Vỏ Trái đất nhỏ giọt như mật ong, làm biến dạng dãy Andes
Những giọt vỏ Trái đất đã bị lớp phủ nuốt chửng dần trong vòng hàng triệu năm.
Nghiên cứu vừa công bố trên Nature: Communications Earth & Environment đã tìm ra nguyên nhân của sự biến dạng trên bề mặt của một khu vực thuộc dãy núi Andes.
"Do có mật độ dày, vỏ Trái đất nhỏ giọt như xi rô lạnh hoặc mật ong vào sâu hơn bên trong hành tinh và có khả năng gây ra 2 sự kiện kiến tạo lớn ở trung tâm Andes, làm thay đổi địa hình bề mặt của khu vực trải dài hàng trăm km, vừa làm nứt nẻ, vừa kéo dài lớp vỏ bề mặt" - Nhà nghiên cứu Julia Andersen từ Khoa Khoa học Trái đất của Đại học Toronto - Canada, một trong các tác giả chính, cho biết.
Các lớp của Trái đất - (Ảnh: BBC Science Focus)
Nghe có vẻ rất lạ lùng, nhưng sự kiện có tên gọi "nhỏ giọt thạch quyển" này đã xảy ra hàng triệu năm ở nhiều vùng trên thế giới. Hiện tượng từng được ghi nhận ở Cao nguyên Anatolian ở trung tâm Thổ Nhĩ Kỳ và Đại lưu vực phía Tây nước Mỹ vài năm trước.
Đối với điều bí ẩn xảy ra dưới dãy Andes, các nhà khoa học đã kết hợp thí nghiệm đơn giản bằng mô hình hộp cát, đối chiếu với một loại dữ liệu địa chấn chi tiết được ghi nhận trong khu vực.
Theo Live Science, các vùng bên ngoài của địa chất Trái đất bao gồm lớp vỏ và lớp phủ trên, tạo thành các mảng cứng của thạch quyển; trong khi phần đá giống như nhựa nóng, áp suất cao hơn thì hội tụ trong lớp phủ dưới. Các mảng thạch quyển trôi nổi bên trên lớp phủ dưới này, bị các dòng đối lưu trong lớp phủ dưới kéo trôi.
Sự nhỏ giọt của thạch quyển xảy ra khi 2 mảnh thạch quyển đâm sầm vào nhau, làm vỡ vụn phần tiếp giáp, từ đó tạo ra một "giọt" bao gồm vỏ Trái đất và cả một phần lớp phủ trên, nhỏ xuống lớp sâu bên dưới. Sức nặng từ giọt thạch quyển cũng kéo vật chất bên trên xuống, làm biến dạng bề mặt.
Ngược lại khi giọt thạch quyển vừa rớt xuống, phần thạch quyển tiếp giáp vốn bị kéo trì bởi sức nặng của giọt bấy lâu cũng được "giải thoát", bật ngược lên trên thành các dãy núi.
Các nhà khoa học nghi ngờ rằng quá trình này, nhiều giọt thạch quyển nhỏ xuống khiến lớp phủ và vỏ bị bật lên nhiều lần, đã giúp tạo nên Andes hùng vĩ ngày nay.
Nhiều nghiên cứu trước đây cũng chỉ ra các đặc điểm "không thể lý giải" ở Cao nguyên Trung tâm Andean, không phải do quá trình hút chìm quen thuộc trong kiến tạo mảng mà như mọc lên từ các xung đột ngột. Đó có thể chính là tác động của sự nhỏ giọt thạch quyển.
"Hoa mắt chóng mặt" với tuyến đường cổ quanh co có 600 khúc cua
Nằm ở độ cao 4.100m so với mặt nước biển ở Tân Cương, Trung Quốc, đây là một trong những tuyến đường cổ quanh co gây chóng mặt nhất thế giới.
Độc đáo ngôi làng trên cao, nơi người dân tự tay đào 1,2km đường hầm xuyên núi để xuống dưới xuôi
Đường hầm Guoliang nối ngôi làng Guoliang trên đỉnh vách đá ở tỉnh Hà Nam, Trung Quốc với thế giới bên ngoài. Điều thú vị là đường hầm này được đào hoàn toàn bằng tay và các công cụ cơ bản như đục và búa.
Những điều thú vị ít ai biết về kẹo hồ lô nổi tiếng trong phim kiếm hiệp Trung Quốc
Món kẹo hồ lô có nguồn gốc, ý nghĩa cùng cách chế biến vô cùng đặc biệt, chắc chắn sẽ khiến nhiều người phải bất ngờ.
Thang máy rơi tự do, nếu nhảy lên thì có sống được không?
"Đi thang máy coi chừng bị đứt cáp, bị kẹt...". Với lo lắng này, không ít người "tẩy chay" thang máy, hoặc mắc hội chứng sợ thang máy. Thực tế thì sao?
Các nhà khoa học phát hiện LUCA, sinh vật đơn bào được cho là thủy tổ của sự sống
Tổ tiên chung phổ quát cuối cùng là một tế bào sống cách đây 4,2 tỷ năm, khi Trái đất có những đại dương nóng và rất ít oxy.
Những điều bí ẩn trong rừng Amazon khiến bạn "hết hồn"
Khu rừng già Amazon rộng lớn luôn ẩn chứa những điều bí ẩn chưa được khám phá, khiến chuyến đi vào rừng đầy rẫy hiểm nguy nhưng không kém phần thú vị và kích thích trí tò mò.
