Sóng điện từ mặt trăng của sao Mộc đe dọa tàu vũ trụ

"Sóng điệp khúc" có thể tạo ra âm thanh như tiếng chim hót du dương nhưng cũng có thể bắn ra những electron "sát thủ" tấn công tàu vũ trụ thăm dò sao Mộc.

Sóng điện từ bí ẩn trên mặt trăng lớn nhất của sao Mộc – Ganymede – vừa được tàu vũ trụ Galileo của NASA ghi nhận được. Một nhóm nghiên cứu đa quốc gia đã phân tích dữ liệu về sóng này và đặt tên cho nó là "chorus waves", tức "sóng điệp khúc".


Cận cảnh mặt trăng lớn nhất của sao Mộc - (ảnh: NASA).

Lý do sử dụng từ chorus – thuật ngữ chỉ phần điệp khúc trong một bài nhạc – là vì nếu một làn sóng tương tự lan tỏa trên trái đất, con người chúng ta có thể nghe thấy nó như một bản nhạc du dương được tạo nên từ tiếng hót líu lo của những loài chim buổi bình minh. Đồng thời, nó có thể tạo nên ánh sáng huyền ảo nhiều màu trên bầu trời đêm.

Nhưng với các nhà khoa học không gian, loại sóng có cái tên đẹp đẽ này là một mối đe dọa. Nó phóng thích vô số những electron "sát thủ" vào không gian, có thể làm hư hỏng tàu vũ trụ. Sóng điệp khúc được mô tả là "dữ dội bất thường".

Theo giáo sư – tiến sĩ Yuri Shprits, đến từ Trung tâm Helmholtz ở Potsdam (Đức), sóng điệp khúc được tạo nên một phần do từ trường mạnh mẽ của sao Mộc và các mặt trăng quay quanh nó. Sóng điệp khúc ước tính mạnh hơn hàng triệu lần so với các loại sóng từ trường tìm thấy trên Trái đất của chúng ta.

Đồng tác giả Richard Horne thuộc Cơ quan Khảo sát Nam Cực Anh giải thích thêm rằng chỉ cần một phần nhỏ của sóng điệp khúc thoát khỏi vùng không gian gần xung quanh mặt trăng Ganymede, chúng có thể tăng tốc, tạo ra các hạt năng lượng rất cao, phóng thích các electron di chuyển với tốc độ cực nhanh trong từ trường của sao Mộc. Đó chính là các electron "sát thủ" mà tàu vũ trụ thăm dò sao Mộc của loài người nên cẩn thận.

TIN CŨ HƠN
Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA để quan sát ngoại hành tinh WASP-107b.

Đăng ngày: 27/10/2025
Vụ nổ Big Bang là gì?

Vụ nổ Big Bang là gì?

Vũ trụ là gì? Một câu hỏi lớn đã từng đặt ra trước nhân loại suốt bao nhiêu thế kỷ. Thời xưa ở Trung Hoa cổ đại, nhà triết học Lão Tử đã cho vũ trụ là một tồn tại "vô thuỷ, vô chung, vô cùng, vô tận".

Đăng ngày: 27/10/2025
Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - sao nơtrôn siêu đặc hay còn gọi là ẩn tinh - có lẽ là những phòng thí nghiệm Vật lý đặc biệt nhất trong vũ trụ. Các nghiên cứu về siêu thiên thể này đã được trao thưởng hai giải Nobel.

Đăng ngày: 24/10/2025
Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Trăng Trung thu là mặt trăng gần nhất ngày Thu phân. Quay quanh Trái đất tại một góc thấp của chân trời trong thời gian này của năm, mặt trăng mọc sau khi mặt trời lặn trong nhiều ngày liên tiếp.

Đăng ngày: 14/10/2025
Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Thiên thạch là gì? Một câu hỏi nghe rất quen thuộc, tưởng chừng dễ ấy thế mà nó đã và đang đánh đố không ít người.

Đăng ngày: 12/10/2025
Những điều bạn chưa biết về sao băng

Những điều bạn chưa biết về sao băng

Sao băng là gì mà có khả năng tạo nên những trận mưa sao băng đình đám? Và sự thật về những ngôi sao băng có huyền bí như chúng ta tưởng…

Đăng ngày: 12/10/2025
Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Hệ Mặt trời (hay Thái Dương Hệ) là hệ hành tinh gồm có Mặt Trời ở trung tâm và các vật quay xung quanh.

Đăng ngày: 11/10/2025
Khoa Học News