Sự xuất hiện của các "mùa mới" và lời dự đoán Trái đất hết hy vọng hồi phục

Các nhà vật lý dự đoán Trái đất sẽ trở thành một hành tinh hỗn loạn, với những hậu quả thảm khốc và không thể nào khắc phục được sự cố.

Nghiên cứu mới, được các nhà khoa học tại Khoa Vật lý và Thiên văn học tại Đại học Porto, Bồ Đào Nha, đăng tải ngày 21/4 đã vẽ nên một bức tranh tổng quát về những tác động tiềm tàng của con người đối với khí hậu. Và kết quả của nó không tốt đẹp chút nào.


Biến đổi khí hậu đang đẩy các cơn bão đến tần suất cực điểm của chúng. Vào năm 2018, cơn bão Michael khiến ít nhất 19 người thiệt mạng, nhiều ngôi nhà bị san phẳng (Ảnh: Getty).

"Tác động của biến đổi khí hậu đã có thể thấy rõ, song nếu Hệ thống Trái đất rơi vào vùng có hành vi hỗn loạn, chúng ta sẽ mất hết hy vọng để có thể khắc phục được sự cố", nhà nghiên cứu Orfeu Bertolami, đồng tác giả của nghiên cứu cho biết.

Cụ thể, sự ra đời của kỷ Anthropocene được nhắc tới như một sự chuyển pha của sự sống. Theo đó, hầu hết chúng đều quen thuộc với sự chuyển pha trong vật liệu, chẳng hạn như khi một cục nước đá chuyển pha từ thể rắn sang thể lỏng bằng cách tan thành nước hoặc khi nước bay hơi thành khí.

Nhưng sự chuyển pha cũng xảy ra trong các hệ thống khác. Trong trường hợp này, hệ thống được nói đến chính là khí hậu trên Trái đất. Một khí hậu nhất định cung cấp các mùa và thời tiết thường xuyên và có thể dự đoán được, và sự chuyển pha trong khí hậu dẫn đến một kiểu thời tiết và mùa mới.

Dễ thấy ngày nay, nhiều khu vực trên Trái đất đang trải qua những kiểu khí hậu khác lạ, như nóng tới bất ngờ vào mùa đông, hay những đợt lạnh trái mùa vào tháng 5, tháng 6. Nhà nghiên cứu Bertolami cho biết: "Khi khí hậu trải qua các giai đoạn chuyển đổi, điều này có nghĩa là Trái đất đang trải qua một sự thay đổi đột ngột và quá trình chuyển pha đang diễn ra".


Khí hậu trên Trái đất đang dần trở nên hỗn loạn dưới bàn tay tác động của con người.

Để thấy rõ vấn đề này, các nhà nghiên cứu đã sử dụng một công cụ toán học, được gọi là bản đồ hậu cần. Bản đồ hậu cần rất hữu ích trong việc mô tả các tình huống mà một vài biến số - chẳng hạn như lượng carbon trong khí quyển, có thể phát triển nhưng trong tự nhiên và đạt đến giới hạn.

Họ cho rằng trường hợp khả quan nhất, đó là khi nhân loại đạt đến giới hạn sản lượng carbon, khí hậu Trái đất sẽ dần ổn định ở nhiệt độ trung bình mới, cao hơn so với mức hiện nay, và nhìn chung có hại cho con người, vì nó dẫn đến mực nước biển dâng hơn và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt hơn.

Còn trong trường hợp xấu nhất, các nhà nghiên cứu dự đoán rằng khí hậu trên Trái đất dẫn đến một sự hỗn loạn, không có trạng thái cân bằng và không có mô hình lặp lại.

Một khí hậu hỗn loạn sẽ có các mùa thay đổi một cách dữ dội từ thập kỷ này sang thập kỷ khác, hoặc thậm chí năm này sang năm khác. Một số năm sẽ trải qua những đợt thời tiết khắc nghiệt đột ngột, trong khi những năm khác sẽ hoàn toàn yên bình.

Ngay cả nhiệt độ trung bình của Trái đất cũng có thể dao động dữ dội. Đó là những chuyển đổi mà chúng ta dường như cũng đang cảm nhận thấy, đó là quá trình giao mùa, từ thời kỳ mát hơn sang thời kỳ nóng hơn và trong khoảng thời gian tương đối ngắn.

Tuy nhiên nếu hiện tượng này không được cải thiện, chúng ta sẽ hoàn toàn không thể xác định được khí hậu Trái đất đang đi theo hướng nào, các nhà nghiên cứu cho biết.

Điều đó có nghĩa là mọi khả năng kiểm soát và điều khiển Hệ thống Trái đất hướng tới trạng thái cân bằng, có lợi cho khả năng sinh sống của sinh quyển sẽ bị tước đi khỏi chúng ta.

TIN CŨ HƠN
Tại sao lại có mưa đá, cách phòng tránh mưa đá

Tại sao lại có mưa đá, cách phòng tránh mưa đá

Tại sao lại có mưa đá và có cách nào dự đoán cũng như phòng tránh mưa đá không? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp thắc mắc trên cho bạn.

Đăng ngày: 05/10/2025
Hiểu đúng về bão và áp thấp nhiệt đới

Hiểu đúng về bão và áp thấp nhiệt đới

Bão và áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) là từ ngữ khá quen thuốc với người dân khi có hiện tượng thiên nhiên bất thường xảy ra.

Đăng ngày: 04/10/2025
Hiệu ứng sân vận động trong mắt bão

Hiệu ứng sân vận động trong mắt bão "quái vật" Irma

Nhóm nghiên cứu bão của NOAA ghi hình "hiệu ứng sân vận động" của cơn bão mạnh cấp 5.

Đăng ngày: 03/10/2025
Vì sao gọi là

Vì sao gọi là "gió mùa Đông Bắc"?

Trong các bản tin thời tiết, người dẫn chương trình thường nói "gió mùa Đông Bắc" mang theo khối không khí lạnh tràn xuống nước ta... Vậy, thuật ngữ "gió mùa Đông Bắc" có nghĩa là gì?

Đăng ngày: 28/09/2025
Điềm báo đáng sợ của những đám mây kỳ lạ

Điềm báo đáng sợ của những đám mây kỳ lạ

Đằng sau vẻ đẹp kỳ lạ của những đám mây vảy rồng, mây xà cừ, mây sóng thần... là những điềm báo đáng lo ngại cho con người về sự thay đổi thời tiết, khí hậu.

Đăng ngày: 28/09/2025
Đảo rắn Brazil - nơi kinh hoàng nhất thế giới

Đảo rắn Brazil - nơi kinh hoàng nhất thế giới

Đảo rắn tại Brazil sở hữu vẻ đẹp tựa thiên đường nhưng với gần 400.000 con rắn độc bậc nhất thế giới vừa là nỗi sợ, vừa kích thích sự hiếu kỳ của du khách ưa mạo hiểm.

Đăng ngày: 26/09/2025
Ngày Hạ chí là gì?

Ngày Hạ chí là gì?

Ngày hạ chí là một trong 24 tiết khí trong nông lịch. Đây cũng là một trong những thời điểm rất đặc biệt trong năm đánh dấu sự khởi đầu chính thức của mùa hè.

Đăng ngày: 26/09/2025
Khoa Học News