Sóng xung kích gió Mặt trời có thể làm hỏng lưới điện Trái đất?

Ngày 10/7, theo tạp chí Frontiers in Astronomy and Space Sciences, các nhà thiên văn học Mỹ đã phát hiện ra sóng xung kích trong cấu trúc của gió Mặt trời có thể va chạm với từ quyển tạo ra dòng điện mạnh trên bề mặt Trái đất, có khả năng làm hỏng mạng lưới điện.

Danny Oliveira, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Chuyến bay Không gian Goddard của NASA, cho biết: "Theo quy định, những sự cố như vậy trong hoạt động của lưới điện thường xảy ra khi có các cơn bão địa từ mạnh, chẳng hạn như đã xảy ra vào tháng 3/1989 ở Canada. Chúng tôi đã chỉ ra rằng sóng xung kích yếu hơn nhưng thường xảy ra có thể gây ra mối đe dọa nghiêm trọng cho các mạng dẫn điện trên mặt đất".

Mạng lưới điện. (Nguồn: TASS).

Các nhà nghiên cứu đã đi đến kết luận này khi nghiên cứu các biểu hiện khác nhau của thời tiết không gian ảnh hưởng như thế nào đến tình trạng của đường ống dẫn khí đốt ở miền nam Phần Lan, gần cộng đồng Mantäsälä.

Một phần quan trọng của đường ống dẫn khí này nằm bên trong khu vực xảy ra hiện tượng cực quang phía bắc, cho phép nó được sử dụng như một công cụ khoa học theo dõi dòng điện được tạo ra trên bề mặt Trái đất dưới tác động của thời tiết không gian.

Dựa trên những cân nhắc này, các chuyên gia đã nghiên cứu các đặc tính điện của đường ống dẫn khí từ năm 1995 đến năm 2023.

Các nhà nghiên cứu so sánh các phép đo này với các biểu hiện khác nhau của thời tiết không gian được ghi lại bởi tàu thăm dò Wind và ACE ở vùng cực bắc Trái đất trong những đợt bùng phát đặc biệt sáng của cực quang.

Tổng cộng, các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu 300 sự cố, phân tích các đặc tính của chúng và chỉ ra rằng trong một số trường hợp, dòng điện mạnh bất thường phát sinh trong đường ống dẫn khí là do sự va chạm của sóng xung kích gió Mặt trời với từ quyển Trái đất.

Cường độ của dòng điện này được xác định bởi góc mà sóng xung kích va chạm với lớp vỏ từ tính của hành tinh, cũng như vị trí của cực từ phía bắc so với Mặt trời và Mantyasalya.

Các nhà thiên văn học lưu ý rằng, ở một sự kết hợp nhất định giữa góc va chạm và vị trí của cực bắc từ, cường độ của dòng điện cảm ứng có thể vượt quá 20 ampe, đe dọa đáng kể đến mạng điện và thiết bị nhạy cảm.

Kết luận này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tính đến các yếu tố này khi xây dựng cơ sở hạ tầng ở cả Bắc Cực và các khu vực lân cận trên Trái đất.

• Làm thế nào để sống sót trước một vụ nổ lựu đạn?
• Sẽ ra sao nếu thiên thạch rơi xuống đại dương?
• Năm 2030, một cơn bão mặt trời có thể là thảm họa đối với thế giới