"Quý bà ngà voi" lộ diện trong ngôi mộ 5.000 năm
Các nhà khảo cổ phát hiện chủ nhân ngôi mộ chứa đầy ngà voi và một con dao găm pha lê ở Tây Ban Nha thực chất là phụ nữ thay vì đàn ông như suy đoán ban đầu.
Khi các nhà khảo cổ học lần đầu tiên phát hiện ngôi mộ 5.000 năm ở Tây Ban Nha, họ cho rằng người chôn cất bên trong là đàn ông. Ngoài ra, ngôi mộ còn chứa một con dao găm bằng pha lê, ngà voi và nhiều đồ vật xa xỉ khác. Nhưng hiện nay, họ nhận định chủ nhân ngôi mộ là phụ nữ, theo nghiên cứu mới công bố hôm 6/7 trên tạp chí Scientific Reports.
Ngôi mộ chứa hài cốt Quý bà ngà voi. (Ảnh: Đại học Seville).
Nhóm nghiên cứu sử dụng một phương pháp mới để xác định giới tính thông qua phân tích men răng. Kỹ thuật ra đời cách đây 5 năm đáng tin cậy hơn phân tích hài cốt ở điều kiện kém. Phần lớn chi tiết về cuộc đời của "Quý bà ngà voi" vẫn là bí ẩn nhưng có một số manh mối. "Người phụ nữ được chôn một mình trong mộ với đồ tạo tác độc đáo", Leonardo Garcia Sanjuan, nhà khảo cổ học tại Đại học Seville, Tây Ban Nha, cho biết. "Điều đó chứng tỏ người này rất đặc biệt".
Ngôi mộ nằm cách Seville vài kilomet về phía tây, gần vùng ven biển phía nam Tây Ban Nha, được khai quật vào năm 2008. Ban đầu, các nhà khảo cổ học cho rằng ngôi mộ chứa hài cốt một người đàn ông trẻ dựa trên kiểm tra bộ xương bảo quản kém và một số đồ vật quý giá trong mộ bao gồm trứng đà điểu, hổ phách, ngà voi, dao găm, hé lộ cá nhân nắm giữ địa vị xã hội cao.
Kỹ thuật mới phát hiện khác biệt trong thành phần hóa học ở men răng giữa đàn ông và phụ nữ, có thể áp dụng ngay cả khi không có đầy đủ ADN. Marta Cintas-Pena, nhà khảo cổ học ở Đại học Seville, thu thập cơ sở dữ liệu về các ngôi mộ thời Đồ đồng ở 21 di chỉ khảo cổ khác nhau trên bán đảo Iberia, bao gồm Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha. Hiện nay, cơ sở dữ liệu chứa ghi chép về 1.723 cá nhân. Dựa vào đó, nhóm nghiên cứu nhận định ngôi mộ của Quý bà ngà voi rất nổi bật.
Trong khoảng 250 năm sau khi Quý bà ngà voi được chôn cất, những ngôi mộ mới được xây dựng xung quanh đó nhưng luôn nằm ngoài phạm vi 30m. Khoảng 80 năm sau cái chết của bà, người dân vẫn vào mộ và đặt thêm đồ vật thờ cúng bên trong, bao gồm con dao pha lê.
Nhóm nghiên cứu biết rất ít về cấu trúc xã hội thời người phụ nữ sống. Quý bà Ngà voi sống ở thời kỳ các pharaoh nắm quyền ở thung lũng sông Nile, Ai Cập, và xây dựng thành phố đầu tiên bên bờ sông Euphrates tại vùng Lưỡng Hà.

Loại chữ bí truyền chưa được giải mã của thầy tu Ai Cập cổ
Khoảng năm 2.700 TCN, người Ai Cập cổ đại sáng tạo ra loại chữ viết mới được giản lược từ chữ tượng hình, được gọi là chữ Thầy tu.

Sinh vật tuyệt chủng nửa con người, là loài ăn thịt đáng sợ nhất địa cầu
Các nhà khoa học đã vén màn bí ẩn 2 triệu năm trước, tìm ra chân dung của sinh vật đứng đầu chuỗi thức ăn trong những khu rừng và thảo nguyên đầy quái thú: họ mang dòng máu của con người.

Tìm thấy hang khổng lồ "do quái vật đào" ở Brazil
Hơn 1.500 đường hầm khổng lồ đã được phát hiện khiến chuyên gia đặt ra nhiều câu hỏi về loại quái vật thời tiền sử.

Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ
Trước thế kỷ XVIII, mọi người ngạc nhiên rằng, dòng sông ẩn mình trên sa mạc ít người biết đến này lại có một quá khứ huy hoàng sánh ngang với nền văn minh Ai Cập cổ.

Phát hiện "báu vật ma thuật" quý hơn vàng giữa 25 hài cốt 5.000 tuổi
Phát hiện khảo cổ tại Tây Ban nha được coi là báu vật cổ đại được chế tác từ kỹ thuật tinh vi bậc nhất thế giới, bằng những vật liệu quý giá nhất và với tuổi đời 5.000 năm, nó trở nên vô giá.

Các nhà khảo cổ đào được quái vật dài 1,5m không tay, mặc "áo giáp" ở Nam Mỹ
Kết quả phục dựng từ các mảnh hóa thạch cho thấy một quái vật có vẻ ngoài đáng sợ, được đặt tên là Jakapil kaniukura, lang thang trên đất Argentina khoảng 94-97 triệu năm về trước.
