Tại sao lõi Trái đất vẫn nóng sau hàng tỷ năm?
Nhiệt lượng từ quá trình hình thành hành tinh, phân rã phóng xạ của một số nguyên tố và ma sát giữa các lớp khiến lõi Trái đất vẫn duy trì nhiệt độ cực cao sau 4,5 tỷ năm.
Ở trung tâm của Trái đất, nhiệt độ lên tới 5.200 độ C, gần nóng bằng bề mặt Mặt trời. Thứ duy trì nhiệt độ địa ngục này là những lực đã tồn tại suốt hàng tỷ năm, theo IFL Science. Lõi Trái đất được chia thành hai khu vực riêng biệt là lõi ngoài chủ yếu bao gồm sắt và nickel nóng chảy, và lõi trong về cơ bản là một khối cầu rắn lớn cỡ Mặt trăng, cấu tạo từ hai kim loại.
Mô phỏng phần lõi của Trái đất. (Ảnh: Physic World).
Dù nhiệt độ bên trong lõi ở mức cực hạn, chúng ta không thể cảm thấy nhiệt lượng ở bề mặt trừ khi thông qua núi lửa và suối địa nhiệt. Lõi ngoài bắt đầu ở độ sâu 2.889km bên dưới vỏ Trái đất. Giữa bề lớp vỏ và lõi ngoài có nhiều vật chất, lớp phủ chứa đá hấp thụ và phân tán nhiệt. Trên thực tế, không có cách nào để đo trực tiếp nhiệt lượng. Do không thể đưa thiết bị thăm dò hay người xuống sâu trong lòng đất, các nhà khoa học tính toán nhiệt độ bằng cách nghiên cứu sắt và hợp chất giàu sắt tan chảy như thế nào dưới áp suất cao. Thông qua xác định nhiệt độ tan chảy, họ có thể suy ra nhiệt độ ở lõi.
Một phần nhiệt lượng này là dấu tích từ quá khứ, gắn liền với sự ra đời của hành tinh. Mặt đất sẽ nguội đi nhanh chóng trong khi lõi là khu vực cuối cùng hạ nhiệt. Trái đất ra đời cách đây khoảng 4,5 tỷ năm khi lực hấp dẫn ngưng tụ khối vật chất từ đám mây khí nóng và hạt bao quanh Mặt trời non trẻ. Khi khối cầu nóng chảy nguội dần, lớp bên ngoài cứng lại như sáp nến và tạo thành lớp vỏ. Tuy nhiên, lớp phủ vẫn lưu giữ một phần nhiệt lượng và tiếp tục nguội dần.
Một nghiên cứu năm 2011 ước tính nhiệt lượng còn sót lại từ quá trình hình thành hành tinh chiếm gần một nửa nhiệt lượng trong lòng Trái đất. Phần còn lại đến từ phân rã phóng xạ của uranium-238 và thorium-232 trong lõi hành tinh, chiếm khoảng 54%. Cuối cùng là nhiệt lượng từ quá trình ma sát do chuyển động của các lớp cứng và lỏng dưới áp suất khổng lồ.
Nhiệt lượng trong lòng Trái đất rất quan trọng đối với bề mặt bởi đây là động lực chính phía sau các mảng kiến tạo, khiến chúng dịch chuyển xung quanh, tạo ra hoặc phá hủy lục địa. Giới nghiên cứu dự đoán lõi Trái đất sẽ nguội đi và rắn lại 91 tỷ năm sau khi Mặt trời chết.
Tại sao kem đánh răng có sọc màu nhưng khi bóp ra lại không bị trộn lẫn?
Đây là một bí mật công nghệ thú vị kết hợp giữa thiết kế vật lý và công thức hóa học.
Là nguyên tố thiết yếu để "cấp điện," vì sao coban lại gây nhiều tranh cãi?
Theo báo cáo của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, nhu cầu coban toàn cầu dự kiến sẽ tăng gấp bốn lần vào năm 2030, chủ yếu nhờ vào sự phát triển rộng rãi của xe điện.
Vì sao tỷ phú Jensen Huang - CEO của NVIDIA giành giải VinFuture 2024?
Tỷ phú Jensen Huang, CEO của Tập đoàn NIVIDIA gây bất ngờ khi trở thành một trong năm nhà khoa học giành Giải thưởng chính trị giá 3 triệu USD của Giải thưởng VinFuture năm nay.
Vì sao paraben là điều tối kỵ trong việc chăm sóc da và tóc?
Paraben được sử dụng làm chất bảo quản trong mỹ phẩm, đảm bảo sản phẩm có thời hạn sử dụng lâu hơn, tuy nhiên nhiều nghiên cứu cho biết hợp chất hóa học này gây nhiều rủi ro tiềm ẩn.
Tại sao trứng gà tây không phổ biến trên bàn ăn?
Chúng ta ăn rất nhiều loại trứng khác nhau, từ gà, vịt, đến chim, nhưng tại sao hiếm khi nhắc đến trứng gà tây?
Vì sao Tết âm lịch Trung Quốc được UNESCO vinh danh?
Đây là kết quả trong phiên họp ngày 4/12 thuộc Kỳ họp thứ 19 của Ủy ban Liên Chính phủ về Bảo vệ Di sản văn hóa phi vật thể của UNESCO.
