Phát hiện hóa thạch 3D não giun 500 triệu năm

Não loài giun tiền sử có hình dạng giống bánh rán vòng, giúp hé lộ những thông tin về quá trình tiến hóa của động vật trong kỷ Cambri.

Các nhà khoa học phát hiện bộ não giun có niên đại hơn 500 triệu năm, hé lộ hệ thần kinh hóa thạch 3D đầu tiên của sinh vật cổ đại này. Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Royal Society Open Science hôm 5/10.


Mô não (màu vàng) trong một phôi thai hóa thạch từ kỷ Cambri. (Ảnh: Xi-ping Dong)

Trong nghiên cứu, nhóm chuyên gia trình bày chi tiết về giải phẫu học bên trong phôi thai hóa thạch của loài giun tiền sử Markuelia humanensis. Loài vật này sống trên Trái đất khoảng 500 triệu năm trước, khi thực vật bắt đầu mọc trên đất liền.

Markuelia humanensis được phát hiện lần đầu tiên ở tỉnh Hồ Nam, miền nam Trung Quốc, theo Philip Donoghue, thành viên nhóm nghiên cứu, giáo sư cổ sinh vật tại Đại học Bristol. Mô mềm hiếm khi được bảo quản trong hóa thạch, đặc biệt là những phần tinh xảo như hệ thần kinh. "Thường thì tất cả đều ở dạng hóa thạch dẹt", Donoghue nói.

Tuy nhiên, hóa thạch Markuelia humanensis mới phát hiện được bảo quản ba chiều. "Nó được lưu giữ theo một cách khác. Về cơ bản, khi mẫu vật bắt đầu phân hủy, các vi sinh vật đang tiêu thụ nó tự hóa đá và biến nó thành hóa thạch. Như vậy, mẫu vật biến thành đá trước lớp trầm tích và điều này đã bảo vệ nó không bị sụp xuống thành hai chiều", Donoghue cho biết.

Cấu trúc giống chiếc bánh rán vòng của não giun tương tự não giun tròn và những ký sinh trùng có họ gần khác. "Điều này cho thấy cấu trúc não 'bánh rán vòng' đã phát triển cách đây 530 triệu năm", Donoghue nói.

Mẫu hóa thạch có niên đại từ đầu kỷ Cambri, thời kỳ mà các điều kiện thích hợp trên Trái đất tạo đà cho sự bùng nổ về đa dạng động vật lớn nhất lịch sử. Trong thời kỳ bùng nổ này, đa số các nhóm động vật lớn bắt đầu xuất hiện trong hồ sơ hóa thạch.

Phát hiện mới hé lộ những thông tin về quá trình bảo quản não và mô thần kinh dưới dạng 3D, theo Donoghue. Các nhà khoa học hy vọng phát hiện mới sẽ mở đường cho việc phát triển hồ sơ hóa thạch trong tương lai và giúp họ hiểu thêm về sự tiến hóa của động vật.

TIN CŨ HƠN
Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Một động vật linh trưởng hóa thạch mới được phát hiện tại Myanmar tiết lộ rằng tổ tiên chung của người, khỉ không đuôi và vượn có thể đã tiến hóa từ động vật linh trưởng châu Á, chứ không phải châu Phi như nhiều nhà nghiên cứu vẫn nghĩ.

Đăng ngày: 19/12/2025
Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Mới đây, các nhà khảo cổ học đã phát hiện một phòng tắm nghi thức Do Thái cổ có niên đại 2000 năm tuổi ngay dưới sàn nhà khách tại một gia đình gần Jerusalem.

Đăng ngày: 18/12/2025
Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Sau khi tiến hành chụp X-quang bức tượng Chúa Jesus có từ thế kỷ XVII – XVIII, các nhà khoa học đã phát hiện ra 8 chiếc răng người thật còn nguyên vẹn trong miệng bức tượng này.

Đăng ngày: 10/12/2025
Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Các nhà khoa học Đức vừa tiến hành khai quật bộ xương khủng long ăn thịt còn nguyên vẹn tới 98% có niên đại 135 triệu năm.

Đăng ngày: 07/12/2025
Phát hiện chiếc thùng sắt chứa 4 tấn vàng:

Phát hiện chiếc thùng sắt chứa 4 tấn vàng: "Kho báu" mà Đức Quốc xã giấu nhẹm đi

4 tấn vàng của Đức Quốc xã đã được tìm thấy tại một cung điện từ thế kỷ 18.

Đăng ngày: 07/12/2025
Nước Anh có thêm kho báu quốc gia 2.000 tuổi 'gây đỏ mặt'

Nước Anh có thêm kho báu quốc gia 2.000 tuổi 'gây đỏ mặt'

Một người dò kim loại ở hạt Kent - Anh đã thực sự trúng mánh khi mặt dây chuyền bằng đồng bà tình cờ tìm thấy trong một trang trại được tuyên bố là kho báu quốc gia.

Đăng ngày: 06/12/2025
Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng

Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng

Chú voi Ma mút có tên Lyuba sau 42.000 năm bị chôn vùi dưới bùn lầy đã lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng Mỹ tại Bảo tàng The Field, bang Chicago.

Đăng ngày: 03/12/2025
Khoa Học News