Bò sát đứng thẳng sau cuộc đại tuyệt chủng kỷ Fermi

Động vật bò sát đã thay đổi cách di chuyển từ bò ngang mặt đất sang chân vuông góc mặt đất ngay sau sự kiện tuyệt chủng cuối kỷ Permi, sự kiện tuyệt chủng lớn nhất trong lịch sử cổ sinh vật học diễn ra cách đây khoảng 250 triệu năm từng xóa sổ 90% số loài sinh vật trên Trái đất.

Trong một khảo sát chi tiết 460 bộ hóa thạch bò sát từng sống trước và sau sự kiện tuyệt chủng, Tai Kubo và giáo sư Mike Benton đến từ đại học Bristol đã phát hiện ra rằng trước sự kiện này, tất cả các loài bò sát đều di chuyển bằng cả tay và chân trong dáng điệu bò ngang mặt đất, giống như kỳ nhông và thằn lằn ngày nay.

Sau sự kiện tuyệt chủng hàng loạt, các loài bò sát cỡ lớn và trung bình ở kỷ Trias sau đó di chuyển bằng các chân vuông góc với cơ thể và mặt đất như động vật có vú ngày nay.

 

Khủng long Moschop tồn tại trước sự kiện tuyệt chủng cuối kỷ Permi-đầu kỷ Trias. (Ảnh: © Jim Robins)

Giáo sư Benton nói: “Khủng long – và sau đó là động vật có vú – đã thành công trong việc đứng thẳng. Một loài động vật đứng thẳng như voi hay khủng long Diplodocus có thể đạt tới kích thước rất lớn do trọng lượng của chúng dồn trực tiếp xuống đất qua các chân có vai trò như những chiếc cột. Thêm vào đó, các động vật đứng thẳng khác, ví dụ như khỉ, có thể sử dụng tay của chúng để leo trèo hay hái thức ăn.”

Đi thẳng có những lợi thế to lớn – nó đồng nghĩa với việc sải chân dài hơn và ít sức ép dồn lên các khớp đầu gối và khuỷu tay. Đi thẳng chính là chìa khóa thành công của các loài khủng long xuất hiện 25 triệu năm sau cuộc đại tuyệt chủng. Những con khủng long đầu tiên đều có hai chân và chúng trở dần phát triển thành kích thước rất lớn. Ngược lại, những loài bò ngang mặt đất không thể đạt tới thân hình to lớn, nếu không, chân của chúng sẽ không chịu nổi trọng lực cơ thể.

Trước đây, việc chuyển từ bò ngang sang đứng thẳng được coi là một quá trình lâu dài, trong khoảng 20 – 30 triệu năm, nhưng những bằng chứng mới cho thấy sự kiện này thực sự diễn ra nhanh chóng hơn nhiều, và có lẽ bắt đầu từ cuộc đại tuyệt chủng kỷ Fermi.

Thông tin mới này cũng làm thay đổi các giả thuyết tiến hóa khác. “Nếu sự thay thế động vật bò ngang bằng động vật đứng thẳng là một quá trình lâu dài, thì hẳn chúng ta đang nghiên cứu một quá trình thay thế mang tính cạnh tranh,” giáo sư Benton nói.

Hình dáng chân của bò sát trước (hình dưới) và sau (hình trên) cuộc đại tuyệt chủng 252 triệu năm trước. (Ảnh: © Simon Powell)

“Tuy nhiên, những bằng chứng mới từ các vết chân cho thấy một kiểu thay thế diễn ra nhanh chóng hơn nhiều, trong đó các động vật bò ngang từng thống lĩnh hệ sinh thái cuối kỷ Permi gần như bị xóa sổ, và các nhóm mới tiến hóa sau cuộc đại tuyệt chủng đều là những động vật đứng thẳng. Tấtcả các tương tác cạnh tranh ở đây dường như chỉ diễn ra trong một khoảng thời gian cực ngắn.”

Chi tiết nghiên cứu đã được công bố trên tờ Palaeontology số ra hôm qua, 15 tháng 9.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Bí ẩn về những năm cuối cùng của voi ma mút

Bí ẩn về những năm cuối cùng của voi ma mút

Một nhà nghiên cứu người Hà Lan đã xem xét hàm của voi răng mấu thời tiền sử. Hóa thạch 2,5 triệu tuổi này có thể cung cấp hiểu biết về nguyên nhân tuyệt chủng của voi nguyên thủy.

Đăng ngày: 25/04/2025
Trung Quốc phát hiện một kho báu lớn niên đại hơn 300 năm

Trung Quốc phát hiện một kho báu lớn niên đại hơn 300 năm

Theo ước tính của các nhà khảo cổ, giá trị của kho báu lên tới hơn 12.000 tỷ đồng.

Đăng ngày: 25/04/2025
Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Mới đây, các nhà cổ sinh vật học đã tìm ra mối liên hệ giữa vây cá và tay người, góp phần khẳng định nguồn gốc tiến hóa từ cá của chúng ta.

Đăng ngày: 11/04/2025
Hé lộ gương mặt thật của Chúa Jesus

Hé lộ gương mặt thật của Chúa Jesus

Bằng công nghệ hiện đại, các khoa học gia đã tạo nên một phiên bản "hợp lý" hơn về gương mặt của Chúa Jesus.

Đăng ngày: 06/04/2025
Đây là những cây mà NASA khuyên bạn nên trồng trong nhà

Đây là những cây mà NASA khuyên bạn nên trồng trong nhà

Bạn mới mua nhà nhưng không biết phải trang trí như thế nào? Hãy nghĩ ngay tới việc trồng cây cảnh, vừa "mát mắt" như các cụ nhà ta vẫn khen, lại vừa giúp phủ xanh Trái Đất này, dù chỉ là một phần bé nhỏ.

Đăng ngày: 01/04/2025
Tìm ra nguyên nhân khiến cho nền văn minh Maya sụp đổ

Tìm ra nguyên nhân khiến cho nền văn minh Maya sụp đổ

Phân tích của nghiên cứu cho thấy lượng mưa hàng năm giảm mạnh và độ ẩm giảm đã góp phần gây ra hạn hán và chấm dứt nền văn minh Maya.

Đăng ngày: 01/04/2025
Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng như thế nào?

Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng như thế nào?

Người Aztec, người Maya và người Ai Cập cổ thuộc ba nền văn minh rất khác nhau nhưng lại cùng chung một biểu tượng: các kim tự tháp. Tuy nhiên, trong ba nền văn minh cổ đại này, những chuẩn mực về thiết kế kim tự tháp do người Ai Cập đặt ra được phần lớn mọi người công nhận là kiểu kim tự t

Đăng ngày: 30/03/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News