Vẻ đẹp mê hoặc của tinh vân

Tinh vân vũ trụ mang lại không ít điều bất ngờ. Dường như trong tận sâu vũ trụ ẩn chứa nghệ sĩ vô hình sáng tạo ra những kiệt tác vĩ đại – các hình dạng kỳ lạ theo thời gian.

>>> Những bức ảnh thiên văn huyền ảo
>>> Chụp ảnh tinh vân Tarantula từ khoảng cách gần

Ví dụ như năm ngoái các nhà thiên văn phát hiện ra một tinh vân của hành tinh NGC 5189 giống hình chữ S hay dấu hiệu đồng đô la. Mới đây kính thiên văn của NASA “Spitzer” đã phát hiện ra một tinh vân ở trung tâm dải Ngân hà dạng chuỗi xoắn kép DNA kỳ lạ.


Tinh vân có hình con gà đang chạy

Gần đây, đài quan sát Nam Âu phát hiện ra tinh vân IC 2944, ngay lập tức nó có biệt danh là “Gà chạy”. Nó “chạy” trong chòm sao Centaurus. Tinh vân này nằm cách trái đất 6500 năm ánh sáng. Theo newsland.ru nó là đám mây hydro với đường kính 70 năm ánh sáng, phía trong nó là rất nhiều các ngôi sao trẻ. Chính sự bức xạ của các ngôi sao này là nơi phát ra ánh sáng của tinh vân.

Trong nền ánh sáng đỏ nhìn thấy cái gọi là giọt (đôi khi gọi là giọt Bok), nó khá tối và tích tụ dày đặc khí và khá rõ trên nền sáng hơn IC 2944. Người ta cho rằng đó là sự tích tụ khí dày đặc.

Trong tương lai sự hình thành của các tinh vân sẽ giảm ảnh hưởng của gió vũ trụ hoặc giảm ảnh hưởng của lực hấp dẫn, dẫn đến ra đời các ngôi sao mới. Giọt trong tinh vân IC 2944 được phát hiện bởi David Thakeray năm 1950, và là lần đầu tiên được chụp bằng kính thiên văn “Hubble” năm 1999.

Tại sao các tinh vân này lại có cấu hình kỳ lạ có sự đối xứng phức tạp? Giáo sư Sung Gou ở Đại học Đài Loan đã đưa ra một trong nhiều giả thuyết. Theo ông Gou “lỗ hổng” trong các đám mây dày đặc bụi và khí sẽ xác định hình dạng của các tinh vân không đối xứng có thể bao quanh các ngôi sao nhỏ màu trắng. Sau các lỗ hổng này phát sáng tia cực tím như tia chiếu, xuất hiện trong màng khí đang phát triển và làm cho nó phát sáng khi đó làm cho các tinh vân có các hình thức khác nhau nhất.

Tuổi thọ của những tinh vân này ngắn- “chỉ” khoảng chục ngàn năm ánh sáng, còn tuổi thọ của các ngôi sao gốc thì vài tỷ năm ánh sáng. Ngày nay trong thiên hà của chúng ta có khoảng 1500 tinh vân hành tinh. Ngoài các tinh vân quen thuộc của các nhà chiêm tinh ngày xưa có dạng thức như là “nhẫn”, “cỏ”, “ốc”, thì ngày nay nhờ kính viễn vọng không gian Hubble, các đối tượng được biết tới ở các dạng kỳ lạ nhất “con kiến”, “mắt mèo”, “đồng hồ cát”, thậm chí là cả “Eskimo”.

TIN CŨ HƠN
Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là bao nhiêu?

Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là bao nhiêu?

Trái Đất và các hành tinh hàng xóm, cùng các tiểu hành tinh, hành tinh lùn, thiên thạch, sao chổi... thuộc hệ Mặt Trời (Thái Dương hệ) với Mặt Trời là trung tâm của hệ này.

Đăng ngày: 30/12/2025
Phát hiện thiên hà lớn tuổi nhất vũ trụ

Phát hiện thiên hà lớn tuổi nhất vũ trụ

Kính viễn vọng Hubble của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ lập kỷ lục mới khi tìm ra GN-z11, thiên hà xa xôi nhất ở cách Trái Đất 13,4 tỷ năm ánh sáng.

Đăng ngày: 25/12/2025
Điều gì xảy ra nếu Trái Đất có vành đai như sao Thổ?

Điều gì xảy ra nếu Trái Đất có vành đai như sao Thổ?

Nếu giống sao Thổ, Trái Đất sẽ có vành đai bao quanh dọc theo xích đạo. Vành đai này sẽ có hình dáng khác nhau khi nhìn từ những địa điểm khác nhau trên Trái Đất.

Đăng ngày: 24/12/2025
99,99% có hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời

99,99% có hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời

Các nhà khoa học đang dần tự tin khẳng định về sự tồn tại của hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời.

Đăng ngày: 24/12/2025
Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Mặt Trăng - vật thể lớn nhất và sáng nhất trên bầu trời đêm đã làm mê hoặc và là nguồn cảm hứng vô tận cho loài người trong nhiều thế kỷ qua.

Đăng ngày: 22/12/2025
Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Trong bài viết dưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu xem hiện tượng Nhật Thực, Nguyệt Thực là gì? Tại sao nó lại được những người yêu thích thiên văn học quan tâm đến vậy.

Đăng ngày: 22/12/2025
NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) ngày 5/12 thông báo rằng chương trình không gian Kepler đã khẳng định một hành tinh nằm trong vùng "có thể có sự sống".

Đăng ngày: 19/12/2025
Khoa Học News