Rác thải nhựa di chuyển vòng quanh Trái đất như thế nào?

Đồ họa mới của NASA phản ánh đường đi của những mẩu vi nhựa cực nhỏ vòng quanh những đại dương trên khắp bề mặt Trái đất


Rác thải nhựa luân chuyển theo dòng hải lưu. (Đồ họa: NASA).

Các nhà nghiên cứu sử dụng dữ liệu vệ tinh của NASA để theo dõi chuyển động của vi nhựa, những mẩu nhựa có đường kính chưa tới 5 mm. Đồ họa của họ cho thấy mật độ vi nhựa cao ở Biển Đông và vịnh Thái Lan cũng như vùng ven biển phía tây Trung Mỹ.

Nhựa đổ ra sông hoặc bị thủy triều cuốn trôi ở bãi biển luân chuyển theo dòng hải lưu trước khi lênh đênh giữa biển rộng. Những đồ vật bằng nhựa phân hủy bởi sóng và ánh sáng Mặt Trời thành vi nhựa cực nhỏ, có thể khiến động vật biển tưởng nhầm là thức ăn. Cuối cùng, rác thải nhựa tập trung ở trung tâm các bồn trũng đại dương hoặc vòng hải lưu cận nhiệt đới, hệ thống dòng hải lưu xoay tròn lớn ở 5 đại dương. Năm vòng hải lưu cận nhiệt đới trên thế giới chứa nhiều đảo rác, bao gồm rác thải nhựa, dây câu và nhiều mảnh vụn khác. Đảo rác lớn Thái Bình Dương nằm giữa California và Hawaii nổi tiếng nhất do có nhiều tàu bè đi qua.


Mật độ vi nhựa ở đại dương thay đổi tùy địa điểm.

Khoảng 8 triệu tấn nhựa đổ từ những dòng sông và bãi biển ra đại dương mỗi năm, theo NASA. Đồ họa tạo bởi các nhà nghiên cứu ở Đại học Michigan được mô tả chi tiết trên tạp chí IEEE Xplore. "Mật độ vi nhựa ở đại dương thay đổi tùy địa điểm, đặc biệt cao ở vòng hải lưu Bắc Đại Tây Dương và Bắc Thái Bình Dương. Chúng tôi đã phát triển một phương pháp mới giúp phát hiện và chụp ảnh sự phân bố vi nhựa ở đại dương trên toàn cầu từ không gian", nhóm nghiên cứu cho biết.

Đồ họa thể hiện vị trí và mật độ nhựa trôi nổi từ tháng 4/2017 đến tháng 9/2018. Mật độ vi nhựa có sự thay đổi theo mùa. Ví dụ, ở đảo rác lớn Thái Bình Dương, mật độ vi nhựa dường như cao hơn vào mùa hè và thấp hơn vào mùa đông. Điều này nhiều khả năng do quá trình "pha trộn dọc" của đại dương khi nhiệt độ thấp hơn. Đây là chuyển động lên xuống của không khí hoặc nước biển, xảy ra do chênh lệch nhiệt độ giữa các lớp nước.

Các nhà khoa học ước tính lượng rác ở những đảo rác trên biển thông qua kéo lưới sau tàu. Tuy nhiên, phương pháp lấy mẫu vật này không cho biết mật độ nhựa thay đổi như thế nào theo thời gian. Vì vậy, nhóm nghiên cứu ở Đại học Michigan phát triển một phương pháp mới để lập bản đồ mật độ vi nhựa ở biển trên khắp thế giới. Họ sử dụng dữ liệu từ 8 vi vệ tinh thuộc Hệ thống vệ tinh định vị toàn cầu Cyclone (CYGNSS).

Dự án CYGNSS trị giá 157 triệu USD phóng vào năm 2016 chủ yếu nhằm cải thiện dự báo bão. Tín hiệu vô tuyến từ vệ tinh GPS phản xạ từ mặt biển và vệ tinh CYGNSS phát hiện sự phản xạ đó. Sau đó, nhóm nghiên cứu có thể phân tích tín hiệu để đo độ biến động của mặt biển. Kết quả đo cung cấp cho họ phương tiện tính toán tốc độ gió và nghiên cứu bão, nhưng tín hiệu cũng hé lộ sự tồn tại của nhựa. Khi có nhựa hoặc mảnh vỡ gần mặt biển, mặt biển ít động hơn. Phương pháp mới cho phép theo dõi vi nhựa trong đại dương và hỗ trợ phát triển mô hình tương lai.

TIN CŨ HƠN
Bão tuyết là gì? Bão tuyết được hình thành như thế nào?

Bão tuyết là gì? Bão tuyết được hình thành như thế nào?

Bão tuyết là một hiện tượng đặc trưng bởi sức gió mạnh ít nhất là 56km/h và kéo dài trong một thời gian dài - thường là ba giờ hoặc hơn.

Đăng ngày: 25/10/2025
Tại sao bão ở Việt Nam lại hay vào miền Trung?

Tại sao bão ở Việt Nam lại hay vào miền Trung?

Dân gian có câu "Ông tha mà bà không tha/ Làm nên lũ lụt hai ba tháng mười”, để nhắc nhở, cảnh báo mùa lũ ở các tỉnh từ Thanh Hóa đổ vào thường xảy ra đầu tháng 7 đến tháng 10 hàng năm.

Đăng ngày: 25/10/2025
Tác hại của sét và cách tránh bị sét đánh

Tác hại của sét và cách tránh bị sét đánh

Hàng năm trên thế giới có khoảng 250.000 người bị sét đánh và hàng chục nghìn người trong số đó thiệt mạng. Những người sống sót cũng bị tổn thương sức khỏe nghiêm trọng.

Đăng ngày: 24/10/2025
Nhật Bản phát hiện mỏ đất hiếm dưới đáy đại dương

Nhật Bản phát hiện mỏ đất hiếm dưới đáy đại dương

Các nhà khoa học Nhật Bản đã tìm thấy những mỏ đất hiếm khổng lồ nằm dưới Thái Bình Dương.

Đăng ngày: 23/10/2025
Cơ chế xuất hiện

Cơ chế xuất hiện "vòi rồng lửa"

Vòi rồng lửa là những cột lửa cháy rực bốc lên rất cao, di chuyển chậm và con người khó có thể dập tắt nó bằng những phương pháp trực tiếp.

Đăng ngày: 23/10/2025
Lũ quét là gì? Lũ quét thường xảy ra ở đâu, khi nào?

Lũ quét là gì? Lũ quét thường xảy ra ở đâu, khi nào?

Lũ quét là một loại lũ có tốc độ mực nước lên rất nhanh khi một khối lượng nước khổng lồ di chuyển nhanh từ địa hình cao xuống thấp.

Đăng ngày: 23/10/2025
Thảm họa núi lửa khủng khiếp nhất lịch sử nhân loại

Thảm họa núi lửa khủng khiếp nhất lịch sử nhân loại

Với sức công phá khoảng 800 triệu tấn TNT, vụ núi lửa Tambora phun trào ngày 10/4/1815 tại Sumbawa, Indonesia là vụ nổ gây chấn động lớn nhất trong lịch sử nhân loại.

Đăng ngày: 23/10/2025
Khoa Học News