"Siêu sét" sáng gấp 1.000 lần sét thường
Dữ liệu nghiên cứu mới giúp các nhà khoa học chắc chắn siêu sét tồn tại với độ sáng và năng lượng vượt xa sét thường.
Sau khi đánh giá dữ liệu thu thập trong nhiều năm, các nhà khoa học xác nhận siêu sét có thể sản sinh ít nhất 100 gigawatt điện. Trong khi đó, theo Bộ Năng lượng Mỹ, tổng lượng điện do tất cả pin Mặt Trời và turbine gió ở Mỹ sản xuất năm 2018 vào khoảng 163 gigawatt. Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện siêu sét có nguồn gốc khác thường. Sét hình thành khi điện tích ở các đám mây tiếp xúc với mặt đất, và trong phần lớn trường hợp đám mây tích điện âm. Tuy nhiên, siêu sét hình thành trong tương tác hiếm giữa đám mây và mặt đất, khi đám mây tích điện dương.
Những siêu sét sáng nhất phổ biến ở nơi thường xuất hiện giông bão. (Ảnh: Shutterstock).
Siêu sét được mô tả lần đầu tiên như những tia sét mạnh gấp hơn 100 lần sét thường, theo nghiên cứu công bố năm 1977 trên tạp chí Geophysical Research. Dữ liệu cho nghiên cứu đó đến từ quan sát của vệ tinh Vela satellites phóng năm 1969 để phát hiện các vụ nổ hạt nhân từ vũ trụ và vận hành cho tới năm 1979. Thiết bị của Vela ghi nhận hàng nghìn tia sét mỗi năm, bao gồm siêu sét trên khắp thế giới và nơi chúng thường xuất hiện nhất là phía bắc Thái Bình Dương, B. N. Turman, nhà khoa học ở Trung tâm ứng dụng kỹ thuật không quân tại Căn cứ Không quân Patrick, Florida, viết trong nghiên cứu.
Một siêu sét gần Nam Phi năm 1979 mạnh đến mức được cho là làm phát nổ bom nguyên tử. Siêu sét khác đánh trúng Newfoundland năm 1978 gây thiệt hại dọc khu vực dài 1,6 km, làm cây cối bổ đôi, ăngten TV xoắn lại, máy biến áp bị phá vỡ, bộ ngắt mạch treo lủng lẳng trên cột điện và nhiều miệng hố xuất hiện trên nền tuyết. Tuy nhiên, siêu sét vô cùng hiếm gặp, chỉ xuất hiện với tỷ lệ 0,00005%.
Trong hai nghiên cứu mới cùng công bố vào ngày 12/11 trên tạp chí Geophysical Research: Atmospheres, các nhà nghiên cứu sử dụng vệ tinh để quan sát siêu sét. Nghiên cứu đầu tiên mô tả những tia sét sáng nhất ở châu Mỹ từ năm 2018 tới 2020 bằng cảm biến Geostationary Lightning Mapper (GLM) trên Vệ tinh môi trường vận hành địa tĩnh (GOES-R).
"Chúng tôi tập trung vào siêu sét sáng hơn đáng kể so với sét thường, chứa năng lượng nhiều hơn ít nhất 100 lần. Một số trường hợp thậm chí sáng gấp 1.000 lần sét thường", Michael Peterson, chuyên gia cảm biến từ xa ở Phòng thí nghiệm Quốc gia Los Alamos tại New Mexico, người đứng đầu cả hai nghiên cứu, cho biết.
Trong nghiên cứu thứ hai, các nhà khoa học phân tích dữ liệu thu thập từ năm 1997 đến 2010 bằng vệ tinh Fast On‐Orbit Recording of Transient Events (FORTE). Cả GLM và FORTE đều là thiết bị quang học, nhưng đo các đặc điểm hơi khác biệt của tia sét, theo Peterson. FORTE ghi chép khoảnh khắc sáng nhất của siêu sét. Trong khi đó, GLM đo tổng năng lượng của siêu sét trong thời gian 2 micro giây.
Peterson và cộng sự nhận thấy siêu sét có thể phát ra từ xung điện giữa các đám mây, hoặc xung từ đám mây đến mặt đất. Siêu sét xuất hiện trên đại dương lấy năng lượng từ sự tích điện dần dần ở đám mây giông. Những siêu sét sáng nhất thường tập trung ở khu vực địa lý, nơi các cơn giông bão lớn phổ biến và gắn liền với tia sét nằm ngang trải dài hàng trăm kilomet gọi là megaflash.
Vì sao người Do Thái thông minh nhất thế giới?
Từ ngàn xưa, người Do Thái đã xem tri thức là loại vốn đặc biệt vì có thể sinh ra vốn và của cải, lại không bị cướp đoạt được.
Những thiết kế vượt thời gian của Leonardo da Vinci
Leonardo da Vinci thường được mọi người biết đến là một họa sĩ thiên tài thời Phục hưng với những tác phẩm hội họa nổi tiếng như “Mona Lisa”.
14 điều có thể bạn chưa biết về vũ trụ
Nếu con người không mặc đồ bảo hộ trong vũ trụ, nước trong miệng, mắt và các mô mềm sẽ bay hơi tức thời, còn da bỏng nặng do tiếp xúc với bức xạ từ mặt trời hoặc ngôi sao khác.
Nguyên nhân và cách khắc phục máy lạnh bị phun sương, khói trắng, hơi nước
Đầu tiên cần phải xác định rằng, hiện tượng máy lạnh (hay còn gọi là điều hòa) bị phun sương, hơi không khí (hơi ẩm), thậm chí là hạt nước nhỏ là chuyện bình thường.
Top 11 bí ẩn lớn nhất trong bức họa Mona Lisa
Bức tranh nàng Mona Lisa của Leonardo da Vinci đã tạo cảm hứng cho rất nhiều nhà phân tích, từ nghệ thuật tới khoa học, từ phân tích quang học tới phân tích tâm lý học.
Tại sao một năm có 4 mùa?
Tại sao một năm trên Trái Đất được chia thành 4 mùa: xuân, hạ, thu, đông? Các mùa có ảnh hưởng quan trọng tới cuộc sống của con người trên Trái Đất như thế nào? Tại sao có sự thay đổi thời tiết giữa các mùa? Bài viết dưới đây sẽ trả lời cho bạn.
