Vùng biển Đại Tây Dương nguội nhanh kỷ lục
Hè năm nay, một vùng biển rộng lớn phía đông Đại Tây Dương ấm lên rồi nguội đi với tốc độ chưa từng thấy, khiến giới khoa học bối rối.
Nhiệt độ mặt biển ở vùng gần xích đạo phía đông Đại Tây Dương năm nay ấm nhất vào tháng 2 và tháng 3, đạt hơn 30 độ C. Đây là những tháng ấm nhất từng ghi nhận kể từ năm 1982. Đến tháng 6, nhiệt độ bắt đầu giảm mạnh một cách bí ẩn và lạnh nhất vào cuối tháng 7, xuống mức 25 độ C. Dù vùng lạnh này đang ấm trở lại mức bình thường, các nhà khoa học vẫn bối rối về nguyên nhân gây ra sự giảm nhiệt đột ngột, Live Science hôm 28/8 đưa tin.
Vùng biển Đại Tây Dương gần Bahamas, chụp từ Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) tháng 7/2024. (Ảnh: NASA/JSC).
Vùng gần xích đạo phía đông Đại Tây Dương thay đổi giữa các pha lạnh và ấm cứ sau vài năm, nhưng tốc độ giảm từ mức cao kỷ lục xuống mức thấp lần này thực sự chưa từng có tiền lệ, theo Franz Tuchen, nhà nghiên cứu sau tiến sĩ tại Đại học Miami.
Dự báo từng cho thấy sự kiện giảm nhiệt này có thể phát triển thành Nina Đại Tây Dương, một kiểu khí hậu khu vực có xu hướng làm tăng mưa ở Tây Phi, giảm mưa ở Đông Bắc Brazil và các nước xung quanh Vịnh Guinea như Ghana, Nigeria, Cameroon. Hiện tượng này không mạnh bằng hiện tượng La Nina tương tự ở Thái Bình Dương và chưa xảy ra kể từ năm 2013.
Các nhà khoa học sẽ công bố Nina Đại Tây Dương xuất hiện nếu nhiệt độ lạnh hơn mức trung bình duy trì trong ba tháng, đến cuối tháng 8. Tuy nhiên, vùng nước lạnh này đã ấm lên trong những tuần gần đây nên gần như chắc chắn rằng nó sẽ không được phân loại là Nina Đại Tây Dương, Tuchen cho biết.
Việc tìm ra nguyên nhân dẫn đến sự giảm nhiệt đột ngột này sẽ cho phép giới khoa học hiểu rõ hơn về những điểm kỳ lạ của khí hậu Trái đất, giúp dự báo thời tiết chính xác hơn. Nước bề mặt lạnh hơn thường đi kèm với gió mậu dịch mạnh hơn. Gió mậu dịch thổi gần xích đạo và là yếu tố có ảnh hưởng nhất tới Nina vì cuốn đi nước bề mặt ấm và khiến nước sâu hơn, lạnh hơn dâng lên. Tuy nhiên, vùng lạnh hè năm nay lại đi kèm với gió yếu hơn ở phía đông nam xích đạo.
Michael McPhaden, nhà khoa học tại Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA) cho biết, một số cơn gió mạnh bất thường phát triển ở phía tây vùng lạnh vào tháng 5 có thể đã thúc đẩy quá trình giảm nhiệt nhanh kỷ lục, nhưng những cơn gió này không tăng mạnh bằng mức nhiệt đã giảm. "Có điều gì đó khác đang diễn ra", McPhaden nhận định.
Dù chưa từng có tiền lệ, hiện tượng giảm nhiệt ở vùng gần xích đạo phía đông Đại Tây Dương ít có khả năng xảy ra do biến đổi khí hậu từ hoạt động của con người. "Tôi không thể loại trừ điều đó. Nhưng thoạt nhìn, đây chỉ là sự biến động tự nhiên của hệ thống khí hậu ở khu vực Đại Tây Dương gần xích đạo", McPhaden nói.
Sử dụng dữ liệu từ vệ tinh, phao và thiết bị khí tượng khác, các nhà khoa học khí hậu đang theo dõi chặt chẽ vùng lạnh này và bất cứ ảnh hưởng nào nó có thể gây ra cho những lục địa xung quanh. Điều này có thể mất nhiều tháng mới bộc lộ rõ. "Chúng ta chỉ cần quan sát và xem điều gì sẽ xảy ra", McPhaden nói.
Phát hiện ngọn núi chìm dưới biển ngoài khơi quần đảo Canary?
Một ngọn núi ngầm lớn với ba ngọn núi lửa không hoạt động đã chìm xuống đại dương hàng triệu năm trước ngoài khơi bờ biển Lanzarote có thể đã truyền cảm hứng cho truyền thuyết về Atlantis.
Vùng axit ở sâu 4.000m dưới đại dương đang mở rộng
Vùng biển sâu có tính axit mở rộng, kết hợp với hiện tượng axit hóa ở bề mặt đại dương, khiến môi trường sống của sinh vật dần thu hẹp.
Phát hiện cá voi lưng gù bạch tạng quý hiếm ở Tonga
Các thợ lặn tại vùng biển Vava'u, Tonga đã tình cờ bắt gặp một cặp cá voi lưng gù, trong đó có một cá thể hoàn toàn bạch tạng
Cá heo tấn công 18 người ở Nhật Bản, nghi do ức chế tình dục
Một con cá heo được cho được là thủ phạm đứng sau hàng loạt vụ tấn công người tại Nhật Bản vào mùa hè năm nay. Nguyên nhân được cho là ức chế về hành vi tình dục.
Thám hiểm đại dương ở độ sâu 3.300m, chuyên gia "chạm trán" cảnh tượng chưa từng có trong sách
Vật thể mềm, nhẵn dính và kỳ lạ này " đã gây ấn tượng mạnh mẽ" với các nhà nghiên cứu cũng như những người quan sát bình thường, NOAA cho biết sau phát hiện khó hiểu năm 2023.
Loại cá đặc hữu ở Tiền Giang: Trên mình mang cả trăm "ngôi sao", đi biển gặp được là may mắn vô cùng
Đây là một loài cá đặc hữu của vùng Tiền Giang. Loài cá này không chỉ là đặc sản mà còn là biểu tượng cho văn hóa ẩm thực địa phương.
