Phục dựng gương mặt người đàn ông Ai Cập cách đây 30.000 năm

Các nhà nghiên cứu sử dụng phép quang trắc học để tái tạo gương mặt của người đàn ông Ai Cập trẻ tuổi ở thung lũng sông Nile thời cổ đại.


Hai hình ảnh phục dựng của người đàn ông Ai Cập cổ đại. (Ảnh: Moacir Elias Santos & Cícero Moraes)

Hình ảnh phục dựng gương mặt của một người đàn ông sống cách đây 30.000 năm ở Ai Cập ngày nay có thể cung cấp manh mối về quá trình tiến hóa của con người. Năm 1980, các nhà khảo cổ học khai quật hài cốt của người đàn ông tại Nazlet Khater 2, di chỉ ở thung lũng sông Nile, Ai Cập. Phân tích nhân chủng học hé lộ người đàn ông trong độ tuổi 17 - 29 khi chết, cao khoảng 160cm và có tổ tiên là người châu Phi. Bộ xương này là hài cốt cổ xưa nhất của người Homo sapiens ở Ai Cập và thuộc hàng lâu đời nhất thế giới, theo một nghiên cứu công bố hôm 22/3. Tuy nhiên, các chuyên gia biết rất ít về người chết ngoại trừ anh ta được chôn cùng một chiếc rìu đá.

Hiện nay, sau hơn 40 năm, một nhóm nhà nghiên cứu Brazilian tái tạo lại gương mặt người đàn ông, sử dụng hàng chục ảnh kỹ thuật số mà họ thu thập khi xem xét hài cốt nằm trong bộ sưu tập ở Bảo tàng Ai Cập tại Cairo, Live Science hôm 3/4 đưa tin.

Theo trưởng nhóm nghiên cứu Moacir Elias Santos, nhà khảo cổ học ở bảo tàng Ciro Flamarion Cardoso tại Brazil, bộ xương bị thiếu mất xương sườn, bàn tay, một phần xương chày bên phải và trái, bàn chân. Nhưng cấu trúc chính để phục dựng gương mặt là hộp sọ vẫn được bảo quản tốt.

Một đặc điểm của hộp sọ rất nổi bật với các nhà nghiên cứu là xương hàm và khác biệt với xương hàm hiện đại. Hộp sọ cũng bị thiếu một phần, nhưng nhóm nghiên cứu sao chép và mô phỏng lại, sử dụng nửa bên kia của hộp sọ và dữ liệu từ bản chụp cắt lớp vi tính từ người hiến tặng. Nhìn chung, hộp sọ có cấu trúc hiện đại, nhưng vẫn có những đặc điểm cổ xưa như xương hàm vạm vỡ hơn nam giới thời nay, theo đồng tác giả nghiên cứu Cícero Moraes, chuyên gia đồ họa Brazil.

Bằng cách xâu chuỗi hình ảnh trong quá trình kỹ thuật số mang tên phép quang trắc, nhóm nghiên cứu tạo ra hai mô hình 3D ảo của người đàn ông. Mô hình đầu tiên là ảnh đen trắng với đôi mắt đang nhắm trong khi mô hình thứ hai mang hơi hướng nghệ thuật hơn với hình ảnh người đàn ông trẻ với mái tóc sẫm màu rối bù và bộ râu cắt tỉa gọn.

"Những gì chúng tôi làm là ước đoán gương mặt với dữ liệu thống kê sẵn có và kết quả là một cấu trúc rất đơn giản. Tuy nhiên, nhân tính hóa gương mặt cá nhân luôn quan trọng, thông qua bổ sung mái tóc, màu da, giúp thôi thúc mong muốn nghiên cứu nhiều hơn về chủ thể", Moraes chia sẻ.

Nhóm nghiên cứu hy vọng hình ảnh của người đàn ông cổ đại sẽ giúp các nhà khảo cổ hiểu rõ hơn con người tiến hóa như thế nào theo thời gian.

TIN CŨ HƠN

"Chết ngất" trước diện mạo của những sinh vật Trái đất cổ đại, nhìn như quái vật ngoài hành tinh

Sự bùng nổ kỷ Cambri, xảy ra khoảng 542 triệu năm trước, là một trong những sự kiện "ấn tượng" nhất khi nói đến lịch sử sự sống trên hành tinh này.

Đăng ngày: 22/12/2025
Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Một động vật linh trưởng hóa thạch mới được phát hiện tại Myanmar tiết lộ rằng tổ tiên chung của người, khỉ không đuôi và vượn có thể đã tiến hóa từ động vật linh trưởng châu Á, chứ không phải châu Phi như nhiều nhà nghiên cứu vẫn nghĩ.

Đăng ngày: 19/12/2025
Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Mới đây, các nhà khảo cổ học đã phát hiện một phòng tắm nghi thức Do Thái cổ có niên đại 2000 năm tuổi ngay dưới sàn nhà khách tại một gia đình gần Jerusalem.

Đăng ngày: 18/12/2025
Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Sau khi tiến hành chụp X-quang bức tượng Chúa Jesus có từ thế kỷ XVII – XVIII, các nhà khoa học đã phát hiện ra 8 chiếc răng người thật còn nguyên vẹn trong miệng bức tượng này.

Đăng ngày: 10/12/2025
Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Các nhà khoa học Đức vừa tiến hành khai quật bộ xương khủng long ăn thịt còn nguyên vẹn tới 98% có niên đại 135 triệu năm.

Đăng ngày: 07/12/2025
Phát hiện chiếc thùng sắt chứa 4 tấn vàng:

Phát hiện chiếc thùng sắt chứa 4 tấn vàng: "Kho báu" mà Đức Quốc xã giấu nhẹm đi

4 tấn vàng của Đức Quốc xã đã được tìm thấy tại một cung điện từ thế kỷ 18.

Đăng ngày: 07/12/2025
Nước Anh có thêm kho báu quốc gia 2.000 tuổi 'gây đỏ mặt'

Nước Anh có thêm kho báu quốc gia 2.000 tuổi 'gây đỏ mặt'

Một người dò kim loại ở hạt Kent - Anh đã thực sự trúng mánh khi mặt dây chuyền bằng đồng bà tình cờ tìm thấy trong một trang trại được tuyên bố là kho báu quốc gia.

Đăng ngày: 06/12/2025
Khoa Học News