Sau 1.800 năm, bóng ma từ thành cổ Maya vẫn đủ hại người

Nghiên cứu mới về các tòa thành cổ Maya cảnh báo các nhà khảo cổ có thể gặp nguy hiểm vì một bóng ma từng làm hại người dân cổ đại trỗi dậy lần nữa khi bị đào bới.

Theo nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Frontiers in Environmental Science, chôn sâu trong đất và trầm tích ở các tòa thành cổ Maya là một lượng thủy ngân đủ lớn để làm hại các nhà khảo cổ trong thời hiện đại.

Trước đó, nhóm tác giả dẫn đầu bởi phó giáo sư Duncan Cook từ Đại học Australian Catholic (Úc) đã phân tích trầm tích lấy từ nhiều thành cổ Maya ở Mexico, Guatemala, Honduras ngày nay và phát hiện ngoại trừ địa điểm thời kỳ cổ điển Chan b'i, tất cả các tòa thành cổ Maya khác đều bị ô nhiễm thủy ngân nặng nề.


Ảnh đồ họa mô tả một kim tự tháp trong thành cổ Maya - (Ảnh: SCITECH DAILY).

Điều này là do thói quen dùng các vật liệu liên quan đến thủy ngân trong các nghi lễ và hoạt động khác, bao gồm bột chu sa màu đỏ đẹp mắt và đặc trưng - biểu tượng quyền lực của đế chế.

Các hoạt động gây ô nhiễm thủy ngân phổ biến nhất vào giai đoạn từ năm 250 đến 1100 sau Công Nguyên, đó là lý do tòa thành cổ xưa hơn không bị ảnh hưởng.

Ở địa điểm nổi tiếng cả về khảo cổ lẫn du lịch là thành cổ Tikal, nồng độ thủy ngân lên tới 17,16 ppm, tức gấp 17,16 lần ngưỡng gây độc hại.

Ngộ độc thủy ngân từng làm hại người Maya cổ đại, khiến họ gặp tổn thương hệ thần kinh trung ương, thận, gan, điếc, tê liệt, béo phì bệnh lý, tâm thần... mà một số bức phù điêu quái dị về người Maya cổ có thể đã phản ánh.

Với lượng đo được ngày nay, các nhà khảo cổ vẫn rất dễ bị ảnh hưởng bởi "bóng ma" từ ngàn xưa này khi đào bới trong khu vực; cho thấy ô nhiễm kim loại nghiêm trọng là điều rất cần được tính đến trong các cuộc khai quật.

TIN CŨ HƠN
Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Thanh kiếm Câu Tiễn được làm từ đồng và thiếc vẫn giữ được độ sắc bén và sáng bóng sau hàng nghìn năm tồn tại.

Đăng ngày: 26/11/2025
Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Khi khai quật các nhà khảo cổ đều thấy bất ngờ khi phát hiện một thanh kiếm cổ bằng đồng xanh không hề bị gỉ sét, màu sắc vẫn như mới sau hơn 2000 năm.

Đăng ngày: 26/11/2025
Tìm thấy hóa thạch 66 triệu năm tuổi ngoài trung tâm thương mại tại Bangkok

Tìm thấy hóa thạch 66 triệu năm tuổi ngoài trung tâm thương mại tại Bangkok

Một người mua sắm đã phát hiện hóa thạch của các sinh vật biển, được cho là đã chết cách đây 66 triệu năm, trên lối đi bộ bên ngoài một trung tâm thương mại ở Thái Lan.

Đăng ngày: 24/11/2025
Sa-Nakht: Pharaoh khổng lồ từng trị vì Ai Cập cổ đại 5000 năm trước là ai?

Sa-Nakht: Pharaoh khổng lồ từng trị vì Ai Cập cổ đại 5000 năm trước là ai?

Sanakht là một vị vua Ai Cập thuộc vương triều thứ ba của thời kỳ Cổ Vương quốc. Vị trí của ông trong biên niên sử lại rất không chắc chắn.

Đăng ngày: 23/11/2025
Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Một người leo núi Na Uy tình cờ phát hiện thanh gươm tuổi đời hơn một thiên niên kỷ trong lúc đi bộ trên một con đường cổ.

Đăng ngày: 23/11/2025
Dung mạo Vương Chiêu Quân được phục hồi nguyên gốc, cư dân mạng sốc không dám tin vào mắt mình

Dung mạo Vương Chiêu Quân được phục hồi nguyên gốc, cư dân mạng sốc không dám tin vào mắt mình

Một trong tứ đại mỹ nhân Trung Hoa với vẻ đẹp “chim sa” sở hữu diện mạo thực tế như thế nào?

Đăng ngày: 22/11/2025

"Tái sinh" thiếu nữ xuyên không từ thế giới 31.000 năm trước

Các nhà khoa học đã phục dựng dung nhan của hài cốt được phân loại là nam giới khi khai quật cách đây 140 năm, bất ngờ khi người lộ diện là một thiếu nữ mới 17 tuổi.

Đăng ngày: 21/11/2025
Khoa Học News