Thành phố nơi con người không cao lên suốt 2.000 năm

Hầu hết người dân ở các nơi trên thế giới đang dần cao hơn trong vài nghìn năm qua, nhưng người Milan giữ nguyên chiều cao từ thời La Mã.

Theo nghiên cứu đăng trên tạp chí Scientific Reports hôm 23/2, cả nam và nữ công dân Milan không thay đổi đáng kể về chiều cao trong 2.000 năm qua. Điều này rất khác thường, vì đa số những nghiên cứu khác về sự thay đổi chiều cao qua các thế hệ đều chỉ ra, trung bình con người đang cao hơn.


Các nhà nhân chủng học của LABANOF đang làm việc trên bộ xương khảo cổ. (Ảnh: Lucie Biehler-Gomez).

"Đây là một trong những nghiên cứu hiếm hoi mà xu hướng tầm vóc qua thời gian không thay đổi ở châu Âu", Mirko Mattia, đồng tác giả nghiên cứu, nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Đại học Milan, cho biết.

"Trên thực tế, nhiều nghiên cứu tại châu Âu đã cho thấy xu hướng hình chữ U ở tầm vóc người trưởng thành. Con người trong thời La Mã và Sơ kỳ Trung cổ khá cao, sau đó đến xu hướng giảm ở Hậu kỳ Trung cổ và/hoặc thời Cận đại, cuối cùng là phục hồi chiều cao vào thế kỷ 20", Mattia nói thêm.

Chiều cao trên thế giới tăng lên trong vài thế kỷ qua. Cụ thể, chỉ trong 150 năm qua, chiều cao trung bình của người dân ở các quốc gia công nghiệp hóa tăng khoảng 10 cm. Người trẻ trung bình cao hơn khoảng 5% so với cách đây 100 năm.

Nhóm nghiên cứu phát hiện, chiều cao của nam giới Milan dao động từ 152 cm đến 195,4 cm, với chiều cao trung bình là 168,5 cm, trong khi chiều cao của nữ giới nằm trong khoảng 143,5 - 177,6 cm, với chiều cao trung bình là 157,8 cm. Cả hai mức trung bình này đều không thay đổi đáng kể theo thời gian.

Nhóm nghiên cứu sử dụng các nguồn dữ liệu lịch sử và hài cốt cổ đại để đo chiều cao trung bình của người Milan qua thời gian. "Hài cốt là bằng chứng thời xưa, có thể tiết lộ nhiều điều về cuộc đời của một người. Ở đây, chúng tôi xem xét xu hướng thay đổi về tầm vóc ở Milan", Mattia nói.

Các chuyên gia kiểm tra 549 bộ xương, chọn ra hơn 50 nữ và 50 nam cho mỗi giai đoạn lịch sử gồm thời kỳ La Mã (thế kỷ 1 - 5), Sơ kỳ Trung cổ (thế kỷ 6 - 10), Hậu kỳ Trung cổ (thế kỷ 11 - 15), thời kỳ Cận đại (thế kỷ 16 - 18) và thời kỳ Đương đại (thế kỷ 19 - 21).

Toàn bộ mẫu đều bắt nguồn từ môi trường đô thị, cụ thể là các nghĩa trang ở thành phố Milan, và từ cùng nền tảng kinh tế xã hội, chủ yếu là tầng lớp thấp. Điều này nhằm hạn chế sự khác biệt địa lý và xã hội. Các bộ xương được lấy từ Bộ sưu tập Nhân chủng học của LABANOF (Phòng thí nghiệm Nhân chủng học và Nha khoa thuộc Đại học Milan), trưng bày trong Bảo tàng Nhân chủng học, Y học và Khoa học Pháp y về Nhân quyền.

Nhóm nghiên cứu đưa ra một số lý do cho việc chiều cao của người Milan hầu như không đổi từ thời La Mã đến nay. "Thứ nhất, hoàn cảnh địa lý và kinh tế xã hội đồng nhất, các cá nhân đến từ một nơi duy nhất (thành phố Milan) và có nền tảng kinh tế xã hội tương tự nhau, hạn chế ảnh hưởng của sự khác biệt về địa lý và kinh tế xã hội", Mattia giải thích.

Một lý do khác có thể là điều kiện sống ở Milan tương đối tốt hơn so với các khu vực khác. Thành phố này giàu tài nguyên thiên nhiên và thực phẩm, với tường thành bao quanh giúp chống lại các mối đe dọa.

TIN CŨ HƠN
Loại chữ bí truyền chưa được giải mã của thầy tu Ai Cập cổ

Loại chữ bí truyền chưa được giải mã của thầy tu Ai Cập cổ

Khoảng năm 2.700 TCN, người Ai Cập cổ đại sáng tạo ra loại chữ viết mới được giản lược từ chữ tượng hình, được gọi là chữ Thầy tu.

Đăng ngày: 08/10/2025
Sinh vật tuyệt chủng nửa con người, là loài ăn thịt đáng sợ nhất địa cầu

Sinh vật tuyệt chủng nửa con người, là loài ăn thịt đáng sợ nhất địa cầu

Các nhà khoa học đã vén màn bí ẩn 2 triệu năm trước, tìm ra chân dung của sinh vật đứng đầu chuỗi thức ăn trong những khu rừng và thảo nguyên đầy quái thú: họ mang dòng máu của con người.

Đăng ngày: 08/10/2025
Tìm thấy hang khổng lồ

Tìm thấy hang khổng lồ "do quái vật đào" ở Brazil

Hơn 1.500 đường hầm khổng lồ đã được phát hiện khiến chuyên gia đặt ra nhiều câu hỏi về loại quái vật thời tiền sử.

Đăng ngày: 05/10/2025
Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Trước thế kỷ XVIII, mọi người ngạc nhiên rằng, dòng sông ẩn mình trên sa mạc ít người biết đến này lại có một quá khứ huy hoàng sánh ngang với nền văn minh Ai Cập cổ.

Đăng ngày: 05/10/2025
Phát hiện

Phát hiện "báu vật ma thuật" quý hơn vàng giữa 25 hài cốt 5.000 tuổi

Phát hiện khảo cổ tại Tây Ban nha được coi là báu vật cổ đại được chế tác từ kỹ thuật tinh vi bậc nhất thế giới, bằng những vật liệu quý giá nhất và với tuổi đời 5.000 năm, nó trở nên vô giá.

Đăng ngày: 03/10/2025
Các nhà khảo cổ đào được quái vật dài 1,5m không tay, mặc

Các nhà khảo cổ đào được quái vật dài 1,5m không tay, mặc "áo giáp" ở Nam Mỹ

Kết quả phục dựng từ các mảnh hóa thạch cho thấy một quái vật có vẻ ngoài đáng sợ, được đặt tên là Jakapil kaniukura, lang thang trên đất Argentina khoảng 94-97 triệu năm về trước.

Đăng ngày: 30/09/2025
Nền văn minh biết ướp xác trước Ai Cập 2.000 năm

Nền văn minh biết ướp xác trước Ai Cập 2.000 năm

Người Ai Cập nổi tiếng với những xác ướp. Tuy nhiên, họ không phải những người đầu tiên tìm ra công thức ướp xác.

Đăng ngày: 30/09/2025
Khoa Học News