Sự thật về tác dụng chiếc lưỡi thò thụt của loài rắn

Có nhiều giả thuyết về chức năng của chiếc lưỡi thò ra, thụt vào nhanh chóng ở loài rắn, từ việc tăng gấp đôi khả năng cảm nhận hương vị thức ăn, tới chiếc lưỡi bắt mồi và đâm chích kẻ thù. Tuy nhiên, sự thật không phải như vậy.

Các giả thuyết giải thích về công dụng của chiếc lưỡi ở loài rắn đã có từ hàng ngàn năm nay. Triết gia Aristotle từng cho rằng, lưỡi giúp tăng gấp đôi cảm nhận hương vị của rắn. Trong khi nhà thiên văn học Italia Giovanni Hodierna lại phỏng đoán, rắn dùng lưỡi để loại bỏ chất bẩn trong mũi của chúng.

Một số cây bút hồi thế kỷ 17 thậm chí tuyên bố đã từng quan sát rắn bắt ruồi hoặc các động vật khác bằng hai nhánh lưỡi của chúng, giống như sử dụng một chiếc kìm. Một quan điểm khác vẫn phổ biến tới tận ngày nay là, rắn có thể dùng lưỡi để đâm trích con mồi hoặc những mục tiêu khác.

Dẫu vậy, các nghiên cứu khoa học mới nhất đã bác bỏ tất cả các giả thuyết trên.

Sự thật về tác dụng chiếc lưỡi thò thụt của loài rắn

Theo các chuyên gia, hầu hết các động vật có lưỡi trên Trái đất dùng chúng để nếm thức ăn, làm sạch bộ phận trên cơ thể hoặc tóm bắt hay thao túng con mồi của chúng. Một vài loài, kể cả con người, sử dụng lưỡi để tạo ra tiếng động.

Rắn không sử dụng lưỡi của chúng cho bất kỳ chức năng nào như trên. Theo Kurt Schwenk, chuyên gia sinh vật học tiến hóa thuộc Đại học Connecticut (Mỹ), người đã nghiên cứu về chức năng của lưỡi rắn suốt 20 năm qua, các con bò sát này đã sử dụng lưỡi để "ngửi".

Cụ thể là, rắn dùng lưỡi để thu nhận các hóa chất từ trong không khí hoặc trên mặt đất. Chiếc lưỡi của loài bò sát này không có các cảm thụ quan khứu giác hoặc vị giác. Thay vào đó, những cảm thụ quan này nằm ở bộ phận có tên gọi "lá mía" trong vòm miệng của rắn. Một khi thâm nhập vào bên trong lá mía, các hóa chất khác nhau làm khởi phát những tín hiệu điện khác nhau truyền tới não.

Các nhà nghiên cứu từng cho rằng, lưỡi rắn chuyển các hóa chất thu thập được trực tiếp vào lá mía. Tuy nhiên, các phim chụp X-quang cho thấy, lưỡi không di chuyển vào bên trong miệng khép kín, mà chỉ đơn giản đặt các hóa chất thu thập được lên trên các miếng đệm trên sàn miệng khi miệng rắn đang khép chặt.

Nhiều khả năng, các miếng đệm đã đưa những phân tử mẫu hóa chất đến lối vào lá mía khi sàn miệng được nâng lên tiếp xúc với vòm miệng, tiếp sau khi rắn thè lưỡi. Nhận định được cho là hợp lý vì tắc kè và một số loài thằn lằn không có lưỡi chia nhánh sâu vẫn đưa được hóa chất tới lá mía của chúng.

Ngoài ra, do có hai nhánh nên lưỡi rắn có thể thi thập thông tin hóa chất từ 2 hướng khác nhau cùng lúc. Khi rắn giãn rộng 2 nhánh lưỡi, khoảng cách đạt được có thể gấp đôi chiều rộng đầu của chúng. Điều này rất quan trọng vì hai nhánh lưỡi sẽ cảm nhận được tốc độ phát triển của các hóa chất trong môi trường, giúp chúng định hướng tốt.

Vào những năm 1980, chuyên gia nghiên cứu về rắn Neil Ford thuộc Đại học Texas (Mỹ) từng quan sát được các cá thể đực thuộc loài rắn sọc Bắc Mỹ dùng lưỡi khi lần theo dấu vết pheromone để tìm rắn cái.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Bí ẩn những món ăn trong ngày lễ ma quỷ Halloween

Bí ẩn những món ăn trong ngày lễ ma quỷ Halloween

Cũng như các ngày lễ khác, trong lễ Halloween, người ta thường ăn một số món ăn đặc trưng và mang ý nghĩa đặc biệt cho dịp này.

Đăng ngày: 25/10/2018
Là một trong những giống chó trung thành bậc nhất, tại sao ngao Tây Tạng vẫn cắn chủ?

Là một trong những giống chó trung thành bậc nhất, tại sao ngao Tây Tạng vẫn cắn chủ?

Về cơ bản, ngao Tây Tạng (hoặc ngao Tạng) nổi tiếng vì khả năng trung thành tuyệt đối với chủ nhân. Đó là một trong những đặc điểm giúp chúng trở thành loài chó đắt nhất thế giới trong nhiều năm liền.

Đăng ngày: 20/07/2018
Lý do quạ giao phối với xác đồng loại

Lý do quạ giao phối với xác đồng loại

Quạ là loài chim có tập tính xã hội cao và chúng vẫn tiếp tục quan hệ gắn bó cả sau khi chết. Những con quạ sống thường tụ tập và kêu ầm ỹ gần xác đồng loại, theo Live Science.

Đăng ngày: 20/07/2018

"Điểm mặt chỉ tên" những "hung thần" mạnh không kém chó ngao Tây Tạng

Bản tính hung dữ một phần nào đó vẫn tồn tại trong những loài chó đã được thuần dưỡng hiện nay.

Đăng ngày: 20/07/2018
Loài rắn lớn nhất Nhật Bản có thể

Loài rắn lớn nhất Nhật Bản có thể "vô tư" leo tường vào nhà dân mà chẳng ai sợ - vì sao?

Chúng có thể bơi lội dưới những kênh rạch bao quanh các khu dân cư hay trèo lên các ngôi nhà cao tầng của Nhật Bản để tìm kiếm con mồi yêu thích.

Đăng ngày: 19/07/2018
Các nhà khoa học tình cờ phát hiện ra loài rắn mới độc kinh hoàng chỉ sống ở Úc

Các nhà khoa học tình cờ phát hiện ra loài rắn mới độc kinh hoàng chỉ sống ở Úc

Loài rắn mới này được đặt tên là "Bandy-Bandy". Do đặc tính sống chui lủi trong hang, các nhà khoa học Úc rất bất ngờ khi vấp phải nó tại một khu vực gần biển.

Đăng ngày: 18/07/2018
Mò vào hang săn con non, rắn hổ mang bị cầy mangut xé xác

Mò vào hang săn con non, rắn hổ mang bị cầy mangut xé xác

Rắn là chuyên gia đột nhập vào hang hẹp, nơi cầy mangut giấu con non. Khi linh do thám phát hiện có rắn chúng sẽ cất tiếng kêu cảnh báo. Cả bầy kéo tới nghênh chiến kẻ thù.

Đăng ngày: 18/07/2018
Tiêu điểm
Khoa Học News