Phát hiện hai bức tượng thần 1.500 tuổi bị ghép nhầm tay chân

Khi tiến hành công tác bảo tồn vài chục năm trước, các chuyên gia đã ghép sai một số phần của hai bức tượng thần Krishna ở Campuchia và Mỹ.

Các nhà bảo tồn tại Bảo tàng Nghệ thuật Cleveland (CMA) và Bảo tàng Quốc gia Campuchia (NMC) giải mã một "bài toán" ghép hình nhờ công nghệ quét và lập mô hình 3D, Smithsonian hôm 17/11 đưa tin. Họ chỉnh sửa lại các phần phục hồi bị lỗi của hai bức tượng miêu tả thần Krishna của đạo Hindu.


Tượng Krishna tại Bảo tàng Nghệ thuật Cleveland khi bị lắp ghép sai (trái), khi đã khôi phục chính xác (giữa), và bức tượng trong Bảo tàng Quốc gia Campuchia (phải). (Ảnh: CMA/NMC)

Hai bức tượng được chạm khắc từ khoảng thế kỷ 6 để trang trí cho những ngôi đền hang động nhân tạo trên núi Phnom Da, miền nam Campuchia. Chúng làm bằng đá sa thạch tối màu, đánh bóng và miêu tả thần Krishna trong hình dạng cậu bé 8 tuổi. Krishna đã nhấc bổng ngọn núi một cách anh dũng để bảo vệ ngôi làng và cư dân khỏi trận mưa bão của một vị thần đầy lòng thù hận.

Khi các nhà khảo cổ khai quật hai bức tượng Krishna đầu thế kỷ 20, chúng đã vỡ thành nhiều mảnh. Một bức tượng không hoàn chỉnh được chuyển đến châu Âu và CMA mua lại năm 1973. Vài năm sau, các nhà bảo tồn gắn một số mảnh vỡ mới đào được gồm đùi, hai bắp chân và hai bàn chân vào bức tượng. Họ nhầm tưởng rằng chúng hoàn toàn vừa vặn.

Tuy nhiên, những mảnh vỡ này thực chất thuộc về bức tượng Krishna thứ hai, hiện nằm tại NMC, Phnom Penh. Tương tự "anh em sinh đôi" ở Cleveland, tượng Krishna ở Phnom Penh cũng bị ghép nhầm bộ phận.

Trong nhiều năm, cả hai bức tượng được trưng bày với tay chân không thích hợp. Các nhà bảo tồn lần đầu nhận ra sai lầm của những người tiền nhiệm vào khoảng năm 2015. Sử dụng công nghệ quét 3D, họ phát hiện hai mảnh thuộc một phần lớn ở phía trên bức tượng Phnom Penh đúng ra thuộc về bức tượng Cleveland. Điều trớ trêu là các nhà bảo tồn CMA từng thử ghép những mảnh này vào tượng Cleveland nhưng không được và gửi chúng đến Campuchia vào năm 2005.

Sau khi phát hiện sai sót, các chuyên gia bắt tay vào việc phục hồi cả hai bức tượng. Với sự giúp đỡ của Đại học Case Western Reserve, họ đã lập mô hình kỹ thuật số của chúng và sắp xếp lại hàng chục mảnh vỡ để xác định xem chúng được ghép với nhau như thế nào cách đây 1.500 năm.

Sonya Rhie Mace, người phụ trách nghệ thuật Ấn Độ và Đông Nam Á tại CMA, Beth Edelstein, trưởng bộ phận bảo tồn vật thể tại CMA cùng các đồng nghiệp người Campuchia, Sok Soda và Bertrand Porte, phối hợp thực hiện nghiên cứu sâu rộng. Cuối cùng, họ kết luận rằng nửa dưới nối thêm của bức tượng Cleveland không khớp với phần còn lại của cơ thể.

Hiện tại, hai bức tượng đã được phục hồi một cách chính xác hơn. Chúng sẽ được trưng bày cạnh nhau lần đầu tiên tại triển lãm "Revealing Krishna: Journey to Cambodia's Sacred Mountain" của CMA diễn ra từ 14/11/2021 đến 30/1/2022.

TIN CŨ HƠN
Phát hiện loài ếch cổ đại từng ăn thịt khủng long

Phát hiện loài ếch cổ đại từng ăn thịt khủng long

Dài 41cm và nặng hơn em bé sơ sinh, ếch Beelzebufo được coi là loài ếch lớn nhất từng tồn tại với khả năng săn mồi đáng kinh ngạc.

Đăng ngày: 18/09/2025
5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

Ngược dòng lịch sử tìm hiểu về 5 cuộc Đại Tuyệt chủng trên Trái đất và đi tìm lời giải cho cuộc Đại Tuyệt chủng thứ 6.

Đăng ngày: 18/09/2025
Pharaoh Ai Cập Akhenaten bị ái nam ái nữ

Pharaoh Ai Cập Akhenaten bị ái nam ái nữ

Hoàng đế Ai Cập cổ đại Akhenaten không phải là người nam tính thực thụ, dù ông là cha của ít nhất nửa tá con. Thực tế, cơ thể ông khá nữ tính, với cái đầu hình trứng.

Đăng ngày: 07/09/2025
Gương mặt bí ẩn giữa 7000 chiến binh đất nung: Xuất hiện trong 5 phút,

Gương mặt bí ẩn giữa 7000 chiến binh đất nung: Xuất hiện trong 5 phút, "biến mất" ngay sau khi khai quật

Bức tượng này là độc nhất trong số 7000 tượng binh mã trong lăng Tần Thủy Hoàng.

Đăng ngày: 06/09/2025
Phát hiện mộ cổ 2.000 năm, giật mình sinh vật sống bên trong bò ra

Phát hiện mộ cổ 2.000 năm, giật mình sinh vật sống bên trong bò ra

Đây là lần đầu tiên nhóm chuyên gia này đào được một sinh vật sống từ một ngôi mộ cổ hơn 2.000 năm.

Đăng ngày: 30/08/2025
Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn từ lâu đã trở thành chủ đề gây tranh cãi. Theo sử sách lưu truyền, người lập nên đế chế Mông Cổ yêu cầu được chôn trong một ngôi mộ vô danh.

Đăng ngày: 24/08/2025
Người thượng cổ biến đổi gen lúa nước từ 10.000 năm trước

Người thượng cổ biến đổi gen lúa nước từ 10.000 năm trước

Một nghiên cứu vừa được công bố chứng tỏ, người thượng cố cách đây 10.000 năm là “nhà khoa học” biến đổi gen lúa nước ngày nay.

Đăng ngày: 20/08/2025
Khoa Học News