Phát hiện hóa thạch 3D não giun 500 triệu năm

Não loài giun tiền sử có hình dạng giống bánh rán vòng, giúp hé lộ những thông tin về quá trình tiến hóa của động vật trong kỷ Cambri.

Các nhà khoa học phát hiện bộ não giun có niên đại hơn 500 triệu năm, hé lộ hệ thần kinh hóa thạch 3D đầu tiên của sinh vật cổ đại này. Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Royal Society Open Science hôm 5/10.


Mô não (màu vàng) trong một phôi thai hóa thạch từ kỷ Cambri. (Ảnh: Xi-ping Dong)

Trong nghiên cứu, nhóm chuyên gia trình bày chi tiết về giải phẫu học bên trong phôi thai hóa thạch của loài giun tiền sử Markuelia humanensis. Loài vật này sống trên Trái đất khoảng 500 triệu năm trước, khi thực vật bắt đầu mọc trên đất liền.

Markuelia humanensis được phát hiện lần đầu tiên ở tỉnh Hồ Nam, miền nam Trung Quốc, theo Philip Donoghue, thành viên nhóm nghiên cứu, giáo sư cổ sinh vật tại Đại học Bristol. Mô mềm hiếm khi được bảo quản trong hóa thạch, đặc biệt là những phần tinh xảo như hệ thần kinh. "Thường thì tất cả đều ở dạng hóa thạch dẹt", Donoghue nói.

Tuy nhiên, hóa thạch Markuelia humanensis mới phát hiện được bảo quản ba chiều. "Nó được lưu giữ theo một cách khác. Về cơ bản, khi mẫu vật bắt đầu phân hủy, các vi sinh vật đang tiêu thụ nó tự hóa đá và biến nó thành hóa thạch. Như vậy, mẫu vật biến thành đá trước lớp trầm tích và điều này đã bảo vệ nó không bị sụp xuống thành hai chiều", Donoghue cho biết.

Cấu trúc giống chiếc bánh rán vòng của não giun tương tự não giun tròn và những ký sinh trùng có họ gần khác. "Điều này cho thấy cấu trúc não 'bánh rán vòng' đã phát triển cách đây 530 triệu năm", Donoghue nói.

Mẫu hóa thạch có niên đại từ đầu kỷ Cambri, thời kỳ mà các điều kiện thích hợp trên Trái đất tạo đà cho sự bùng nổ về đa dạng động vật lớn nhất lịch sử. Trong thời kỳ bùng nổ này, đa số các nhóm động vật lớn bắt đầu xuất hiện trong hồ sơ hóa thạch.

Phát hiện mới hé lộ những thông tin về quá trình bảo quản não và mô thần kinh dưới dạng 3D, theo Donoghue. Các nhà khoa học hy vọng phát hiện mới sẽ mở đường cho việc phát triển hồ sơ hóa thạch trong tương lai và giúp họ hiểu thêm về sự tiến hóa của động vật.

TIN CŨ HƠN
Loại chữ bí truyền chưa được giải mã của thầy tu Ai Cập cổ

Loại chữ bí truyền chưa được giải mã của thầy tu Ai Cập cổ

Khoảng năm 2.700 TCN, người Ai Cập cổ đại sáng tạo ra loại chữ viết mới được giản lược từ chữ tượng hình, được gọi là chữ Thầy tu.

Đăng ngày: 08/10/2025
Sinh vật tuyệt chủng nửa con người, là loài ăn thịt đáng sợ nhất địa cầu

Sinh vật tuyệt chủng nửa con người, là loài ăn thịt đáng sợ nhất địa cầu

Các nhà khoa học đã vén màn bí ẩn 2 triệu năm trước, tìm ra chân dung của sinh vật đứng đầu chuỗi thức ăn trong những khu rừng và thảo nguyên đầy quái thú: họ mang dòng máu của con người.

Đăng ngày: 08/10/2025
Tìm thấy hang khổng lồ

Tìm thấy hang khổng lồ "do quái vật đào" ở Brazil

Hơn 1.500 đường hầm khổng lồ đã được phát hiện khiến chuyên gia đặt ra nhiều câu hỏi về loại quái vật thời tiền sử.

Đăng ngày: 05/10/2025
Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Trước thế kỷ XVIII, mọi người ngạc nhiên rằng, dòng sông ẩn mình trên sa mạc ít người biết đến này lại có một quá khứ huy hoàng sánh ngang với nền văn minh Ai Cập cổ.

Đăng ngày: 05/10/2025
Phát hiện

Phát hiện "báu vật ma thuật" quý hơn vàng giữa 25 hài cốt 5.000 tuổi

Phát hiện khảo cổ tại Tây Ban nha được coi là báu vật cổ đại được chế tác từ kỹ thuật tinh vi bậc nhất thế giới, bằng những vật liệu quý giá nhất và với tuổi đời 5.000 năm, nó trở nên vô giá.

Đăng ngày: 03/10/2025
Các nhà khảo cổ đào được quái vật dài 1,5m không tay, mặc

Các nhà khảo cổ đào được quái vật dài 1,5m không tay, mặc "áo giáp" ở Nam Mỹ

Kết quả phục dựng từ các mảnh hóa thạch cho thấy một quái vật có vẻ ngoài đáng sợ, được đặt tên là Jakapil kaniukura, lang thang trên đất Argentina khoảng 94-97 triệu năm về trước.

Đăng ngày: 30/09/2025
Nền văn minh biết ướp xác trước Ai Cập 2.000 năm

Nền văn minh biết ướp xác trước Ai Cập 2.000 năm

Người Ai Cập nổi tiếng với những xác ướp. Tuy nhiên, họ không phải những người đầu tiên tìm ra công thức ướp xác.

Đăng ngày: 30/09/2025
Khoa Học News