Phô mai 3.200 năm chứa vi khuẩn chết người trong cổ mộ Ai Cập

Các nhà nghiên cứu tìm thấy hũ phô mai gần như lâu đời nhất thế giới trong mộ của một quan chức cấp cao ở Ai Cập cổ đại.

Hũ phô mai được chôn bên cạnh Ptahmes, thị trưởng của thành phố Ai Cập cổ đại Memphis, theo Long Room. Ngôi mộ của ông được tái phát hiện năm 2010 sau khi bị cát sa mạc chôn vùi.


Phô mai chứa vi khuẩn gây bệnh Brucella trong hũ. (Ảnh: Enrico Greco).

Chất đặc màu trắng đựng trong hũ có vải bạt che phủ để bảo quản. Sau khi xử lý mẫu vật, nhóm nghiên cứu tinh lọc thành phần protein và phân tích bằng phương pháp sắc ký lỏng và khối phổ. Các chuỗi peptide phát hiện qua hai kỹ thuật cho thấy mẫu vật là sản phẩm làm từ sữa bò và sữa cừu hoặc dê. "Đặc điểm của vải bạt chỉ ra nó phù hợp để bảo quản chất rắn hơn là chất lỏng. Sự vắng mặt của các yếu tố khác cũng cố kết luận sản phẩm từ sữa là phô mai đặc", nhóm nghiên cứu cho biết.

Những chuỗi peptide khác trong mẫu vật hé lộ sản phẩm bị nhiễm Brucella melitensis, vi khuẩn gây bệnh Brucella. Đây là căn bệnh có thể gây chết người, lây lan từ động vật sang người, thường do ăn sản phẩm từ sữa chưa tiệt trùng. Nếu phân tích sơ bộ của nhóm nghiên cứu được xác nhận, mẫu vật sẽ là bằng chứng phân tử sinh học sớm nhất của căn bệnh này.

"Chất phân tích trong nghiên cứu có thể là cặn rắn lâu đời nhất của phô mai được tìm thấy từ trước tới nay. Tiếp xúc trong hàng nghìn năm với môi trường giàu kiềm ở lớp đất chứa natri carbonate và điều kiện sa mạc không ngăn cản việc xác định những chuỗi peptide đặc trưng", tiến sĩ Enrico Greco, nhà hóa học ở Đại học Catania, Italy, cho biết.

Ngôi mộ của thị trưởng Ptahmes nằm ở phía nam Cairo, được phát hiện lần đầu tiên năm 1885. Ptahmes cũng là tướng chỉ huy quân đội, người trông coi quốc khố và viết sử hoàng gia dưới thời pharaoh Seti I và con trai ông là Ramses II vào thế kỷ 13 trước Công nguyên.

TIN CŨ HƠN
Phát hiện loài ếch cổ đại từng ăn thịt khủng long

Phát hiện loài ếch cổ đại từng ăn thịt khủng long

Dài 41cm và nặng hơn em bé sơ sinh, ếch Beelzebufo được coi là loài ếch lớn nhất từng tồn tại với khả năng săn mồi đáng kinh ngạc.

Đăng ngày: 18/09/2025
5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

Ngược dòng lịch sử tìm hiểu về 5 cuộc Đại Tuyệt chủng trên Trái đất và đi tìm lời giải cho cuộc Đại Tuyệt chủng thứ 6.

Đăng ngày: 18/09/2025
Pharaoh Ai Cập Akhenaten bị ái nam ái nữ

Pharaoh Ai Cập Akhenaten bị ái nam ái nữ

Hoàng đế Ai Cập cổ đại Akhenaten không phải là người nam tính thực thụ, dù ông là cha của ít nhất nửa tá con. Thực tế, cơ thể ông khá nữ tính, với cái đầu hình trứng.

Đăng ngày: 07/09/2025
Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn từ lâu đã trở thành chủ đề gây tranh cãi. Theo sử sách lưu truyền, người lập nên đế chế Mông Cổ yêu cầu được chôn trong một ngôi mộ vô danh.

Đăng ngày: 24/08/2025
Người thượng cổ biến đổi gen lúa nước từ 10.000 năm trước

Người thượng cổ biến đổi gen lúa nước từ 10.000 năm trước

Một nghiên cứu vừa được công bố chứng tỏ, người thượng cố cách đây 10.000 năm là “nhà khoa học” biến đổi gen lúa nước ngày nay.

Đăng ngày: 20/08/2025
Thủy quái Leviathan không còn là huyền thoại

Thủy quái Leviathan không còn là huyền thoại

Các nhà nghiên cứu vừa phát hiện những dấu tích hóa thạch của một con cá voi cổ đại với bộ răng to lớn đáng sợ.

Đăng ngày: 15/08/2025
Chiếc cốc nano đi trước thời đại của người La Mã

Chiếc cốc nano đi trước thời đại của người La Mã

Chiếc cốc 1.600 năm tuổi từ thời La Mã cổ đại có màu xanh ngọc khi ánh sáng chiếu từ phía trước và chuyển sang màu đỏ khi ánh sáng chiếu từ phía sau.

Đăng ngày: 09/08/2025
Khoa Học News