Thực vật điều chỉnh nhịp sinh học như thế nào?

Gần đây, một nhóm các nhà khoa học quốc tế đã công bố một nghiên cứu mới về việc các loài thực vật có khả năng điều chỉnh nhịp sinh học ngày-đêm bằng cách “đo lường” số lượng đường trong tế bào của chúng.

Các loài thực vật, động vật, nấm và một số loài vi khuẩn có thể đánh giá thời gian trong ngày thông qua nhịp sinh học của chúng. Những nhịp điệu này được điều hòa bởi một chiếc “đồng hồ sinh học” ở bên trong cơ thể. Đây là một vấn đề quan trọng được cả ngành nông nghiệp và y học quan tâm. Trong lịch sử, con người đã thay đổi nhịp sinh học của cây trồng để thuần hóa chúng.


Thực vật là một chiếc đồng hồ vô cùng chính xác.

Trong nghiên cứu mới được công bố ngày 02/8/2018 trên tạp chí Current Biology, một nhóm nhà khoa học thuộc các trường đại học Brisol, Cambridge, Campinas, Sao Paulo và Melbourne đã khám phá ra quá trình điều chỉnh thời gian của thực vật sao cho phù hợp với môi trường bên ngoài.

Trước đây, các nhà khoa học cho rằng thực vật có thể “cảm nhận” được lượng đường được tạo ra trong quá trình quang hợp để điều chỉnh nhịp sinh học. Tuy nhiên, cách này có thể khiến chúng bị “lỗi” nhịp theo ánh sáng trong ngày. Ví dụ, ngày có nhiều nắng sẽ khiến đồng hồ sinh học của chúng “chạy nhanh” hơn bình thường.

Tiến sĩ Antony Dodd đến từ đại học Sinh học Brisol cho biết: “phát hiện của chúng tôi cho thấy rằng thực vật đã điều chỉnh chiếc đồng hồ của mình cho phù hợp với môi trường. Chúng làm việc này bằng cách liên tục đo lượng đường trong tế bào và sử dụng những thông tin đó để thực hiện những “điều chỉnh bắt buộc”".


Thực vật điều chỉnh thời gian ra hoa bằng nhịp sinh học.

Thực vật cần có nhịp sinh học chính xác để tự điều chỉnh “hành vi” của chúng theo những sự thay đổi của ngày và đêm. Nhịp điệu này sẽ giúp chúng điều khiển những việc làm quan trọng như: Khi nào cần phát triển kích thước cơ thể, khi nào cần nở hoa và giải phóng hương thơm và đặc biệt là khi nào cần dự trữ năng lượng để không bị “đói” vào ban đêm.

Nhịp sinh học cũng giúp thực vật phát hiện ra sự thay đổi của các mùa. Điều này rất quan trọng đối với chúng trong việc thích nghi trong lúc giao mùa. Tiến sĩ Dodd còn nói thêm: “ý nghĩa của việc phát hiện ra cơ chế thực vật điều chỉnh đồng hồ sinh học với sự thay đổi của môi trường là chúng ta có thể tạo ra những cây trồng năng suất hơn”.

TIN CŨ HƠN
Loài bướm lớn nhất Đông Nam Á xuất hiện ở nhà dân

Loài bướm lớn nhất Đông Nam Á xuất hiện ở nhà dân

Hai ngày qua, nhiều người dân hiếu kỳ kéo đến nhà chị Phạm Thị Như Thảo ở xã Tam Phước, huyện Phú Ninh (Quảng Nam) để tận mắt xem một con bướm lớn với sải cánh dài gần 50 cm.

Đăng ngày: 09/12/2025
Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Việc cây phát ra tiếng (ngoài tiếng xào xạc của lá khi có gió) không phải là điều gì mới. Tuy nhiên, những âm thanh phát ra có thể cho biết tình trạng vật lý là một điều khá mới mẻ với các nhà nghiên cứu.

Đăng ngày: 07/12/2025
Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Một nghiên cứu mới tiết lộ bí mật của giống dưa chuột ống phun nhanh và chính xác dù ở khoảng cách xa hàng chục mét.

Đăng ngày: 04/12/2025
Dế đực phải chọn giữa mạng sống và tình yêu

Dế đực phải chọn giữa mạng sống và tình yêu

Kêu hay không kêu, đó luôn là một câu hỏi khó đối với các con dế đực. Bởi vì tiếng kêu có thể mang lại cho chúng tình yêu, nhưng cũng có thể là cái chết.

Đăng ngày: 01/12/2025
Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Loài bọ cạp mới thuộc họ Euscorpiidae, được nhóm nghiên cứu mô tả dựa trên các mẫu vật thu thập được trong hang Hua Ma, xã Quảng Khê (huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn).

Đăng ngày: 30/11/2025
Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Là cá thể duy nhất còn lại trên Trái Đất từ thời khủng long, cây tuế ở Vườn thực vật Durban tại Nam Phi được mệnh danh là loài cây cô đơn nhất thế giới.

Đăng ngày: 28/11/2025
Chanh ngón tay - Loại chanh giống trứng cá hồi đắt nhất thế giới

Chanh ngón tay - Loại chanh giống trứng cá hồi đắt nhất thế giới

Giá thành cho 1kg của loại quả này tới hàng triệu đồng nhưng giới nhà giàu Trung Quốc vẫn săn lùng đặt mua cho bằng được.

Đăng ngày: 20/11/2025
Khoa Học News