Phát hiện họ hàng cổ xưa nhất của voi

Emmanuel Gheerbrant, nhà cổ sinh vật học tại Bảo tàng Paris, đã phát hiện một trong những loài móng guốc hiện đại lâu đời nhất có quan hệ họ hàng với voi.

Kiến thức về sự khởi đầu của quá trình đa dạng hóa của động vật có vú hiện đại vẫn còn rất hạn chế do những khoảng trống hóa thạch, đặc biệt là ở một số lục địa quan trọng phía Nam ví dụ như châu Phi. Emmanuel Gheerbrant, nhà nghiên cứu thuộc CNRS(2), báo cáo về việc phát hiện một trong những loài móng guốc hiện đại lâu đời nhất được biết đến trong một nền Paleocene thuộc Morocco, trên cơ sở Thỏa thuận nghiên cứu Franco-Moroccan giữa Bảo tàng và Văn phòng Chérifien des Phosphates (3). Có niên đại từ 60 triệu năm trước, hóa thạch của con vật có vú này thuộc về một loài mới gọi là Eritherium azzouzorum. Nó cũng đến từ cùng bồn phốt phát Ouled Abdoun đã hình thành nên Phosphatherium escuilliei (4), nhưng ở lớp bên dưới. Đây là loài móng guốc châu Phi “già” nhất từng được biết đến, và cũng là thành viên cổ xưa nhất của họ voi (proboscideans (5)), do đó nó có nguồn gốc từ châu Phi.

Eritherium azzouzorum là một loài nhỏ (4 đến 5 kg) và rất nguyên thủy. Nó minh họa cho sự khởi đầu của họ móng guốc hiện đại ở thời điểm rất nguyên thủy và không được ghi chép lại. Điều này được minh họa bởi những nhóm nguyên thủy trong họ proboscideans ví dụ như condylarths(6) (louisinines, đã tuyệt chủng) và afrotherians (voi chuột, từ kỷ Eocene cho đến ngày nay). Dạng nguyên thủy của nó cho thấy sự tiến hóa nhanh chóng của proboscideans trong quá trình chuyển đổi Paleocene-Eocene(7), và sự đa dạng hóa nhanh chóng của động vật móng guốc châu Phi sau thảm hóa Cretaceous-Tertiary (65 triệu năm trước), rất có thể liên quan đến sự chiếm đóng của những cộng đồng ăn thực vật châu Phi.

Mẫu vật (sọ) của loài proboscidean Eritherium azzouzorum nguyên thủy. (Ảnh: MNHN, UMR 7207, C. Lemzaouda et P. Louis)

Eritherium cung cấp một thời điểm lâu đời nhất của sự phát sinh loài của họ có nhau thai. Đây là một thời điểm rất quan trọng trong cây phả hệ của loài có nhau thai.

(1) UMR 7207 (MNHN/CNRS/Université Pierre et Marie Curie), Trung tâm nghiên cứu về đa dạng hóa sinh học và môi trường cổ đại
(2) Trung tâm quốc gia de la Recherche Scientifique
(3) Thỏa thuận nghiên cứu cổ sinh vật học MNHN-OCP-Bộ năng lượng và khai thác mỏ - Đại học Cadi Ayyad (Marrakech)-Đại học Chouaib Doukkali (El Jadida).
(4) được phát hiện năm 1996 bởi cùng một nhóm nghiên cứu
(5) Họ voi hoặc proboscidea bao gồm 3 loài còn sống sót, nhưng có một lịch sử tiến hóa dài và phong phú, với sự minh họa của hóa thạch của 180 loài.
(6) Động vật móng guốc cổ xưa tiến hóa vào cuối kỷ Cretaceous và đâu kỷ Tertiary, bao gồm những nhóm gốc của động vật móng guốc hiện đại, và rất nhiều loài ăn cỏ đã tuyệt chủng
(7) Sự chuyển đổi giữa Paleocene và Eocene bắt đầu khoảng 55 triệu năm trước

Tham khảo:
1. Gheerbrant et al. Paleocene emergence of elephant relatives and the rapid radiation of African ungulates. Proceedings of the National Academy of Sciences, June 22, 2009; DOI: 10.1073/pnas.0900251106

Loading...
TIN CŨ HƠN
Kỳ lạ chiếc tủ lạnh hoành tráng thời cổ đại

Kỳ lạ chiếc tủ lạnh hoành tráng thời cổ đại

Chắc hẳn nhiều người cho rằng tủ lạnh là thành tựu khoa học của thế kỷ 20. Ít người biết rằng tủ lạnh đã có từ thời cổ đại, từ năm 400 trước Công nguyên.

Đăng ngày: 02/07/2025
Đây là những cây mà NASA khuyên bạn nên trồng trong nhà

Đây là những cây mà NASA khuyên bạn nên trồng trong nhà

Bạn mới mua nhà nhưng không biết phải trang trí như thế nào? Hãy nghĩ ngay tới việc trồng cây cảnh, vừa "mát mắt" như các cụ nhà ta vẫn khen, lại vừa giúp phủ xanh Trái Đất này, dù chỉ là một phần bé nhỏ.

Đăng ngày: 01/07/2025
Khủng long làm

Khủng long làm "chuyện ấy" như thế nào?

Loài vật này có trọng lượng lên tới hàng chục tấn, dài hàng chục mét. Với kích thước lớn như vậy, chúng sẽ làm "chuyện ấy" như thế nào?

Đăng ngày: 30/06/2025
Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng như thế nào?

Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng như thế nào?

Người Aztec, người Maya và người Ai Cập cổ thuộc ba nền văn minh rất khác nhau nhưng lại cùng chung một biểu tượng: các kim tự tháp. Tuy nhiên, trong ba nền văn minh cổ đại này, những chuẩn mực về thiết kế kim tự tháp do người Ai Cập đặt ra được phần lớn mọi người công nhận là kiểu kim tự t

Đăng ngày: 29/06/2025
Giải oan cho loài chim bị con người tuyệt diệt

Giải oan cho loài chim bị con người tuyệt diệt

Dodo - loài chim bị con người tàn sát đến mức tuyệt chủng - luôn bị gán cho biệt danh "ngu ngốc, khờ khạo".

Đăng ngày: 27/06/2025
Lũ quét chôn vùi hàng chục xác khủng long trong ao tù

Lũ quét chôn vùi hàng chục xác khủng long trong ao tù

Gần 100 năm qua, các nhà khoa học chưa thể lý giải vì sao mỏ khủng long Cleveland-Lloyd ở Texas, Mỹ lại chứa hóa thạch của hơn 75 con khủng long chân thú theropod sống ở kỷ Jura.

Đăng ngày: 23/06/2025
Phát hiện mới nhất về loài cây có hoa đầu tiên trên thế giới

Phát hiện mới nhất về loài cây có hoa đầu tiên trên thế giới

Các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện loài cây có hoa đầu tiên trên Trái đất, Montsechia Vidalii, sống cách đây khoảng 125-130 triệu năm.

Đăng ngày: 20/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News