Phát hiện hóa thạch bò sát biển "kỳ dị" 240 triệu năm tuổi

Phân tích hóa thạch mới tiết lộ một loài bò sát ăn thịt trông giống con lai giữa thằn lằn biển tiền sử và hải cẩu hiện đại.

Theo mô tả trên tạp chí Cổ sinh vật học Động vật có xương sống hôm 29/10, loài bò sát biển kỳ dị - được đặt tên là Brevicaudosaurus jiyangshanensis - sống trong kỷ Tam Điệp cách đây khoảng 240 triệu năm ở khu vực ngày nay là tây nam Trung Quốc. Chúng dài khoảng 2m, có những chiếc răng nanh sắc như dao, thường săn mồi ở vùng nước nông và có thể di chuyển lên bờ để nghỉ ngơi.


Mô phỏng một con Brevicaudosaurus jiyangshanensis săn mồi ở vùng nước nông. (Ảnh: Tyler Stone).

Sau khi phân tích hai bộ xương hóa thạch hoàn chỉnh nhất của loài được thu thập tại mỏ đá Jiyangshan, các nhà cổ sinh vật học từ Viện hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS) và Bảo tàng Tự nhiên Canada (CMN) đã xác định được B. jiyangshanensis là thành viên của lớp bò sát biển Nothosauria. Tuy nhiên, khác với hầu hết các loài họ hàng có đuôi dài, loài mới đặc trưng bởi chiếc đuôi ngắn.

"Kết quả phân tích của chúng tôi cho thấy B. jiyangshanensis có thân hình tròn, rộng, xương dày đặc hơn và có một chiếc đuôi ngắn, dẹt. Trong khi đuôi dài hoạt động như mái chèo, tạo lực đẩy để các loài Nothosauria điển hình lướt đi dưới nước, chiếc đuôi ngắn của B. jiyangshanensis cho thấy nó phù hợp hơn với việc lượn lờ ở gần đáy các vùng nước nông để săn mồi. Đuôi ngắn và dẹt khi đó được sử dụng để giữ thăng bằng", Tiến sĩ Qing-Hua Shang từ CAS, tác giả chính của nghiên cứu, giải thích.


Hai bộ xương hóa thạch hoàn chỉnh của B. jiyangshanensis. (Ảnh: Qing-Hua Shang/Xiao-Chun Wu).

Bộ xương hoàn chỉnh của B. jiyangshanensis cũng tiết lộ nhiều điều về lối sống của loài bò sát biển săn mồi này. Hai chi trước lớn hơn đáng kể so với chi sau cho thấy chúng là bộ phận tạo lực đẩy chính khi bơi chứ không phải đuôi. Tuy nhiên, xương bàn chân trước của B. jiyangshanensi lại ngắn hơn so với các loài Nothosauria khác, điều này làm hạn chế sức mạnh đẩy nước của nó.

Bên cạnh đó, cấu trúc xương sườn và đốt sống vừa dày vừa đặc đã củng cố giả thuyết rằng sinh vật này di chuyển khá chậm chạp dưới nước nhưng có khả năng tăng tốc độ ổn định.

Các xương sườn dày đặc cũng tiết lộ B. jiyangshanensis có phổi lớn, cho phép lấy nhiều oxy hơn và nhờ đó, làm tăng thời gian hoạt động dưới nước.

Nhóm nghiên cứu cùng tìm thấy một xương bàn đạp ở tai giữa, có tác dụng truyền âm. Phần xương này khá dày và dài, cho thấy B. jiyangshanensis nghe tốt ở dưới nước. "Có lẽ vì kích thước nhỏ, nó cần có thính giác nhạy bén để cảnh giác những kẻ săn mồi lớn hơn trong vùng nước nông", Tiến sĩ Xiao-Chun Wu từ CMN, một thành viên trong nhóm nghiên cứu, giải thích.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Những điều chưa biết về khủng long

Những điều chưa biết về khủng long

Khủng long chính là 1 trong những sinh vật cổ đại nổi tiếng nhất trên Trái Đất, với vô vàn bí ẩn thú vị đang dần được khám phá đến tận ngày nay.

Đăng ngày: 29/03/2025
Giải oan cho loài chim bị con người tuyệt diệt

Giải oan cho loài chim bị con người tuyệt diệt

Dodo - loài chim bị con người tàn sát đến mức tuyệt chủng - luôn bị gán cho biệt danh "ngu ngốc, khờ khạo".

Đăng ngày: 28/03/2025
Đi câu cá dưới sông, người nông dân vô tình vợt được

Đi câu cá dưới sông, người nông dân vô tình vợt được "quốc bảo" rùa "kỳ bí" với 4 mũi tên cắm lưng

Lần đầu tiên một quốc bảo là con rùa bằng đồng với 4 mũi tên và 32 chữ khắc trên lưng có niên đại hơn 3000 năm lịch sử lại gây chú ý của giới khảo cổ.

Đăng ngày: 17/03/2025
Vì sao Trung Quốc chưa dám khai quật tiếp lăng mộ Tần Thủy Hoàng?

Vì sao Trung Quốc chưa dám khai quật tiếp lăng mộ Tần Thủy Hoàng?

Theo Ancient Origins, 2.200 năm trước, hoàng đế Tần Thủy Hoàng là người đầu tiên thống nhất Trung Hoa, sau thời Chiến quốc khói lửa.

Đăng ngày: 12/03/2025
Dấu vết mộ cổ chứng minh Chúa Jesus từng có vợ và con trai

Dấu vết mộ cổ chứng minh Chúa Jesus từng có vợ và con trai

Mới đây, các nhà khảo cổ học đã phát hiện ra điều mới lạ trong khu mộ chúa Jesus tại Jerusalem. Kết quả nghiên cứu hé lộ răng Chúa Jesus từng có vợ và một người con trai có tên là Judah.

Đăng ngày: 11/03/2025
Khủng long có họ với... gà?

Khủng long có họ với... gà?

Gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện phần mô mềm trên đỉnh đầu của loài khủng long Edmontosaurus tại Canada và thấy sự tương đồng với phần mào của loài gà ngày nay.

Đăng ngày: 19/02/2025
Người thượng cổ biến đổi gen lúa nước từ 10.000 năm trước

Người thượng cổ biến đổi gen lúa nước từ 10.000 năm trước

Một nghiên cứu vừa được công bố chứng tỏ, người thượng cố cách đây 10.000 năm là “nhà khoa học” biến đổi gen lúa nước ngày nay.

Đăng ngày: 19/02/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News