Báu vật đính pha lê rơi từ "hành tinh tiền thân" của Trái đất

Những báu vật tuyệt đẹp, lạ lùng từ biển cát Erg Chech thuộc sa mạc Sahara có thể viết lại lịch sử của Hệ Mặt trời sơ khai.

Theo Space.com, vào tháng 5-2020, một số loại đá bất thường chứa các tinh thể màu xanh lục lạ lùng được tìm thấy giữa biển cát Erg Chech, thuộc địa phận Algeria, khiến giới khoa học bối rối. Chúng vừa được xác định là những báu vật vô song từ vũ trụ.

Để tìm hiểu nguồn gốc của chính mình, nhân loại luôn khao khát tìm ra những vật liệu thuộc về Hệ Mặt trời lúc bắt đầu hình thành.


Báu vật vũ trụ độc đáo rơi xuống sa mạc Sahara năm 2020 - (Ảnh: NATURE COMMUNICATIONS)

Những nỗ lực đó bao gồm các sứ mệnh tỉ đô như OSIRIS-Rex của NASA, chỉ để đem về vài trăm gam vật liệu từ tiểu hành tinh "già hơn Trái đất".

Một cách may mắn bất ngờ, các tảng đá rơi xuống Sahara, được xác định đều thuộc về một cơ thể mẹ lớn hơn gọi là thiên thạch Erg Chech 002, có thể có giá trị không kém cạnh.

Một nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học Nature Communications đã phân tích tích các đồng vị chì và uranium của Erg Chech 002, cho thấy nó có tuổi đời gần 4,566 tỉ năm.

Cũng theo kết quả đưa ra bởi nhóm nghiên cứu đứng đầu bởi TS Evgenni Krestianinov từ Trường Khoa học Trái đất thuộc Đại học Quốc gia Úc (ANU), các tảng đá đính pha lê thực sự là báu vật với ngành khoa học hành tinh.

Vì chúng thuộc về những "tiền hành tinh" sơ khai của Hệ Mặt trời.

Tiền hành tinh là các vật thể có tính chất như những hành tinh sơ khai, kích thước nhỏ hơn các hành tinh ngày nay, là các hành tinh đầu tiên được sinh ra trong chiếc đĩa đá bụi quanh Mặt Trời non trẻ.

Theo các lý thuyết đã được củng cố bởi nhiều bằng chứng, các tiền hành tinh này va chạm với nhau, vỡ ra. Tuy nhiên, chúng không "chết" hẳn, mà các mảnh vụn sẽ tái hợp lại, hoài thai nên các hành tinh bao gồm Trái đất.

Một số nghiên cứu trước đây cho thấy ít nhất 4 hành tinh đá "phía trong" Hệ Mặt trời - sao Thủy, sao Kim, Trái đất, sao Hỏa - đã hình thành theo cách như thế.

Một số vật liệu vỡ ra từ các tiền hành tinh còn sót lại, không hòa vào cơ thể của các hành tinh hiện tại, tạo nên một nhóm thiên thạch gọi là "achondrites chưa được nhóm", tức chưa xác định được cụ thể loại vật thể tiền thân cũng như mối quan hệ nó với các vật thể sơ khai khác.

Kết cấu độc đáo của loại vật liệu sơ khai này ngoài việc giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách Trái đất được hình thành, còn là mảnh ghép quan trọng giúp tái tạo lại lịch sử ban đầu của Hệ Mặt trời.

Các phát hiện gần đây cho thấy đoạn lịch sử cổ xưa đó có thể phức tạp và nhiều biến động hơn nhiều so với các lý thuyết quen thuộc.

TIN CŨ HƠN
Trái tim quái thú nguyên vẹn sau 380 triệu năm:

Trái tim quái thú nguyên vẹn sau 380 triệu năm: "Cửa sổ vượt thời gian"

Một báu vật cổ sinh vật học đã được khai quật từ Hệ tầng Gogo ở Kimberley, miền Tây nước Úc: Một trái tim với độ nguyên vẹn khó tin từ một sinh vật tuyệt chủng sống vào kỷ Devon.

Đăng ngày: 24/09/2025
Chân dung cậu bé 8 tuổi sống cách đây 30.000 năm

Chân dung cậu bé 8 tuổi sống cách đây 30.000 năm

Các chuyên gia đã phục dựng thành công khuôn mặt cậu bé người Neanderthal với một số đặc trưng như mũi hếch, từ một hộp sọ được tìm thấy trong hang động ở Uzbekistan.

Đăng ngày: 24/09/2025
Những nền văn minh lâu đời nhất hành tinh

Những nền văn minh lâu đời nhất hành tinh

Những nền văn minh đầu tiên đã phát triển từ hàng nghìn năm trước Công nguyên, với nhiều di sản vẫn còn được lưu giữ tới ngày nay.

Đăng ngày: 22/09/2025
Bí ẩn về chữ viết cổ đại của đế chế Kushan cuối cùng đã được giải mã

Bí ẩn về chữ viết cổ đại của đế chế Kushan cuối cùng đã được giải mã

Các nhà khảo cổ đã giải mã một phần của hệ thống chữ viết "không xác định" từ Đế chế Kushan bằng cách sử dụng kỹ thuật tương tự đã giúp giải mã Đá Rosetta.

Đăng ngày: 21/09/2025
Lão nông đào được chiếc bình hình mặt người và vứt xó bếp, chuyên gia cho rằng bảo vật quốc gia

Lão nông đào được chiếc bình hình mặt người và vứt xó bếp, chuyên gia cho rằng bảo vật quốc gia

Lão nông không ngờ chiếc bình hình mặt người mà ông tìm được hóa ra lại là bảo vật quốc gia có niên đại hàng nghìn năm.

Đăng ngày: 21/09/2025
Ngắm xác ướp “công chúa mỉm cười” quyến rũ nhất thế giới

Ngắm xác ướp “công chúa mỉm cười” quyến rũ nhất thế giới

Nghĩa trang Xiaohe nằm trong sa mạc Taklamakan ở tây bắc Trung Quốc nổi tiếng thế giới với hàng trăm xác ướp bí ẩn.

Đăng ngày: 21/09/2025
Sự thật về những chữ tượng hình Ai Cập cổ đại được phát hiện ở Úc

Sự thật về những chữ tượng hình Ai Cập cổ đại được phát hiện ở Úc

Ở một nơi xa xôi ở Úc, một loạt chữ tượng hình rất giống với những chữ tượng hình được tạo ra ở Ai Cập cổ đại đã được tìm thấy.

Đăng ngày: 20/09/2025
Khoa Học News