Sống gần con người, một sinh vật đang "tiến hóa ngược", não lớn bất thường

Trong vòng 150 năm qua, một sinh vật thường hiện diện bên cạnh con người đã lặng lẽ phát triển hộp sọ và bộ não lớn hơn một cách khó hiểu. Có vẻ chúng đang tiến hóa để có một trí thông tinh vượt trội hơn.

Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Evolution là một cú sốc đối với khoa học vì đi ngược lại lý thuyết tiến hóa quen thuộc.


Hình ảnh chụp CT họp sọ của một loài chó ở Hungary - (Ảnh: Kálmán Czeibert).

Thông thường, quá trình thuần hóa của con người luôn khiến các loài động vật quanh chúng ta trở nên kém thông minh hơn, thu nhỏ đáng kể kích thước não bộ.

Những phần bị thu nhỏ điều khiển những chức năng như lựa chọn bạn tình, săn mồi, ăn thịt... Điều đó phần nào giúp chúng trở nên "thuần" hơn, thích nghi với lối sống khác theo ý muốn của con người.

Thế nhưng dường như loài chó đang bắt đầu tiến hóa ngược lại: Trong vòng 150 năm qua, hộp sọ và cả bộ não bên trong của những con chó nhà đang lớn lên rõ rệt, theo nghiên cứu dẫn đầu bởi nhà sinh vật tiến hóa Niclas Kolm từ Đại học Stockholms (Thụy Điển).

"Các giống chó khác nhau sống ở các mức độ phức tạp xã hội khác nhau và thực hiện các nhiệm vụ phức tạp, đòi hỏi dung lượng não lớn hơn" - tiến sĩ Kolm đưa ra giả thuyết, đồng thời cho rằng các nỗ lực lai tạo của con người cũng góp phần.

Tuy nhiên kết quả nghiên cứu chỉ ra gene của chúng mới là yếu tố then chốt, bởi sự lớn lên của não bộ không chỉ riêng biệt trong một vài nhóm chó nhất định, mà đang xuất hiện ở loài chó nói chung, sống trong các môi trường khác nhau. Có lẽ chúng đang thực sự tiến hóa, nhưng điều đó cũng chưa thể được chứng minh cụ thể.

Theo Science Alert, một số chuyên gia khác vẫn kiên trì với giả thuyết rằng môi trường xã hội mà chúng ta đã dẫn dắt chó nhà vào - vốn được đối xử đặc biệt hơn các loài vật nuôi khác - đã góp phần vào điều này.

Câu trả lời cuối cùng cho phát hiện vẫn còn nằm trong vùng bí ẩn, tuy nhiên điều có thể khẳng định rằng chúng đang dần thu hẹp khoảng cách với loài sói - từng được tạo ra bởi quá trình thuần hóa ban đầu, khiến kích thước não của sói luôn lớn hơn chó 24%.

TIN CŨ HƠN
Sa-Nakht: Pharaoh khổng lồ từng trị vì Ai Cập cổ đại 5000 năm trước là ai?

Sa-Nakht: Pharaoh khổng lồ từng trị vì Ai Cập cổ đại 5000 năm trước là ai?

Sanakht là một vị vua Ai Cập thuộc vương triều thứ ba của thời kỳ Cổ Vương quốc. Vị trí của ông trong biên niên sử lại rất không chắc chắn.

Đăng ngày: 23/11/2025
Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Một người leo núi Na Uy tình cờ phát hiện thanh gươm tuổi đời hơn một thiên niên kỷ trong lúc đi bộ trên một con đường cổ.

Đăng ngày: 23/11/2025
Dung mạo Vương Chiêu Quân được phục hồi nguyên gốc, cư dân mạng sốc không dám tin vào mắt mình

Dung mạo Vương Chiêu Quân được phục hồi nguyên gốc, cư dân mạng sốc không dám tin vào mắt mình

Một trong tứ đại mỹ nhân Trung Hoa với vẻ đẹp “chim sa” sở hữu diện mạo thực tế như thế nào?

Đăng ngày: 22/11/2025

"Tái sinh" thiếu nữ xuyên không từ thế giới 31.000 năm trước

Các nhà khoa học đã phục dựng dung nhan của hài cốt được phân loại là nam giới khi khai quật cách đây 140 năm, bất ngờ khi người lộ diện là một thiếu nữ mới 17 tuổi.

Đăng ngày: 21/11/2025
Siêu quái vật đầu rắn dài 10m, 100 triệu tuổi hiện hình ở Úc

Siêu quái vật đầu rắn dài 10m, 100 triệu tuổi hiện hình ở Úc

Một trong những quái vật gây kinh hãi nhất của thời đại khủng long đã hiện ra gần như trọn vẹn với phần đầu và thân được bảo quản trong đá cổ đại ở phía Tây Queensland - Úc.

Đăng ngày: 21/11/2025
Rùng mình với món đồ chơi sốc nhất thế giới trong Hang Tử Thần

Rùng mình với món đồ chơi sốc nhất thế giới trong Hang Tử Thần

Các nhà khảo cổ Mexico đã nghiên cứu những quả bóng thể thao bằng cao su được tìm thấy trong Hang Tử Thần - một cấu trúc mang tính lễ nghi của người Maya, và hoàn toàn bị sốc.

Đăng ngày: 20/11/2025
Chuyện li kỳ về 10 bảo vật vô giá của Trung Quốc

Chuyện li kỳ về 10 bảo vật vô giá của Trung Quốc

Rác trong mắt bạn lại là một kho báu quý giá trong mắt người khác.Tại Trung Quốc, đã từng có vô số cổ vật, thậm chí là bảo vật Quốc gia lưu lạc trong dân gian, bị coi là rác, là phế vật.

Đăng ngày: 20/11/2025
Khoa Học News