Tìm thấy chất độc trong sâu bướm có tác dụng y học

Các nhà nghiên cứu phát hiện nọc độc của một loài sâu bướm có thể dùng làm thuốc chữa bệnh cho người và kiểm soát dịch bệnh ở động vật.

Bướm đêm Doratifera vulnerans có nguồn gốc ở vùng đông nam bang Queensland của Australia, được tìm thấy phổ biến nhất trong Công viên rừng Toohey. Ấu trùng của chúng (sâu bướm) có vẻ ngoài vô cùng ấn tượng và điều đó đã thu hút sự chú ý của Tiến sĩ Andrew Walker từ Viện Khoa học Sinh học Phân tử (IMB) vào năm 2017.


Ấu trùng bướm đêm Doratifera vulnerans. (Ảnh: Project Noah).

"Tôi tình cờ tìm thấy một mẫu vật Doratifera vulnerans trong lúc thu thập những con bọ sát thủ gần thành phố Toowoomba ở miền nam bang Queensland và lập tức bị mê hoặc bởi đặc điểm sinh học kỳ lạ và nọc độc gây đau đớn của nó", Walker kể lại.

Các nghiên cứu sau đó của Walker cho thấy độc tố của loài sâu bướm này có cấu trúc phân tử tương tự độc tố được tìm thấy ở nhện, kiến và ong bắp cày.

"Chúng tôi nhận thấy nọc độc của Doratifera vulnerans chủ yếu là peptide với sự phức tạp đáng kinh ngạc: chứa tới 151 độc tố dựa trên protein từ 59 họ khác nhau", Walker nhấn mạnh.


Bướm đêm Doratifera vulnerans trưởng thành. (Ảnh: Jungle Dragon).

Nhóm nghiên cứu đã tổng hợp 13 độc tố và sử dụng chúng để chỉ ra con đường tiến hóa độc đáo mà loài sâu bướm này đã đi theo để tạo ra nọc độc gây đau. Việc giải trình tự axit amin của mỗi loại độc tố dựa trên protein cho phép Walker tạo ra các chất độc peptide trong phòng thí nghiệm và kiểm tra chúng theo nhiều cách khác nhau.

Một số peptide đã được kiểm chứng là có hiệu lực rất cao, có khả năng tiêu diệt hiệu quả ký sinh trùng giun tròn ở vật nuôi, cũng như các mầm bệnh gây hại cho con người.

"Nghiên cứu của chúng tôi mở ra một nguồn peptide hoạt tính mới có thể được sử dụng trong y học, công nghệ sinh học và nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, chúng ta cần tìm hiểu thêm về tác dụng của từng chất độc trước khi chúng có thể được sử dụng trên người", Walker nói thêm.

Công trình nghiên cứu đã được xuất bản trên Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia - có sự tham gia của IMB, Tổ chức Nghiên cứu Công nghiệp và Khoa học Khối thịnh vượng chung (CSIRO) của Australia, Đại học York của Canada, Đại học Vienna của Áo và Bộ Nông nghiệp và Thực phẩm Mỹ.

TIN CŨ HƠN
Chanh ngón tay - Loại chanh giống trứng cá hồi đắt nhất thế giới

Chanh ngón tay - Loại chanh giống trứng cá hồi đắt nhất thế giới

Giá thành cho 1kg của loại quả này tới hàng triệu đồng nhưng giới nhà giàu Trung Quốc vẫn săn lùng đặt mua cho bằng được.

Đăng ngày: 20/11/2025
Loài sâu róm độc nhất thế giới

Loài sâu róm độc nhất thế giới

Trong các khu rừng nhiệt đới miền Nam Brazil có một loài sâu róm được người dân địa phương gọi là “chú hề lười biếng”, tên khoa học là Lonomia.

Đăng ngày: 20/11/2025
Sâu ban miêu gây ngộ độc nguy hiểm thế nào?

Sâu ban miêu gây ngộ độc nguy hiểm thế nào?

Sâu ban miêu có chất cantharidin cực độc, làm hủy hoại protein, hoại tử ruột, suy đa phủ tạng, hầu hết bệnh nhân tử vong.

Đăng ngày: 19/11/2025
Dế mèn và các thông tin thú vị có thể bạn chưa biết

Dế mèn và các thông tin thú vị có thể bạn chưa biết

Dế mèn thuộc họ côn trùng, có quan hệ gần gũi với châu chấu, cào cào và muỗm; cơ thể hình trụ, đầu tròn và cặp râu dài. Dế mèn...

Đăng ngày: 17/11/2025
Phát hiện rận ăn lưỡi ký sinh trong miệng cá

Phát hiện rận ăn lưỡi ký sinh trong miệng cá

Khi các nhà khoa học chụp X quang đầu của một con cá bàng chài, họ phát hiện một loài giáp xác ký sinh đã ăn cụt và thay thế lưỡi của vật chủ.

Đăng ngày: 14/11/2025
Hàng loạt cây cảnh chứa chất độc chết người

Hàng loạt cây cảnh chứa chất độc chết người

Các nhà sinh học cảnh báo trong số cây cảnh trồng trong nhà có nhiều loại cây chứa độc tố gây chết người nếu ăn phải.

Đăng ngày: 07/11/2025
Sinh vật đáng sợ biến con mồi thành xác sống rồi ăn sạch nội tạng

Sinh vật đáng sợ biến con mồi thành xác sống rồi ăn sạch nội tạng

Âm thầm biến con mồi thành một xác sống, hoạt động theo sự điều khiển của mình, trong khi đó âm thầm ăn sạch nội tạng của mục tiêu và cuối cùng giết chết nó để phục vụ cho mục đích sinh sản.

Đăng ngày: 06/11/2025
Khoa Học News