Phân lập hoạt chất chống ung thư từ rễ cây bá bệnh

Nhóm nghiên cứu Viện Hóa sinh biển phân lập thành công hai thành phần trong rễ cây bá bệnh, có tác dụng kháng viêm, chống tăng sinh trên tế bào khối u.

Tiến sĩ Nguyễn Hải Đăng thuộc Viện Hóa sinh biển, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cùng nhóm nghiên cứu phân lập thành công hoạt chất quassinoid và alkaloid trong rễ bá bệnh. Đây là lần đầu tiên hợp chất alkaloid 3 và 4 được phân lập từ rễ cây bá bệnh tự nhiên ở Việt Nam. Kết quả nghiên cứu được đăng trên tạp chí khoa học quốc tế SAGE Journal.


Rễ cây bá bệnh chứa thành phần kháng viêm và chống tăng sinh ở tế bào khối u.

Cây bá bệnh là một loại dược liệu có vị đắng, tính ấm ở Việt Nam, trồng chủ yếu ở miền Trung, được biết đến với tác dụng tăng cường sinh lực, bồi bổ cơ thể. Tuy nhiên tác dụng chống viêm cũng như ức chế tế bào khối u của loài cây này chưa được biết đến nhiều.

Nhóm đã thu thập rễ cây bá bệnh ở Nghệ An, sau đó xác định các hợp chất bằng cách ngâm chiết với MeOH (metanol) ở nhiệt độ phòng trong 24 giờ, tiếp tục phân lập các hợp chất bằng kỹ thuật sắc ký cột. Kết quả cho thấy rễ cây bá bệnh có thành phần hóa học phong phú với 19 hợp chất từ rễ cây. Đặc biệt 6 hợp chất quassinoid và 10 hợp chất alcaloid đóng vai trò sinh học chủ yếu của cây.

Quassinoid là hợp chất có tác dụng ức chế viêm, chống virus, ký sinh trùng sốt rét. Hợp chất alcaloid chống viêm in vitro (trong phòng thí nghiệm) và in vivo (trong thực tế đời sống). Thử nghiệm trên các đích sinh học phân tử, hai hợp chất có khả năng ức chế hiệu quả biểu hiện hai enzyme iNOS và COX-2  liên quan đến quá trình viêm ở nồng độ thử nghiệm từ 50-150 µg/mL.

"Hiện nay một số thuốc kháng viêm giảm đau là loại thuốc thuộc dòng nacotics, steroid, nếu sử dụng lâu đều gây ra tác dụng phụ cho cơ thể. Trong khi hai hợp chất chống viêm trong cây bá bệnh có chiết xuất từ tự nhiên nên không có tác dụng phụ", TS Đăng nói.

Ông cho biết, ngoài hoạt tính kháng viêm, nhóm còn phát hiện hai hợp chất này đều có tác dụng chống tăng sinh trên các loại tế bào khối u khác nhau trên cơ thế người, có tiềm năng trong việc hỗ trợ điều trị ung thư. Kết quả thử nghiệm được thể hiện qua hoạt động ức chế sản sinh NO trên dòng tế bào đại thực bào ở chuột bị gây viêm bởi ccarragenan ở nồng độ 250mg/kg thể trọng với nồng độ ức chế tối đa một nửa là 28,18 µg/mL.

Hiện nhóm đang đi sâu nghiên cứu hiệu quả của quassinoid và alkaloid trong quá trình ức chế các tế bào trong khối u cũng như phương pháp chiết xuất và tinh chế toàn phần hợp chất, sau đó sẽ kết hợp với doanh nghiệp để sản xuất các dược liệu hỗ trợ điều trị.

TIN CŨ HƠN
Điều gì sẽ xảy ra Trái đất không còn muỗi?

Điều gì sẽ xảy ra Trái đất không còn muỗi?

Nếu bị tuyệt chủng, 3.500 loài muỗi trên Trái Đất hiện nay sẽ biến mất. Trong số đó, khoảng 200 loài muỗi có khả năng hút máu người và ba loài Anopheles, Culex, Aedes truyền bệnh nguy hiểm.

Đăng ngày: 20/09/2025
Bộ tộc 900 năm qua không một người mắc ung thư

Bộ tộc 900 năm qua không một người mắc ung thư

Bộ tộc Hunzas ăn chay, dùng thực phẩm không hóa chất, môi trường tự nhiên trong lành, vận động nhiều và hít thở xua tan căng thẳng giúp tránh xa các căn bệnh thời đại.

Đăng ngày: 20/09/2025
Đây là lý do vì sao bạn nên ăn cà tím

Đây là lý do vì sao bạn nên ăn cà tím

Cà tím, hay còn được dân gian gọi nôm na “cà dái dê”, có tên khoa học là Solanum melongena. Mặc dù tên gọi phổ biến là “cà tím” nhưng loài cây thuộc họ cà này có đến 3 loại khác nhau, cho ra quả với những màu sắc khác nhau là tím, xanh và trắng.

Đăng ngày: 17/09/2025
Trong trái cà tím có gì mà người Nhật rất thích ăn và ăn rất nhiều?

Trong trái cà tím có gì mà người Nhật rất thích ăn và ăn rất nhiều?

Theo một nghiên cứu gần đây, trong số các loại rau trái màu tím thì trái cà tím đứng hàng đầu vì đem lại cho chúng ta rất nhiều mặt lợi ích về sức khỏe.

Đăng ngày: 16/09/2025
Cách chữa viêm họng hữu hiệu vào mùa đông

Cách chữa viêm họng hữu hiệu vào mùa đông

Súc họng bằng aspirin, chứ không phải uống thuốc này, là một trong những cách hữu hiệu nhất để chống lại căn bệnh này, theo một nghiên cứu mới.

Đăng ngày: 16/09/2025
Lý do ăn ngô tốt cho sức khỏe

Lý do ăn ngô tốt cho sức khỏe

Giàu chất xơ giúp giải quyết các vấn đề tiêu hóa, chứa chất chống oxy hóa giúp ngừa ung thư... là những tác dụng ít biết của ngô.

Đăng ngày: 09/09/2025
Biến chứng kinh khủng của bệnh tiểu đường

Biến chứng kinh khủng của bệnh tiểu đường

Biến chứng của tiểu đường ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe và có thể trở thành mối nguy hiểm cho người bệnh.

Đăng ngày: 09/09/2025
Khoa Học News