1 cặp vợ chồng có thể tạo ra cả thế giới sau thảm họa diệt vong không?

Các bộ phim khoa học viễn tưởng thường đưa ra tình huống một cơn thảm họa ập xuống và Trái Đất chỉ còn lại một (hoặc vài) cặp vợ chồng sống sót. Sau đó họ dần xây dựng lại cuộc sống và làm dân số thế giới sinh sôi nảy nở thêm 1 lần nữa. Liệu điều đó có thật sự khả thi?

Sau thảm họa diệt vong, thế giới được tạo dựng lại nhờ 1 cặp vợ chồng?

Theo giáo sư di truyền học Nolan Kane tại Đại học Colorado Boulder: Điều đó là có thể, nhưng các cặp đôi sống sót sẽ phải rất, rất… bận rộn và phải cực kỳ may mắn.


Ảnh minh họa

Con người luôn lo sợ các thảm họa tự nhiên như sóng thần, thiên thạch va vào, biến đổi khí hậu,… sẽ đột ngột ập tới khiến cho phần lớn loài người sẽ diệt vong.

Đây có thể không phải là mối đe dọa quá lớn đối với những loài sinh vật khác do chỉ cần một vài cá thể tồn tại, loài đó vẫn được duy trì và có cơ hội tái sinh thành quần thể. Giáo sư Kane đưa ra ví dụ về loài bồ công anh, một điển hình của việc sinh sôi nảy nở từ một vài hạt giống ban đầu. Ông nhận định: "Một hạt giống bồ công anh có thể tạo ra hàng nghìn hạt khác mang bộ mã di truyền giống hệt nhau và lan tỏa với cấp số nhân. Nhưng đáng tiếc con người không phải là bồ công anh, chúng ta cần một người khác giới và hơn 9 tháng để tái sản xuất."

Trong tình huống dân số loài người suy giảm nghiêm trọng, giáo sư Kane cho rằng điều đó sẽ dẫn tới một vấn đề nghiêm trọng mà ông gọi là "hiệu ứng sáng lập". Khi một nhóm nhỏ bị cô lập ra khỏi một quần thể lớn, những đặc điểm di truyền lặn và thường có hại sẽ trở nên phổ biến.

Nguyên nhân ở đây là số lượng ít ỏi những "người sáng lập" khiến cho sự đa dạng của tổ hợp di truyền cũng bị giới hạn. Hiện tại, chúng ta đã chứng kiến các quần thể dân cư bị cô lập, điển hình như người Amish tại Pennsylvania có tỷ lệ mắc dị tật thừa ngón rất cao (polydactyly - dị tật có thêm các ngón tay, ngón chân phụ). Tương tự như vậy, tại hòn đảo Pingelap nằm biệt lập trên Thái Bình Dương, có tới 5% dân cư bị mù màu.

Do đó, nếu chỉ có 1 người đàn ông duy nhất sống sót nhưng mắc căn bệnh di truyền Celiac (bệnh tiêu hóa gây tổn thương ruột non và cản trở hấp thụ các chất dinh dưỡng từ thức ăn) thì không chỉ mình anh ấy không thể hấp thu gluten mà chắc chắn, toàn bộ "nhân loại" được tạo thành sao đó cũng bị giống vậy. Và Celiac chỉ là một ví dụ điển hình trong số rất nhiều căn bệnh di truyền (như thiếu máu do có hồng huyết cầu hình liềm) có khả năng tàn phá sự sống của các cư dân mới.

Jeff Wall, phó giáo sư dịch tễ và thống kê sinh học tại Đại học California cho biết: "Có một lý do giải thích tại sao luật pháp lại cấm hôn nhân cận huyết. Mỗi lần chúng ta tạo ra một đứa trẻ thì cơ chế di truyền lại có cơ hội mắc khiếm khuyết và tỷ lệ này sẽ tăng đáng kể nếu các cá thể kém đa dạng di truyền giao phối với nhau. Nếu toàn bộ thế giới chỉ còn sót lại có 2 người, bạn cần nhiều lần có sự may mắn trong trò chơi "xổ số di truyền". Và như các bạn cũng biết, tỷ lệ trúng số chưa bao giờ cao. Hơn thế nữa, một sự thay đổi đột ngột của môi trường có thể khiến cho 2 người sống sót chết trước khi đứa trẻ được sinh ra. Ngay cả khi họ tránh được các hiểm họa từ môi trường bên ngoài, sự kết hợp giữa các gen bên trong có thể tạo ra một đứa bé mắc bệnh tim bẩm sinh. Trong điều kiện không có sự chăm sóc y tế, đó có thể sẽ là cá thể cuối cùng của loài người."

