Phát hiện hóa thạch 3D não giun 500 triệu năm

Não loài giun tiền sử có hình dạng giống bánh rán vòng, giúp hé lộ những thông tin về quá trình tiến hóa của động vật trong kỷ Cambri.

Các nhà khoa học phát hiện bộ não giun có niên đại hơn 500 triệu năm, hé lộ hệ thần kinh hóa thạch 3D đầu tiên của sinh vật cổ đại này. Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Royal Society Open Science hôm 5/10.


Mô não (màu vàng) trong một phôi thai hóa thạch từ kỷ Cambri. (Ảnh: Xi-ping Dong)

Trong nghiên cứu, nhóm chuyên gia trình bày chi tiết về giải phẫu học bên trong phôi thai hóa thạch của loài giun tiền sử Markuelia humanensis. Loài vật này sống trên Trái đất khoảng 500 triệu năm trước, khi thực vật bắt đầu mọc trên đất liền.

Markuelia humanensis được phát hiện lần đầu tiên ở tỉnh Hồ Nam, miền nam Trung Quốc, theo Philip Donoghue, thành viên nhóm nghiên cứu, giáo sư cổ sinh vật tại Đại học Bristol. Mô mềm hiếm khi được bảo quản trong hóa thạch, đặc biệt là những phần tinh xảo như hệ thần kinh. "Thường thì tất cả đều ở dạng hóa thạch dẹt", Donoghue nói.

Tuy nhiên, hóa thạch Markuelia humanensis mới phát hiện được bảo quản ba chiều. "Nó được lưu giữ theo một cách khác. Về cơ bản, khi mẫu vật bắt đầu phân hủy, các vi sinh vật đang tiêu thụ nó tự hóa đá và biến nó thành hóa thạch. Như vậy, mẫu vật biến thành đá trước lớp trầm tích và điều này đã bảo vệ nó không bị sụp xuống thành hai chiều", Donoghue cho biết.

Cấu trúc giống chiếc bánh rán vòng của não giun tương tự não giun tròn và những ký sinh trùng có họ gần khác. "Điều này cho thấy cấu trúc não 'bánh rán vòng' đã phát triển cách đây 530 triệu năm", Donoghue nói.

Mẫu hóa thạch có niên đại từ đầu kỷ Cambri, thời kỳ mà các điều kiện thích hợp trên Trái đất tạo đà cho sự bùng nổ về đa dạng động vật lớn nhất lịch sử. Trong thời kỳ bùng nổ này, đa số các nhóm động vật lớn bắt đầu xuất hiện trong hồ sơ hóa thạch.

Phát hiện mới hé lộ những thông tin về quá trình bảo quản não và mô thần kinh dưới dạng 3D, theo Donoghue. Các nhà khoa học hy vọng phát hiện mới sẽ mở đường cho việc phát triển hồ sơ hóa thạch trong tương lai và giúp họ hiểu thêm về sự tiến hóa của động vật.

TIN CŨ HƠN
Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng

Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng

Chú voi Ma mút có tên Lyuba sau 42.000 năm bị chôn vùi dưới bùn lầy đã lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng Mỹ tại Bảo tàng The Field, bang Chicago.

Đăng ngày: 03/12/2025
Choáng váng với hóa thạch quái vật biển có cổ dài tới 3m

Choáng váng với hóa thạch quái vật biển có cổ dài tới 3m

Các nhà nghiên cứu phát hiện một loài bò sát cổ đại với chiếc cổ dài gấp 3 lần cơ thể và hàm răng nhọn hoắt giúp phục kích con mồi.

Đăng ngày: 03/12/2025
Loài khủng long khổng lồ kỳ dị có hình dạng như một... con nhím

Loài khủng long khổng lồ kỳ dị có hình dạng như một... con nhím

Trong các loài khủng long đã được con người biết đến, Augustinia được coi là một trong những loài khủng long có hình thù kỳ lạ nhất.

Đăng ngày: 02/12/2025
Bất ngờ phát hiện xác tàu đắm thế kỷ 19 bí ẩn ở Vịnh Mexico

Bất ngờ phát hiện xác tàu đắm thế kỷ 19 bí ẩn ở Vịnh Mexico

Một con tàu đắm bí ẩn đã được phát hiện ở Vịnh Mexico vào ngày 16/5 bởi các nhà nghiên cứu của Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) khi đang thử nghiệm thiết bị bay không người lái dưới nước.

Đăng ngày: 30/11/2025
Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Thanh kiếm Câu Tiễn được làm từ đồng và thiếc vẫn giữ được độ sắc bén và sáng bóng sau hàng nghìn năm tồn tại.

Đăng ngày: 26/11/2025
Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Khi khai quật các nhà khảo cổ đều thấy bất ngờ khi phát hiện một thanh kiếm cổ bằng đồng xanh không hề bị gỉ sét, màu sắc vẫn như mới sau hơn 2000 năm.

Đăng ngày: 26/11/2025
Tìm thấy hóa thạch 66 triệu năm tuổi ngoài trung tâm thương mại tại Bangkok

Tìm thấy hóa thạch 66 triệu năm tuổi ngoài trung tâm thương mại tại Bangkok

Một người mua sắm đã phát hiện hóa thạch của các sinh vật biển, được cho là đã chết cách đây 66 triệu năm, trên lối đi bộ bên ngoài một trung tâm thương mại ở Thái Lan.

Đăng ngày: 24/11/2025
Khoa Học News