Phát hiện gene của quái vật biển 5 triệu năm tuổi trong cơ thể người

Những động vật xuất hiện sớm nhất trên Trái đất có gene mã hóa sự đối xứng cơ thể, cơ quan thụ cảm và hệ miễn dịch còn tồn tại ngày nay.

Cách đây hơn nửa tỷ năm, những sinh vật biển không đầu trông giống chiếc lá, giọt nước mắt và cuộn dây thừng lướt ở đáy biển nguyên thủy. Dù chúng không giống chút nào với con người, một số gene quan trọng nhất của chúng ta có thể là dấu vết còn sót lại của các sinh vật 555 triệu năm tuổi, theo nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Proceedings of the Royal Society B.


Mô phỏng các sinh vật ở đáy biển kỷ Ediacara. (Ảnh: Mark Garlick/Science Photo Library).

Động vật ở kỷ Ediacara là những loài kiếm ăn ở tầng đáy, chuyên sục sạo dưới đáy biển. Chúng thực sự có hình dáng như đến từ thế giới khác. Một số loài như rangeomorph biến hình trông giống chiếc lá đến mức suốt nhiều thập kỷ, các nhà khoa học tranh cãi liệu chúng có phải động vật hay không. "Những sinh vật này quá kỳ quặc, và chúng không giống diện mạo chúng ta vẫn kỳ vọng ở động vật", trưởng nhóm chuyên gia Scott Evans, nhà nghiên cứu sau tiến sĩ ở Viện Công nghệ Virginia, nhận xét.

Phần lớn động vật kỷ Ediacara khá đơn giản, có lẽ chỉ cao cấp hơn một chút so với bọt biển ở chỗ chúng có dây thần kinh và ruột. Nhưng ở thời kỳ đó, chúng đại diện cho một bước tiến hóa khổng lồ. Động vật đến từ kỷ này là động vật đa bào đầu tiên tồn tại trên Trái đất, biến chúng thành tổ tiên xa xôi của mọi loài vật hiện đại.

Vẻ kỳ lạ và thiếu tính đặc trưng của rangeomorph khiến các nhà khoa học xác định vị trí của chúng trên cây sự sống. Trong nghiên cứu mới, Evans và cộng sự là Mary Droser, giáo sư địa chất học ở Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên tại Washington D.C, kiểm tra hóa thạch từ 4 họ đại diện cho sự đa dạng của hơn 40 loài động vật ở kỷ Ediacara từ hóa thạch ở vùng Outback của Australia. Mục đích của họ là xác định manh mối về quan hệ giữa những động vật nguyên thủy và loài nào xuất hiện sau chúng.

Bốn nhóm sinh vật mà các nhà nghiên cứu xem xét gồm họ Dickinsonia hình bầu dục có nhiều đường gân, họ Kimberell giống giọt nướt mắt, họ Tribrachidium bất động có hình dáng tựa chong chóng và họ Ikaria giống giun. Trái với hình dung của giới nghiên cứu, chúng không khác nhiều so với động vật hiện đại. Dù thiếu đầu và chân, chúng vẫn sở hữu một số đặc điểm cơ bản còn tồn tại ngày nay. Ví dụ, 3 trong 4 họ có cơ thể đối xứng từ trái qua phải và cơ thể phân đốt.

Dù không thể xác định trực tiếp cấu tạo di truyền của các sinh vật, sự tồn tại của những đặc điểm trên cho thấy hầu hết gene quan trọng ở động vật hiện đại, gọi là gene điều hòa cấp cao, đều tồn tại ở động vật cổ đại kỷ Ediacara. Nhóm nghiên cứu dự đoán nhiều gene chịu trách nhiệm cho đặc điểm phức tạp hơn như dây thần kinh và cơ bắp cũng ẩn trong hệ gene của động vật kỷ Ediacara. Bằng chứng hóa thạch cho thấy nhiều loài chủ động kiếm ăn thay vì thụ động lọc nước từ môi trường. Điều đó gián tiếp hé lộ chúng mang những gene có thể xây dựng hệ thần kinh thô sơ và cơ quan thụ cảm cho phép chúng phát hiện cũng như thu thập thức ăn từ đáy biển.

TIN CŨ HƠN
Bắt được 3 con cá mặt trăng hiếm trong cùng 1 ngày

Bắt được 3 con cá mặt trăng hiếm trong cùng 1 ngày

Ba con cá mặt trăng mà ông Snodgrass và nhóm bạn câu được trong cùng ngày là loài cá hiếm có trọng lượng từ 55 đến 80kg.

Đăng ngày: 02/12/2025
Rái cá biển

Rái cá biển "bảo vệ trái đất"

Khi săn lùng nhím biển, rái cá chẳng những giải quyết cơn đói của chúng, mà còn giúp loài người giảm đà ấm lên của địa cầu, các nhà khoa học khẳng định. Nhím biển ăn tảo bẹ, loài thực vật hấp thụ mạnh khí CO2 từ không khí.

Đăng ngày: 02/12/2025
5 sự thật khó tin về cá mập hổ ít ai biết

5 sự thật khó tin về cá mập hổ ít ai biết

Cá mập hổ thuộc dòng họ Carcharhinidae, nằm trong những loại cá sát thủ, hiếu chiến nhất của đại dương.

Đăng ngày: 30/11/2025
Khe vực Mariana - Nơi sâu nhất đại dương có điều gì huyền bí?

Khe vực Mariana - Nơi sâu nhất đại dương có điều gì huyền bí?

Ngày 26/3/2012, đạo diễn Hollywood James Cameron đã điều khiển con tàu Deepsea Challenger đi xuống độ sâu 10.898 mét và thiết lập một kỷ lục thế giới về việc lặn một mình xuống nơi sâu nhất đại dương – khe vực Mariana.

Đăng ngày: 30/11/2025
Loài cá phát huỳnh quang đỏ

Loài cá phát huỳnh quang đỏ

Các nhà khoa học đã phát hiện rằng đỏ chính là màu ưa thích của nhiều loài cá, và một số loài phát huỳnh quang màu sặc sỡ.

Đăng ngày: 29/11/2025
Một loài nhuyễn thể được phát hiện sống tại vực thẳm Nam Cực

Một loài nhuyễn thể được phát hiện sống tại vực thẳm Nam Cực

Các nhà khoa học mới đây đã khám phá ra loài nhuyễn thể Nam Cực (Euphausia superba) sống và kiếm ăn ở độ sâu 3000 mét ở vùng biển bán đảo Nam Cực. Cho đến nay loài giáp xác giống tôm này được cho l&agra

Đăng ngày: 28/11/2025
Loài mực mắt to mắt bé làm đau đầu giới khoa học suốt trăm năm

Loài mực mắt to mắt bé làm đau đầu giới khoa học suốt trăm năm

"Mực mắt lác" có một mắt lớn màu vàng xanh, trong khi mắt còn lại trong suốt và có kích thước nhỏ hơn khá nhiều.

Đăng ngày: 26/11/2025
Khoa Học News