Vụ phun trào mạnh gấp 10.000 lần bom nguyên tử

Âm thanh từ vụ phun trào núi lửa Krakatoa năm 1883 được coi là lớn nhất thế giới, có thể nghe rõ từ vị trí cách xa hàng nghìn km.

Núi lửa trên đảo Krakatoa, nằm giữa đảo Java và Sumatra, Indonesia, tạo ra âm thanh lớn trong đợt phun trào kỷ lục ngày 27/8/1883, theo Science Alert. Âm thanh này có thể nghe rõ trong vòng gần 5.000km ở nhiều vị trí địa lý và được coi là lớn nhất lịch sử.

Người dân New Guinea và Tây Australia, cách Krakatoa khoảng 3.200km, nghe thấy tiếng nổ lớn giống như pháo hướng tây bắc, theo Nautilus. Trên đảo Rodrigues, Ấn Độ Dương, cách xa hơn 4.800km, người dân địa phương báo cáo nghe thấy âm thanh giống tiếng súng bắn từ xa.


Vụ phun trào núi lửa Krakatoa năm 1883 gây ra những thiệt hại nặng nề. (Ảnh: Science Alert).

Vụ phun trào khiến khói bốc lên cao gần 80km và tro bụi rơi xuống biển cách đó khoảng 20km. Sóng xung kích từ vụ phun trào đi vòng quanh thế giới vài lần. Vật chất nóng bắn ra từ miệng núi lửa Krakatoa với vận tốc đến 2.575km/h, hơn gấp đôi vận tốc âm thanh.

Đây được coi là thảm họa thiên nhiên lớn nhất thế kỷ 19 do khu vực xung quanh phải hứng chịu hậu quả nặng nề. Ảnh hưởng của vụ phun trào tạo ra trận sóng thần cao đến 45m ập xuống bờ biển trên đảo Java và Sumatra, phá hủy nghiêm trọng khu vực ven bờ. Khoảng 36.000 người thiệt mạng trong thảm họa này.

Ở vùng biển Nam Phi xa xôi, tàu thuyền cũng chao đảo do tác động của những đợt sóng lớn. Khu vực cách Krakatoa dưới 100km cảm nhận rõ sức mạnh của vụ phun trào. Khi đó, tàu Norham Castle của Anh đang hoạt động cách Krakatoa 64km.

"Một tiếng nổ đáng sợ. Âm thanh thật khủng khiếp. Tôi đang viết trong bóng tối mịt mù. Tiếng nổ dữ dội đến mức phá hỏng màng nhĩ của hơn nửa thủy thủ đoàn. Suy nghĩ cuối cùng của tôi là về người vợ yêu quý. Tôi cho rằng tận thế đã đến", thuyền trưởng con tàu viết trong nhật ký hành trình.

Sức mạnh của vụ phun trào lớn gấp 10.000 lần bom nguyên tử thả xuống thành phố Hiroshima, Nhật Bản, năm 1945. Âm thanh ghi nhận là khoảng 172 decibel (dB) ở khoảng cách 160km. Trong khi đó, 130 dB đã là ngưỡng khiến con người gần như không thể chịu nổi và tiếng động cơ phản lực khi đứng ngay sát cũng chỉ là 150 dB.

TIN CŨ HƠN
Tại sao bầu trời có màu xanh?

Tại sao bầu trời có màu xanh?

Mỗi màu sắc tương ứng với 1 bước sóng, tần số và mang năng lượng khác nhau. Ánh sáng tím có bước sóng ngắn nhất trong dải quang phổ khả kiến.

Đăng ngày: 19/11/2025
Vì sao nước ta có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa?

Vì sao nước ta có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa?

Khí hậu nước ta rất độc đáo: khí hậu nóng nhưng không khô hạn như Tây Nam Á, Bắc Phi. Nóng ẩm nhưng không nóng ẩm quanh năm như các quần đảo ở Đông Nam Á.

Đăng ngày: 08/11/2025
Bão tuyết là gì? Bão tuyết được hình thành như thế nào?

Bão tuyết là gì? Bão tuyết được hình thành như thế nào?

Bão tuyết là một hiện tượng đặc trưng bởi sức gió mạnh ít nhất là 56km/h và kéo dài trong một thời gian dài - thường là ba giờ hoặc hơn.

Đăng ngày: 25/10/2025
Tại sao bão ở Việt Nam lại hay vào miền Trung?

Tại sao bão ở Việt Nam lại hay vào miền Trung?

Dân gian có câu "Ông tha mà bà không tha/ Làm nên lũ lụt hai ba tháng mười”, để nhắc nhở, cảnh báo mùa lũ ở các tỉnh từ Thanh Hóa đổ vào thường xảy ra đầu tháng 7 đến tháng 10 hàng năm.

Đăng ngày: 25/10/2025
Lũ quét là gì? Lũ quét thường xảy ra ở đâu, khi nào?

Lũ quét là gì? Lũ quét thường xảy ra ở đâu, khi nào?

Lũ quét là một loại lũ có tốc độ mực nước lên rất nhanh khi một khối lượng nước khổng lồ di chuyển nhanh từ địa hình cao xuống thấp.

Đăng ngày: 23/10/2025
Thảm họa núi lửa khủng khiếp nhất lịch sử nhân loại

Thảm họa núi lửa khủng khiếp nhất lịch sử nhân loại

Với sức công phá khoảng 800 triệu tấn TNT, vụ núi lửa Tambora phun trào ngày 10/4/1815 tại Sumbawa, Indonesia là vụ nổ gây chấn động lớn nhất trong lịch sử nhân loại.

Đăng ngày: 23/10/2025
Những nơi nóng nhất và lạnh nhất trên Trái Đất

Những nơi nóng nhất và lạnh nhất trên Trái Đất

Trạm Vostok, đảo Ellesmere, làng Oymyakon, thành phố Bangkok, thung lũng tử thần... là những địa dang nổi tiếng có nhiệt độ thấp và cao kỷ lục.

Đăng ngày: 23/10/2025
Khoa Học News