Phát hiện hóa thạch 520 triệu năm tiết lộ động vật chân đốt 5 mắt

Phát hiện mới về sinh vật tiền sử giống tôm cung cấp mảnh ghép quan trọng về lịch sử tiến hóa của ngành Động vật Chân đốt.

Động vật chân đốt (Arthropoda) như tôm, cua và nhện - đặc trưng bởi một bộ xương ngoài cứng - chiếm tới 80% tổng số loài động vật còn tồn tại trên Trái đất. Mặc dù vậy, quá trình tiến hóa của chúng vẫn luôn là một bí ẩn lớn bởi tổ tiên cổ đại mang nhiều đặc điểm khác biệt, không được quan sát thấy ở các loài Arthropoda ngày nay.


Mô phỏng một con Kylinxia zhangi săn mồi dưới đáy biển cổ đại. (Ảnh: Huang Diying).

Trong một nghiên cứu xuất bản hôm 4/11, các nhà khoa học từ Viện Địa chất và Cổ sinh vật học Nam Kinh (NIGPAS) của Trung Quốc đã công bố một phát hiện quan trọng về hóa thạch sinh vật chân đốt giống tôm mới ở tỉnh Vân Nam. Khám phá được mô tả là "mắt xích còn thiếu" giúp làm sáng tỏ lịch sử tiến hóa của nhóm động vật phổ biến nhất trên hành tinh.

Loài mới được đặt tên là Kylinxia zhangi sống cách đây khoảng 520 triệu năm. Giống với động vật chân đốt ngày nay, Kylinxia có vỏ cứng, cơ thể phân khúc và chân có khớp. Tuy nhiên, sinh vật giống tôm này còn sở hữu một số đặc điểm chung chỉ được tìm thấy ở những loài chân đốt cổ xưa hơn.


Hóa thạch Kylinxia zhangi được tìm thấy ở Vân Nam, Trung Quốc. (Ảnh: Zeng Han).

Đầu tiên là hệ thống thị giác. Kylinxia có tới 5 mắt, bao gồm hai mắt chính và ba mắt phụ nhỏ hơn ở phía sau. Nghe có vẻ kỳ lạ nhưng đặc điểm này đã từng được tìm thấy ở loài Opabinia. Bên cạnh đó, hai phần phụ phía trước của Kylinxia còn gợi nhớ đến một loài động vật chân đốt khác sống trong kỷ Cambri sớm là Anomalocaris.

Cả Opabinia và Anomalocaris đều là tổ tiên của động vật chân đốt hiện đại nhưng giữa chúng tồn tại một lỗ hổng tiến hóa trong hồ sơ hóa thạch. Khám phá mới về Kylinxia đã đại diện cho một hóa thạch chuyển tiếp quan trọng.

"Nó thu hẹp khoảng cách tiến hóa từ Anomalocaris đến động vật chân đốt thực sự và là một mắt xích còn thiếu trong hồ sơ hóa thạch của ngành động vật này", Zeng nhấn mạnh.

TIN CŨ HƠN
Tìm thấy hang khổng lồ

Tìm thấy hang khổng lồ "do quái vật đào" ở Brazil

Hơn 1.500 đường hầm khổng lồ đã được phát hiện khiến chuyên gia đặt ra nhiều câu hỏi về loại quái vật thời tiền sử.

Đăng ngày: 05/10/2025
Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Trước thế kỷ XVIII, mọi người ngạc nhiên rằng, dòng sông ẩn mình trên sa mạc ít người biết đến này lại có một quá khứ huy hoàng sánh ngang với nền văn minh Ai Cập cổ.

Đăng ngày: 05/10/2025
Ngắm xác ướp “công chúa mỉm cười” quyến rũ nhất thế giới

Ngắm xác ướp “công chúa mỉm cười” quyến rũ nhất thế giới

Nghĩa trang Xiaohe nằm trong sa mạc Taklamakan ở tây bắc Trung Quốc nổi tiếng thế giới với hàng trăm xác ướp bí ẩn.

Đăng ngày: 21/09/2025
Phát hiện loài ếch cổ đại từng ăn thịt khủng long

Phát hiện loài ếch cổ đại từng ăn thịt khủng long

Dài 41cm và nặng hơn em bé sơ sinh, ếch Beelzebufo được coi là loài ếch lớn nhất từng tồn tại với khả năng săn mồi đáng kinh ngạc.

Đăng ngày: 18/09/2025
5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

Ngược dòng lịch sử tìm hiểu về 5 cuộc Đại Tuyệt chủng trên Trái đất và đi tìm lời giải cho cuộc Đại Tuyệt chủng thứ 6.

Đăng ngày: 18/09/2025
Pharaoh Ai Cập Akhenaten bị ái nam ái nữ

Pharaoh Ai Cập Akhenaten bị ái nam ái nữ

Hoàng đế Ai Cập cổ đại Akhenaten không phải là người nam tính thực thụ, dù ông là cha của ít nhất nửa tá con. Thực tế, cơ thể ông khá nữ tính, với cái đầu hình trứng.

Đăng ngày: 07/09/2025
Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn từ lâu đã trở thành chủ đề gây tranh cãi. Theo sử sách lưu truyền, người lập nên đế chế Mông Cổ yêu cầu được chôn trong một ngôi mộ vô danh.

Đăng ngày: 24/08/2025
Khoa Học News