Bí ẩn loài giun "sống nhăn răng" dù bị giết hàng trăm lần

Bí ẩn ở chỗ, cho dù có bị chặt đầu, loài giun này không những mọc lại đầu một cách nguyên vẹn mà thậm chí còn có thể khôi phục trí nhớ.

Trong thần thoại Hy Lạp, người anh hùng Hercules phải chiến đấu với Hydra, một con rồng 9 đầu. Chặt đầu này, nó lại mọc ra hai cái đầu mới.

Còn giới khoa học thì từ lâu đã biết đến khả năng tái sinh kì diệu này của loài giun dẹp Planaria: chúng mọc lại đầu mới sau khi bị chặt đầu.

Về phân loại, Planaria được xếp vào ngành giun dẹp. Thoạt nhìn, loài động vật chuyên sống ở đáy sông, đáy hồ này chẳng có gì đặc biệt. Cơ thể chúng chỉ dài một đốt ngón tay. Giun dẹp có bộ não và hai mắt ở phía đầu, có khả năng cảm nhận được ánh sáng.

Thế nhưng loài giun nhỏ bé này có khả năng đặc biệt mà hầu hết các loài động vật không có. Nếu bị chặt mất phần đầu, chỉ trong vài tuần từ thân giun, một cái đầu hoàn chỉnh khác sẽ mọc lại như cũ!

Thế còn phần đầu bị cắt ra? Các tế bào của đầu giun cũng lập tức phân chia và khôi phục lại cả một cơ thể nguyên vẹn. Tóm lại, từ một con giun bị cắt rời, hai con giun mới giống hệt nhau sẽ hình thành.

Tương tự như vậy, sẽ ra sao nếu giun Planaria bị cắt làm ba mảnh? Ba phần của con giun không vì thế mà chết đi, trái lại, chúng tiếp tục phát triển thành ba cá thể giun mới. Các nhà khoa học kết luận, khả năng tái sinh độc đáo này đã được quy định trong hệ gene của giun.

Vì thế, dù bạn có băm vằm con giun Planaria thành hàng trăm mảnh thì chúng cũng không hề hấn gì. (nghe có vẻ đáng sợ, đúng không?)

Bởi chỉ cần một tế bào của con giun trưởng thành cũng đã đủ để nó tự nhân lên thành một cơ thể hoàn chỉnh.

Không chỉ sống rất dai, loài giun này còn khiến các nhà khoa học sững sờ vì khả năng khôi phục trí nhớ sau khi “chết” của nó.

Hai nhà khoa học Michael Levin và Tal Shomrat từ ĐH Tufts đã tiến hành một cuộc thử nghiệm. Họ đặt thức ăn và chiếu đèn để dụ con giun ra chỗ có ánh sáng. Vì vốn là một loài ưa bóng tối, phải mất một thời gian con giun mới “học” được cách kiếm thức ăn ở chỗ có nhiều ánh sáng.

Sau đó, đầu con giun bị chặt đi. Trong vài tuần, một cái đầu khác mọc lại và thật ngạc nhiên, nó vẫn lặp lại hành vi đi ra ánh sáng để kiếm thức ăn như trước lúc “chết”.

Các nhà khoa học vẫn đang tìm lời giải cho hiện tượng kì lạ này. Làm sao cái đầu mới mọc lại có thể nhớ được hành vi của một cái đầu khác trước đây? Họ đưa ra giả thuyết rằng trí nhớ của giun được lưu trữ trong một số tế bào khác bên ngoài não bộ. Nhưng họ chưa thể xác định được những tế bào đó ở đâu và hoạt động ra sao.

Điều bí ẩn này khiến chúng ta liên hệ đến cơ thể con người. Liệu trí nhớ của con người có thể được lưu giữ ở một cơ quan nào khác như tim hay gan? Liệu những người được ghép tạng có thể được truyền lại kí ức của người hiến tạng? Đó vẫn là những câu hỏi chưa có lời đáp.

*Bài viết dựa trên thông tin và quan điểm của nhà khoa học Robert Krulwich từ chuyên trang Khoa học của NPR.

TIN CŨ HƠN
15 loài vật khổng lồ nhất thế giới

15 loài vật khổng lồ nhất thế giới

Cá voi xanh, hươu cao cổ, hải tượng… nằm trong danh sách là những loài động vật lớn nhất trên thế giới. Mỗi loài vật đều có những đặc điểm riêng của mình để tạo nên một thế giới tự nhiên sinh động và đầy kỳ thú.

Đăng ngày: 13/10/2025
Thú quý hiếm được giải cứu ở Việt Nam

Thú quý hiếm được giải cứu ở Việt Nam

Các loài thú quý hiếm như báo hoa mai, vượn đen má vàng, chà vá chân xám, voọc bạc, gấu ngựa đã được Tổ chức Bảo vệ Động vật hoang dã giải cứu.

Đăng ngày: 25/09/2025
Những loài mèo

Những loài mèo "đẹp lạ" trên thế giới

Mèo là thú cưng được nhiều gia đình yêu thích. Với bộ lông mềm mại và vẻ đẹp đáng yêu những chú mèo dưới đây sẽ khiến bạn yêu thích ngay khi gặp mặt.

Đăng ngày: 24/09/2025
4 loài rắn cực độc được tìm thấy nhiều nhất ở Fansipan

4 loài rắn cực độc được tìm thấy nhiều nhất ở Fansipan

Một trong số chúng được mệnh danh là "Ông vua săn động vật máu nóng ở Việt Nam". Những loài rắn này đã được nhà nghiên cứu sinh vật rừng dày dặn kinh nghiệm Phùng Mỹ Trung có nhắc tới.

Đăng ngày: 24/09/2025
Vua chuột - hiện tượng kinh dị hiếm gặp và nguy hiểm

Vua chuột - hiện tượng kinh dị hiếm gặp và nguy hiểm

Bạn có biết thế giới còn tồn tại tới khái niệm vua chuột. Vậy vua chuột là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé

Đăng ngày: 23/09/2025
Tại sao đom đóm lại phát sáng?

Tại sao đom đóm lại phát sáng?

Theo giáo sư Sara Lewis thuộc Trường đại học Tufts, Boston (Mỹ), những con đom đóm phát sáng lập lòe trong đêm mùa hè có thể chỉ là một kiểu phô trương về hình thức bề ngoài của chúng, giống như chiếc đuôi rực rỡ của các con công đực nhằm thu hút sự chú ý nơi “bạn tình”.

Đăng ngày: 23/09/2025
12 động vật huyền thoại có thể có thật

12 động vật huyền thoại có thể có thật

Nhiều loài động vật bị coi là đã tuyệt chủng hoặc dấu vết không rõ ràng song vẫn tồn tại dai dẳng trong nhiều nền văn hóa khác nhau.

Đăng ngày: 23/09/2025
Khoa Học News