Vỏ Trái đất nhỏ giọt như mật ong, làm biến dạng dãy Andes

Những giọt vỏ Trái đất đã bị lớp phủ nuốt chửng dần trong vòng hàng triệu năm.

Nghiên cứu vừa công bố trên Nature: Communications Earth & Environment đã tìm ra nguyên nhân của sự biến dạng trên bề mặt của một khu vực thuộc dãy núi Andes.

"Do có mật độ dày, vỏ Trái đất nhỏ giọt như xi rô lạnh hoặc mật ong vào sâu hơn bên trong hành tinh và có khả năng gây ra 2 sự kiện kiến tạo lớn ở trung tâm Andes, làm thay đổi địa hình bề mặt của khu vực trải dài hàng trăm km, vừa làm nứt nẻ, vừa kéo dài lớp vỏ bề mặt" - Nhà nghiên cứu Julia Andersen từ Khoa Khoa học Trái đất của Đại học Toronto - Canada, một trong các tác giả chính, cho biết.


Các lớp của Trái đất - (Ảnh: BBC Science Focus)

Nghe có vẻ rất lạ lùng, nhưng sự kiện có tên gọi "nhỏ giọt thạch quyển" này đã xảy ra hàng triệu năm ở nhiều vùng trên thế giới. Hiện tượng từng được ghi nhận ở Cao nguyên Anatolian ở trung tâm Thổ Nhĩ Kỳ và Đại lưu vực phía Tây nước Mỹ vài năm trước.

Đối với điều bí ẩn xảy ra dưới dãy Andes, các nhà khoa học đã kết hợp thí nghiệm đơn giản bằng mô hình hộp cát, đối chiếu với một loại dữ liệu địa chấn chi tiết được ghi nhận trong khu vực.

Theo Live Science, các vùng bên ngoài của địa chất Trái đất bao gồm lớp vỏ và lớp phủ trên, tạo thành các mảng cứng của thạch quyển; trong khi phần đá giống như nhựa nóng, áp suất cao hơn thì hội tụ trong lớp phủ dưới. Các mảng thạch quyển trôi nổi bên trên lớp phủ dưới này, bị các dòng đối lưu trong lớp phủ dưới kéo trôi.

Sự nhỏ giọt của thạch quyển xảy ra khi 2 mảnh thạch quyển đâm sầm vào nhau, làm vỡ vụn phần tiếp giáp, từ đó tạo ra một "giọt" bao gồm vỏ Trái đất và cả một phần lớp phủ trên, nhỏ xuống lớp sâu bên dưới. Sức nặng từ giọt thạch quyển cũng kéo vật chất bên trên xuống, làm biến dạng bề mặt.

Ngược lại khi giọt thạch quyển vừa rớt xuống, phần thạch quyển tiếp giáp vốn bị kéo trì bởi sức nặng của giọt bấy lâu cũng được "giải thoát", bật ngược lên trên thành các dãy núi.

Các nhà khoa học nghi ngờ rằng quá trình này, nhiều giọt thạch quyển nhỏ xuống khiến lớp phủ và vỏ bị bật lên nhiều lần, đã giúp tạo nên Andes hùng vĩ ngày nay.

Nhiều nghiên cứu trước đây cũng chỉ ra các đặc điểm "không thể lý giải" ở Cao nguyên Trung tâm Andean, không phải do quá trình hút chìm quen thuộc trong kiến tạo mảng mà như mọc lên từ các xung đột ngột. Đó có thể chính là tác động của sự nhỏ giọt thạch quyển.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Những món ăn

Những món ăn "đại kỵ" trong ngày Tết đen đủi cả năm

Dưới đây là danh sách các món "đại kỵ" mọi người không nên ăn trong ngày đầu năm để tránh gặp điều xui xẻo.

Đăng ngày: 21/02/2025
Những sự thật thú vị về Valentine không phải ai cũng biết

Những sự thật thú vị về Valentine không phải ai cũng biết

Dưới đây là một số điều thú vị xoay quanh ngày Lễ Valentine mà có thể không phải ai cũng biết.

Đăng ngày: 20/02/2025
Huyền thoại về

Huyền thoại về "con đường tơ lụa" nổi tiếng trong lịch sử

Hiểu hơn về con đường mang theo nhiều điều vĩ đại và chứa đầy sự thú vị mà con người thời xưa đã tạo ra.

Đăng ngày: 20/02/2025
Vàng được hình thành như thế nào?

Vàng được hình thành như thế nào?

Các nhà khoa học thuộc ĐH Queensland (Australia) vừa công bố công trình nghiên cứu chứng tỏ vàng được tạo ra nhờ nước và động đất.

Đăng ngày: 20/02/2025
Nghiên cứu gây sốc về ma quỷ,

Nghiên cứu gây sốc về ma quỷ, "tâm linh" trên thế giới

Cuộc thăm dò gần đây của kênh CBS (Mỹ) cho thấy, gần một nửa người dân Mỹ tin vào ma quỷ, 22% số đó nói rằng, họ đã nhìn thấy hoặc cảm thấy sự hiện diện của ma quỷ. Liệu ma quỷ có thực sự tồn tại?

Đăng ngày: 19/02/2025
Thiên nhiên là gì? Phân loại và vai trò của các nguồn tài nguyên thiên nhiên

Thiên nhiên là gì? Phân loại và vai trò của các nguồn tài nguyên thiên nhiên

Thiên nhiên là một danh từ quen thuộc được chúng ta sử dụng nhiều trong các hoạt động học tập và lao động hằng ngày.

Đăng ngày: 19/02/2025
Tìm thấy mẫu nước 1,2 tỉ năm tuổi có nồng độ nguyên tố phóng xạ cao chưa từng thấy

Tìm thấy mẫu nước 1,2 tỉ năm tuổi có nồng độ nguyên tố phóng xạ cao chưa từng thấy

Một nhóm nghiên cứu đã tìm thấy nước có nồng độ nguyên tố phóng xạ ở độ sâu 3km bên dưới mỏ vàng và uranium tên Moab Khotsong (Nam Phi), nguồn nước này ít nhất 1,2 tỉ năm tuổi.

Đăng ngày: 19/02/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News