Chính vì các cơ chế di truyền của con người nên nhiều nhà khoa học nghi ngờ rằng nếu có thảm họa thật sự ập đến thì có lẽ, loài người sẽ không thể trụ nổi qua vài thế hệ. Tuy nhiên, tất cả trên đây chỉ là giả thuyết và hãy lạc quan lên, con người luôn tìm được cách phòng vệ, ngăn chặn thảm họa diệt vong trước khi nó xảy ra. Và có chăng, nếu ngày tận thế của Trái Đất ập đến thì nó cũng sẽ giống như lúc nó mới bắt đầu.

TIN CŨ HƠN
10 địa danh hầu như ngày nào cũng mưa

10 địa danh hầu như ngày nào cũng mưa

Những cơn mưa triền miên khiến cuộc sống của người dân gặp nhiều khó khăn, nhưng thảm thực vật vô cùng tươi tốt.

Đăng ngày: 05/11/2025
Tìm hiểu về con cá bằng sắt Lucky Fish giúp ngăn ngừa thiếu máu

Tìm hiểu về con cá bằng sắt Lucky Fish giúp ngăn ngừa thiếu máu

Tham khảo thêm tài liệu và giải thích rõ hơn về quá trình phát triển của con cá Lucky Fish này cũng như những lợi ích mà nó mang lại.

Đăng ngày: 04/11/2025
Những điều bạn chưa biết về kinh tuyến và vĩ tuyến

Những điều bạn chưa biết về kinh tuyến và vĩ tuyến

Dưới đây là những khái niệm cơ bản và dễ hiểu nhất về kinh tuyến và vĩ tuyến, cũng như cách xác định kinh tuyến và vĩ tuyến trên bản đồ, mời các bạn cùng xem.

Đăng ngày: 04/11/2025
Cách hiểu các chỉ số dự báo thời tiết: chỉ số UV, lượng mưa, nhiệt độ, độ ẩm

Cách hiểu các chỉ số dự báo thời tiết: chỉ số UV, lượng mưa, nhiệt độ, độ ẩm

Khi nói tới điều kiện khí hậu, người ta phải đề cập đến nhiều yếu tố quan trọng, chứ không chỉ đơn thuần là nhiệt độ môi trường, đó là: nhiệt độ, độ ẩm, tốc độ gió và bức xạ nhiệt, chỉ số UV...

Đăng ngày: 04/11/2025
Tộc người đầu tiên tiến hóa để lặn sâu 70 mét

Tộc người đầu tiên tiến hóa để lặn sâu 70 mét

Người Bajau hiện sống ở Indonesia sở hữu lá lách lớn khác thường phù hợp với hoạt động bắt cá dưới biển.

Đăng ngày: 03/11/2025
Tìm hiểu về lễ hội Halloween

Tìm hiểu về lễ hội Halloween

Ngày lễ Halloweem xuất phát từ một nghi lễ ở các nước phương Tây, vào ngày 31 tháng 10 hàng năm, ngay đêm trước lễ các thánh Nam Nữ.

Đăng ngày: 02/11/2025
Những đêm hội ma quỷ

Những đêm hội ma quỷ "quậy tưng bừng" từ Đông sang Tây

Bên cạnh Halloween, vẫn còn rất nhiều lễ hội ma quỷ khác diễn ra ở khắp nơi trên thế giới. Cùng tìm hiểu một vài những lễ hội ma quỷ nổi tiếng trên toàn thế giới dưới đây.

Đăng ngày: 02/11/2025
Khoa Học News