Phát hiện hành tinh lang thang khối lượng bằng Trái đất

Kính viễn vọng không gian Roman giúp các nhà khoa học tìm ra một hành tinh lang thang mới, loại thiên thể rất khó phát hiện vì tối và lạnh.

Các nhà thiên văn phát hiện một hành tinh trôi nổi tự do trong vũ trụ, không quay quanh ngôi sao nào và có khối lượng tương đương Trái đất hoặc sao Hỏa, Futurism hôm 2/10 đưa tin. Hành tinh lang thang ban đầu có thể là hành tinh bình thường nhưng bị hất văng khỏi sao chủ sau khi va chạm với một thiên thể khác. Chúng cũng có thể hình thành khi những đám mây khí bụi phát nổ và trở thành hành tinh thay vì một ngôi sao.


Các hành tinh lang thang khó phát hiện vì chúng tối và lạnh. (Ảnh: Futurism).

"Vũ trụ có thể chứa đầy những hành tinh lang thang mà chúng ta không biết", Scott Gaudi, giáo sư thiên văn tại Đại học Bang Ohio, nhận xét. Hành tinh loại này khó phát hiện vì chúng rất mờ, không có ngôi sao nào ở gần để rọi sáng. Thêm vào đó, chúng thường rất lạnh, nghĩa là không thể phát hiện bằng kính viễn vọng hồng ngoại. Những lý do trên khiến giới khoa học mới chỉ tìm thấy rất ít hành tinh lang thang cho đến nay.

Gaudi cùng các đồng nghiệp sử dụng kỹ thuật mới mang tên microlensing, giúp quan sát những thay đổi mà khối lượng của một vật thể gây ra cho kết cấu không-thời gian. Khi một hành tinh lang thang di chuyển qua trước một ngôi sao ở xa, từ góc nhìn của con người, ánh sáng từ ngôi sao đó sẽ bị uốn cong xung quanh hành tinh lang thang. Nguyên nhân là ánh sáng đi qua kết cấu không thời gian cong quanh hành tinh này. Hành tinh có khối lượng càng lớn, tác động xảy ra càng mạnh.

Nhóm nghiên cứu của Gaudi sử dụng Kính viễn vọng Không gian Roman Nancy Grace để quan sát và phát hiện hành tinh mới. "Tín hiệu microlensing từ một hành tinh lang thang chỉ tồn tại từ vài giờ đến vài ngày, sau đó biến mất vĩnh viễn. Điều này khiến việc quan sát chúng từ mặt đất rất khó khăn, kể cả sử dụng nhiều kính viễn vọng. Roman mang lại bước tiến mới cho công cuộc tìm kiếm hành tinh lang thang", Matthew Penny, phó giáo sư vật lý thiên văn tại Đại học Bang Louisiana, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết.

Roman được thiết kế để săn hành tinh lang thang và xác định xem chúng phổ biến như thế nào trong vũ trụ. Điều này có thể ảnh hưởng đến hiểu biết của con người về sự hình thành và phát triển của các hành tinh. "Chúng ta sẽ không thể tìm hiểu những điều đó nếu thiếu các cuộc khảo sát cặn kẽ ngoài không gian như cách Roman đang làm", Gaudi nhận xét.

TIN CŨ HƠN
NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) ngày 5/12 thông báo rằng chương trình không gian Kepler đã khẳng định một hành tinh nằm trong vùng "có thể có sự sống".

Đăng ngày: 19/12/2025
Xem mưa sao băng đẹp nhất năm vào sáng 14/12

Xem mưa sao băng đẹp nhất năm vào sáng 14/12

Trận mưa sao băng đẹp nhất trong năm Geminids (Song Tử) sẽ có thời điểm cực đại vào ngày 13 và 14/12 và đây sẽ là thời điểm lý tưởng nhất để người yêu thiên văn Việt Nam quan sát.

Đăng ngày: 18/12/2025
Hướng dẫn chụp ảnh hiện tượng mưa sao băng

Hướng dẫn chụp ảnh hiện tượng mưa sao băng

Khác với các hiện tượng thiên văn khác như Nhật thực, Nguyệt thực hay sao chổi - Mưa sao băng là một hiện tượng xảy ra với tần suất khá nhiều và dễ gây hứng thú cho những người chưa từng được quan sát.

Đăng ngày: 18/12/2025
Vì sao thiên hà của chúng ta có tên gọi Milky Way?

Vì sao thiên hà của chúng ta có tên gọi Milky Way?

Chúng ta có rất nhiều tên gọi không chính thức cho các cảnh quan vũ trụ. Thỉnh thoảng chúng được đặt tên theo hình dạng mà ta nhìn thấy, ví dụ Tinh vân Đầu Ngựa.

Đăng ngày: 17/12/2025
Mất bao lâu để đến được hệ sao khác ngoài Hệ Mặt trời?

Mất bao lâu để đến được hệ sao khác ngoài Hệ Mặt trời?

Một nhóm các nhà vật lý quyết định ước tính xem chúng ta mất bao nhiêu thời gian để đến được các hệ sao khác trong Dải Ngân hà bằng các tàu vũ trụ hiện có.

Đăng ngày: 17/12/2025
Các ngôi sao được tạo ra như thế nào?

Các ngôi sao được tạo ra như thế nào?

Sao không do ai hay cái gì tạo ra mà chúng tự hình thành, hay có thể nói thế này: các ngôi sao sinh ra nhờ một tác động rất mạnh của tự nhiên được gọi là trọng lực.

Đăng ngày: 17/12/2025
Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Do chuyển động tự quay của Trái đất quanh trục, các ngôi sao luôn thay đổi vị trí trên bầu trời, mọc và lặn. Tuy nhiên trục quay của Trái đất lại hướng thẳng về phía sao Bắc Cực làm nó có vẻ không bao giờ di chuyển.

Đăng ngày: 16/12/2025
Khoa Học News