Sứa bất tử có thể đảo ngược lão hóa

Sứa bất tử là loài duy nhất có thể đảo ngược quá trình lão hóa để kéo dài cuộc sống tới 10 lần trong hai năm.

Tên gọi của sứa bất tử đến từ việc nó có thể sống vĩnh viễn về mặt sinh học. Sinh vật nhỏ bé trong suốt này trôi dạt dưới biển từ thời kỳ khủng long tuyệt chủng cách đây 66 triệu năm, theo Science Alert. Một con sứa bất tử (Turritopsis dohrnii) già đi hoặc bị tổn thương, nó có thể lẩn trốn cái chết bằng cách đảo ngược về thời kỳ sinh vật đơn bào. Nó làm vậy thông qua tái hấp thụ các xúc tu và nằm yên dưới dạng một khối cầu tế bào không phân hóa ở đáy biển.


Sứa bất tử sống ở mọi đại dương trên thế giới. (Ảnh: Asahi Shimbun).

Từ đây, cụm tế bào gọi là polyp sau đó có thể mọc chồi và tạo thành hình dạng trưởng thành mới, mỗi chồi nhỏ hơn móng tay con người khi phát triển đầy đủ. Quan trọng hơn là những chồi trưởng thành này có hệ gene giống hệt polyp. Chu kỳ sống đảo ngược cho phép sứa bất tử tồn tại cùng thời gian.

Giới khoa học lần đầu tiên mô tả sứa bất tử vào năm 1883, nhưng mãi một thế kỷ sau, các chuyên gia mới tình cờ phát hiện chu kỳ sống vĩnh hằng của nó khi nuôi nhốt. Trong nhiều năm từ sau đó, kết quả nghiên cứu cho thấy quần thể sứa bất tử nuôi trong phòng thí nghiệm có thể trở về giai đoạn polyp và bắt đầu lại đời sống tới 10 lần trong hai năm.

Sứa bất tử là loài duy nhất được biết đến có thể trẻ lại sau khi sinh sản hữu tính. Dù có nguồn gốc từ Địa Trung Hải, hiện nay chúng sống phổ biến ở mọi đại dương trên khắp thế giới. Dù vậy, giới chuyên gia vẫn chưa thực sự hiểu rõ cơ chế giúp chúng sống lâu như vậy. Năm 2022, nghiên cứu di truyền xác định gần 1.000 gene liên quan tới lão hóa và sửa chữa ADN. Nếu các nhà khoa học có thể tìm ra gene nào có mặt hoặc vắng mặt ở sứa bất tử so với những loài họ hàng, họ có khả năng tìm ra cơ cấu tế bào phía sau đời sống trường tồn của loài sứa này.

Năm 2019, một nhóm nhà khoa học lần đầu tiên so sánh biểu hiện gene của tế bào từ một polyp sứa bất tử với cá thể có đầy đủ xúc tu và thân trên. Họ tìm thấy khác biệt ở cách một số tế bào hoạt động, chứng tỏ những tế bào chuyên biệt được tái lập trình theo cách nào đó, tương tự việc cài lại đồng hồ. Điều này không có nghĩa sứa bất tử không bao giờ chết. Chúng vẫn có thể chết do vết thương hoặc bị đói.

TIN CŨ HƠN
Choáng ngợp trước hiện tượng

Choáng ngợp trước hiện tượng "cột băng chết chóc"

Cột nước muối siêu lạnh chìm xuống đáy biển dễ dàng đông cứng mọi vật trên đường đi dọc đáy biển Nam Cực.

Đăng ngày: 13/09/2025
Poster phim

Poster phim "Nàng tiên cá" bị châm biếm vì sai kiến thức khoa học cơ bản

Hình poster để quảng bá cho bộ phim "Nàng tiên cá" phiên bản người đóng do hãng phim Disney sản xuất đã khiến nhiều nhà sinh vật học bức xúc vì sai trầm trọng kiến thức khoa học.

Đăng ngày: 12/09/2025
Ghi lại được cảnh tượng hiếm về cá đầu trong suốt bơi ở độ sâu 800m

Ghi lại được cảnh tượng hiếm về cá đầu trong suốt bơi ở độ sâu 800m

Phương tiện điều khiển từ xa ghi lại cảnh tượng hiếm về cá mắt thùng, loài vật với đôi mắt xanh có thể nhìn xuyên qua trán để tìm mồi.

Đăng ngày: 12/09/2025
Choáng váng với loài sinh vật kì dị như đến từ ngoài hành tinh

Choáng váng với loài sinh vật kì dị như đến từ ngoài hành tinh

Trông như một sinh vật trong các bộ phim quái vật ngoài hành tinh nhưng thực tế sinh vật kì dị mà anh em thấy là conchoderma auritum - hà tai thỏ. Đây là một loài thuộc lớp chân hàm trên…

Đăng ngày: 11/09/2025

"Đại vương" săn mồi của vùng biển Nhật: Thân hình "bé bự", thống trị ở độ sâu 2.000 mét nước

Cá nhám yokozuna có lẽ là loài cá có xương lớn nhất sống dưới đáy sâu mà loài người biết đến.

Đăng ngày: 10/09/2025
Top 6 loài cá to lớn nhất đại dương

Top 6 loài cá to lớn nhất đại dương

Thế giới đại dương rộng lớn với muôn vàn loài động vật khiến chúng ta phải khao khát được khám phá, từ hung tợn cho tới kỳ lạ với những khả năng đặc biệt, chúng dần thu hút sự tò mò của con người hơn.

Đăng ngày: 06/09/2025
Ốc cổ ngỗng - Hải sản giá

Ốc cổ ngỗng - Hải sản giá "cắt cổ" chỉ dành cho người giàu

Vùng biển xứ Galicia ở tây bắc Tây Ban Nha nổi tiếng với nhiều loài hải sản cao cấp, trong đó ốc cổ ngỗng được xem là có giá trị dinh dưỡng rất cao với rất nhiều nguyên tố vi lượng, vị lại ngọt ngon.

Đăng ngày: 01/09/2025
Khoa Học News