng tránh vấn đề này.

Đăng ngày: 14/11/2025
Tác dụng và tác hại của hoa sữa

Tác dụng và tác hại của hoa sữa

Các chế phẩm từ cây hoa sữa với nồng độ và liều lượng phù hợp thì có lợi cho sức khỏe nhưng khi lạm dung thì có thể gây nên độc tính.

Đăng ngày: 02/11/2025
Các cách đơn giản tránh ngộ độc thực phẩm

Các cách đơn giản tránh ngộ độc thực phẩm

Bảo đảm chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm giữ vị trí quan trọng trong sự nghiệp bảo vệ sức khỏe, góp phần giảm tỷ lệ mắc bệnh, duy trì và phát triển nòi giống, tăng cường sức lao động, học tập, thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, văn hóa xã hội và thể hiện nếp sống văn minh.

Đăng ngày: 02/11/2025
Quan điểm Đông Y về đồ ngọt và những điều bạn chưa biết

Quan điểm Đông Y về đồ ngọt và những điều bạn chưa biết

Theo quan điểm Đông Y, ẩn sau đồ ngọt còn bao gồm nhiều vấn đề chứ không đơn thuần chỉ là gây béo phì hay tăng lượng đường trong máu.

Đăng ngày: 01/11/2025
Khoa Học News