Tại sao chúng ta nghe âm thanh rõ hơn khi trời lạnh, mưa hoặc có tuyết?

Đã có bao giờ anh em chạy xe máy khi mới mưa xong mà nghe tiếng còi xe to hơn, rõ hơn bình thường chưa? Mình cũng gặp trường hợp này nhiều lần và mình nghĩ rằng trời mát thì sạc xe chạy hiệu quả hơn, điện ắc-quy mạnh hơn -> còi xe nghe to hơn. Tuy nhiên trên thực tế không phải vậy mà đây là một hiện tượng vật lý thú vị.

Anh em cũng biết là âm thanh truyền đi với vận tốc ~ 343m/s bằng cách dao động các hạt phân tử trong không khí. Khi trời mới mưa xong, lúc này độ ẩm trong không khí cao hơn bình thường, tức là mật độ phân tử H2O trong không khí nhiều hơn, dày đặc hơn, chính nhờ vậy mà âm thanh sẽ truyền nhanh hơn bình thường một chút. Không chỉ mới mưa xong, mà những ngày có sương mù hoặc tuyết rơi, âm thanh cũng sẽ truyền được tốt hơn bình thường.

Vận tốc âm thanh không phải là hằng số 343m/s mà nó sẽ thay đổi tùy theo môi trường, ví dụ âm thanh truyền trong nước, chất rắn nhanh hơn truyền trong không khí. Vào những ngày lạnh hoặc khi mới mưa xong, nhiệt độ môi trường giảm xuống, theo hiện tượng vật lý thì không khí nóng bay lên cao còn không khí càng lạnh thì càng gần mặt đất.

Lượng không khí và độ ẩm cao gần mặt đất sẽ làm phản xạ âm thanh, hạn chế nó bị khuếch tán theo chiều dọc (lên trời) mà âm thanh sẽ đi theo phương ngang tốt hơn, chính vì vậy mà anh em sẽ nghe âm thanh to hơn, rõ hơn so với bình thường.

Tương tự, nhiệt độ môi trường cũng có ảnh hưởng tới tốc độ của âm thanh. Trời càng nóng thì âm thanh đi càng nhanh vì lúc này tốc độ các phân tử chuyển động sẽ nhanh hơn so với bình thường. Ở môi trường nóng 100 độ C, tốc độ âm thanh có thể đạt gần 390m/s.

Chính nhờ hiện tượng vật lý kỳ thú này mà những lúc trời sắp mưa hoặc sắp bão, chúng ta có thể nghe thấy âm thanh của tàu lửa, tiếng chuông chùa, tiếng chim hót ở xa hơn, rõ hơn, tức là chúng ta có thể dự báo thời tiết sắp thay đổi khi nghe thấy âm thanh vang xa hơn và rõ hơn so với lúc bình thường.

TIN CŨ HƠN
Lý giải hiện tượng lá cây đổi màu vào mùa thu

Lý giải hiện tượng lá cây đổi màu vào mùa thu

Nhớ lại từ những kiến thức sinh học ở trường phổ thông, chúng ta đều biết rằng, màu xanh của lá cây có được là do chất diệp lục tạo nên. Khi tiết trời chuyển sang thu, lá bắt đầu chuyển sang màu vàng hoặc đỏ.

Đăng ngày: 28/12/2025
Đáp án của các nhà khoa học: Gà có trước trứng!

Đáp án của các nhà khoa học: Gà có trước trứng!

Việc phát hiện một loại chất protein đặc biệt đã giúp các nhà khoa học trả lời cho câu hỏi chưa tìm được lời đáp trong suốt hàng ngàn năm qua.

Đăng ngày: 28/12/2025
Các kim loại quý hiếm nhất hành tinh

Các kim loại quý hiếm nhất hành tinh

Vàng, kim cương thường được mọi người biết đến là những kim loại quý hiếm và đắt đỏ trên thế giới.

Đăng ngày: 28/12/2025
Những món ăn Giáng sinh vòng quanh thế giới

Những món ăn Giáng sinh vòng quanh thế giới

Người Đức thưởng thức bánh tráng miệng stollen kết hợp từ hoa quả khô và bột hạnh nhân, người Ba Lan ăn món cải bắp hầm còn dân Rumani lại ăn canh thịt viên vào dịp Giáng sinh.

Đăng ngày: 27/12/2025
Người Maya, Inca, và Aztec thực sự là ai?

Người Maya, Inca, và Aztec thực sự là ai?

Người Maya, Inca, và Aztec đã tạo dựng nên ba nền văn minh cổ đại hùng mạnh, tồn tại ở Mexico và xuyên suốt vùng Nam Mỹ trong hàng trăm, hay hàng ngàn năm về trước.

Đăng ngày: 27/12/2025
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của lò vi sóng

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của lò vi sóng

Lò vi sóng ngày càng trở nên quen thuộc trong các gia đình, nó rất linh hoạt, là loại bếp tiết kiệm thời gian nhờ bức xạ vi ba đốt nóng thức ăn phục vụ cho nhu cầu ăn uống của con người.

Đăng ngày: 26/12/2025
Những điều bạn chưa biết về súng AK-47

Những điều bạn chưa biết về súng AK-47

AK-47 kể từ khi chính thức được đưa vào sử dụng năm 1949 cho đến nay vẫn luôn nắm giữ vị trí là khẩu súng trường phổ biến nhất và mang lại hiệu quả sử dụng cao nhất ở khắp nơi trên thế giới.

Đăng ngày: 26/12/2025
Khoa Học News