Thực dân châu Âu từng giết quá nhiều người da đỏ làm thay đổi khí hậu
Nghiên cứu mới cho thấy thực dân châu Âu đã giết hại và mang mầm bệnh tới khiến hàng chục triệu thổ dân châu Mỹ thiệt mạng, dẫn đến nhiệt độ trung bình trái đất giảm đi.
Các nhà nghiên cứu tại đại học London (UCL) ước tính những kẻ xâm lược đến từ châu Âu là nguyên nhân chính gây ra cái chết của 56 triệu thổ dân bản địa ở khu vực Nam, Bắc và Trung Mỹ.
Theo các nhà khoa học, điều này dẫn tới việc một lượng lớn đất đai trồng trọt không có người chăm sóc, bị bỏ hoang và sau đó trở thành rừng tự nhiên. Diện tích rừng tái sinh này được cho là lớn gần bằng nước Pháp và chúng đã góp phần làm giảm lượng CO2 trong khí quyển.
Một bức tranh vẽ lại cảnh Columbus đặt chân đến châu Mỹ. (Ảnh: Flickr).
Nhiệt độ giảm từ 1610
Lượng CO2 giảm xuống nhiều tới mức khiến nhiệt độ trái đất cũng bắt đầu giảm xuống vào năm 1610. Trong khi nhà thám hiểm Columbus khám phá ra châu Mỹ vào năm 1492.
Giáo sư địa lý Mark Maslin đến từ UCL, một trong những đồng tác giả của nghiên cứu nhận định: "Lượng CO2 trong khí quyển đã ở mức khá ổn định cho đến thời điểm đó. Và đây là lần thay đổi quan trọng đầu tiên của nồng độ loại khí nhà kính trên Trái đất".
Nhiệt độ trái đất từng giảm đột ngột vào những năm 1600, và giai đoạn này còn được gọi là Tiểu Kỷ Băng hà. Trước nghiên cứu này, nhiều nhà khoa học cho rằng Tiểu Kỷ Băng hà được gây nên hoàn toàn bởi những yếu tố tự nhiên.
Nhưng bằng cách kết hợp các bằng chứng khảo cổ học, dữ liệu lịch sử và phân tích carbon được tìm thấy trong băng ở Nam Cực, các nhà nghiên cứu của UCL chỉ ra rằng việc rừng tái sinh ở các khu vực từng có đông người sinh sống ở châu Mỹ là một nguyên nhân chính dẫn đến sự giảm nhiệt toàn cầu.
Trả lời CNN, ông Maslin cho biết: "Trong lần này, chúng ta đãcó thể xem xét tất cả các phương án và nhận ra lý do duy nhất khiến Tiểu Kỷ Băng hà trở nên dữ dội như vậy là bởi vì hàng triệu người đã bị thảm sát".
Nhóm nghiên cứu phân tích những mẫu băng ở Nam Cực, nơi lưu giữ khí quyển trái đất trong quá khứ và cho chúng ta biết nồng độ CO2 trong không khí hàng thế kỷ trước.
Bức tranh này vẽ lại cảnh một hội chợ được dựng lên trên sông Thames ở thủ đô London, Anh, vào năm 1684, khi nhiệt độ giảm xuống bất thường khiến mặt sông đóng băng. (Ảnh: Getty).
Mùa hè buốt giá ở nước Anh
"Các lõi băng cho thấy có một sự suy giảm mạnh nồng độ CO2 (so với bình thường) vào năm 1610, được tạo nên bởi những gì diễn ra trên đất liền chứ không phải trên biển", ông Alexander Koch, tác giả dẫn đầu nhóm nghiên cứu cho biết.
Ông Koch cũng cho rằng một sự sụt giảm nhiệt độ nhỏ, khoảng 0,1 độ C vào thế kỷ 17, dẫn đến mùa đông lạnh hơn, mùa hè buốt giá và mùa màng thất thu.
Theo ông Maslin, ý nghĩa của nghiên cứu vượt ra ngoài khuôn khổ khoa học khí tượng và cũng đóng góp cho lĩnh vực địa lý và lịch sử. Chuyên gia này nhận định cái chết của người Mỹ bản địa trực tiếp góp phần vào thành công của nền kinh tế châu Âu.
Tài nguyên thiên nhiên và thực phẩm được mang tới từ Thế giới Mới đã giúp dân số châu Âu phát triển. Nó cũng cho phép mọi người không cần tập trung canh tác để đảm bảo lương lực, và có thời gian làm việc trong các ngành công nghiệp khác để kiếm tiền.
"Điều kỳ lạ là, sự sụt giảm dân số bản địa châu Mỹ có thể đã vô tình giúp người châu Âu thống trị thế giới. Nó cũng cho phép cuộc Cách mạng Công nghiệp diễn ra và giúp người châu Âu tiếp tục sự thống trị này", ông Maslin nhận định.
Một nhà nghiên cứu khác trong nhóm, Chris Brierley trả lời BBC và cho rằng: "Thông tin này là hữu ích, nó cho chúng ta thấy việc trồng lại rừng có thể mang lại điều gì. Nhưng cùng lúc đó, sự sụt giảm CO2 như trong nghiên cứu chỉ tương đương với 2 năm sử dụng nhiên liệu hóa thách ở mức độ hiện tại".
Vì sao nước ta có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa?
Khí hậu nước ta rất độc đáo: khí hậu nóng nhưng không khô hạn như Tây Nam Á, Bắc Phi. Nóng ẩm nhưng không nóng ẩm quanh năm như các quần đảo ở Đông Nam Á.
6 hiện tượng thiên nhiên tuyệt đẹp chỉ có vào mùa đông
Sấm tuyết, hoa sương đá, sương băng cứng... là những hiện tượng thiên nhiên kỳ thú đến không ngờ.
Ngày xưa ông cha ta tránh bão như thế nào?
Do không có phương tiện dự báo thời tiết nên cha ông ta nhận biết dấu hiệu của bão bằng cách quan sát tự nhiên.
7 điều ít biết về cầu vồng
Hai người cùng quan sát không thể nhìn thấy sắc màu giống nhau từ cùng một chiếc cầu vồng hay có thể dùng kính phân cực để làm "cầu vồng" biến mất, là hai trong số nhiều điều thú vị về hiện tượng thiên nhiên đẹp mắt này.
Cầu vồng chỉ xuất hiện sau mưa mùa hè?
Sau những cơn mưa rào vào mùa hè, trên nền trời thường xuất hiện một dải cầu vồng với bảy sắc màu: đỏ, da cam, vàng, lục, lam, chàm tím được tạo nên bởi ánh sáng mặt trời bị khúc xạ từ những hạt nước.
Lý giải hiện tượng cầu vồng trắng
Cầu vồng trắng được tạo ra khi ánh sáng Mặt Trời chiếu vào những giọt nước nhỏ trong lớp sương mù ở góc độ phù hợp.
