Thực vật cũng có ăng-ten chảo

Các nhà khoa học vừa phát hiện cây Marcgaravia evenia - loài thực vật Cuba thụ phấn nhờ những chú dơi đã tiến hóa với một chiếc lá đặc biệt hoạt động như chiếc ăng ten chảo thu sóng siêu âm mà dơi phát đi.

Đây là lần đầu tiên một tính năng như vậy được phát hiện ở thực vật. Thông thường, thực vật chỉ dựa vào màu sắc sặc sỡ để thu hút côn trùng thụ phấn. Tuy nhiên có hàng trăm loài thực vật thụ phấn nhờ dơi và các nhà nghiên cứu vẫn đang tìm hiểu những con dơi tìm thấy những loại cây "có nhu cầu" bằng cách nào.

Trong phòng thí nghiệm, các nhà khoa học nhận thấy rằng loài dơi lưỡi dài Pallas rất giỏi trong việc phát hiện những hình dạng bán cầu rỗng nằm ẩn giữa các lá nhân tạo.


Cây Marcgravia evenia có những chiếc lá hoạt động như ăng-ten chảo (ảnh: NatGeo)

Kế đến, nhà nghiên cứu Ralph Simon của ĐH Ulm, Đức nhận thấy những chiếc lá đặc biệt phía trên bông hoa của cây Marcgravia evenia và nghĩ rằng chiếc lá giống hình bán cầu như vậy hẳn là một tín hiệu đối với những con dơi.

Để kiểm chứng là nhận định này, các nhà khoa học đã tiến hành thí nghiệm và kết quả là những con dơi phát hiện bông hoa (nơi dơi kiếm ăn) nhanh hơn 50% khi bông hoa đó đi kèm chiếc lá chuyên biệt của M.evenia. Ngược lại, nếu bông hoa đi kèm một chiếc lá thông thường thì thời gian tìm kiếm sẽ giảm đi 6%.

Các nhà nghiên cứu cũng tìm hiểu về cường độ và hướng của sóng siêu âm mô phỏng được dội lại từ những chiếc lá M.evenia. Kết quả cho thấy tiếng vang từ chiếc lá dội đi từ mọi hướng và dễ dàng được con dơi năm bắt.

M.evenia là loài thực vật hiếm và phân phối không đồng đều trong tự nhiên, vì vậy việc thu hút những con dơi ở khoảng cách xa là rất quan trọng đối với sự sống còn của nó.

Một loài thực vật Trung Nam Mỹ khác là M.holtonii, nó có khả năng báo hiệu cho những chú dơi bằng một bộ phận phản âm chuyên biệt bên trong bông hoa của nó. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã tìm thấy ở M.evenia một bước tiến xa hơn, "một hải đăng tiếng vang thật sự", Holdereid thuộc nhóm nghiên cứu nhận định.

TIN CŨ HƠN
Top 10 loại nấm quý hiếm nhất ở Việt Nam

Top 10 loại nấm quý hiếm nhất ở Việt Nam

Hiện nay các loại nấm là món ăn ưa thích của nhiều người. Không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao chúng còn là nguyên liệu để chế biến những món ăn hấp dẫn.

Đăng ngày: 15/12/2025
Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Việc cây phát ra tiếng (ngoài tiếng xào xạc của lá khi có gió) không phải là điều gì mới. Tuy nhiên, những âm thanh phát ra có thể cho biết tình trạng vật lý là một điều khá mới mẻ với các nhà nghiên cứu.

Đăng ngày: 07/12/2025
Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Một nghiên cứu mới tiết lộ bí mật của giống dưa chuột ống phun nhanh và chính xác dù ở khoảng cách xa hàng chục mét.

Đăng ngày: 04/12/2025
Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Loài bọ cạp mới thuộc họ Euscorpiidae, được nhóm nghiên cứu mô tả dựa trên các mẫu vật thu thập được trong hang Hua Ma, xã Quảng Khê (huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn).

Đăng ngày: 30/11/2025
Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Là cá thể duy nhất còn lại trên Trái Đất từ thời khủng long, cây tuế ở Vườn thực vật Durban tại Nam Phi được mệnh danh là loài cây cô đơn nhất thế giới.

Đăng ngày: 28/11/2025
Chanh ngón tay - Loại chanh giống trứng cá hồi đắt nhất thế giới

Chanh ngón tay - Loại chanh giống trứng cá hồi đắt nhất thế giới

Giá thành cho 1kg của loại quả này tới hàng triệu đồng nhưng giới nhà giàu Trung Quốc vẫn săn lùng đặt mua cho bằng được.

Đăng ngày: 20/11/2025
Loài sâu róm độc nhất thế giới

Loài sâu róm độc nhất thế giới

Trong các khu rừng nhiệt đới miền Nam Brazil có một loài sâu róm được người dân địa phương gọi là “chú hề lười biếng”, tên khoa học là Lonomia.

Đăng ngày: 20/11/2025
Khoa Học News