Các nhà khảo cổ khai quật được "trò chơi ngàn năm" tại Oman

Các nhà khảo cổ học nghiên cứu tại Thung lũng Qumayrah tại Oman mới khai quật được một cổ vật quý hiếm: một bộ boardgame 4.000 năm tuổi. Bộ bàn chơi trò chơi sở hữu những vết khắc xếp thành hình lưới, đồng thời có những lỗ nhỏ. Bộ trò chơi cổ đại nằm gần ngôi làng Ayn Bani Saidah.

Nỗ lực khảo cổ là một phần dự án nghiên cứu những khu định cư từ thời Đồ Sắt và Đồ Đồng tại Thung lũng Qumayrah. Dự án có sự tham gia của Sultan al Bakri, lãnh đạo của Bộ Di sản và Du lịch Oman và nhà nghiên cứu Piotr Bielinski tới từ Trung tâm Khảo cổ Địa Trung hải thuộc Đại học Warsaw, Ba Lan.


Trò chơi ngàn năm.

Đây là một trong những khu vực khảo cổ ít được nghiên cứu nhất, mặc dù chuyên gia nhận định Thung lũng Qumayrah có thể từng là con đường thông thương giữa nhiều thành phố Ả-rập cổ đại.

Bên cạnh bộ “trò chơi ngàn năm”, đội khảo cổ tại Thung lũng Qumayrah còn tìm thấy nhiều cột đá tròn có từ thời Đồ Đồng, bên cạnh nhiều tòa tháp vuông vức. Họ còn tìm thấy dấu vết của một tháp luyện đồng, cho thấy khu vực này từng chứng kiến kẻ mua người bán đi lại nhộn nhịp.


Khu vực khảo cổ tại Oman.

Chúng ta từng nhiều lần thấy trò chơi cổ đại xuất hiện tại nhiều khu khảo cổ, với niên đại hàng thiên niên kỷ: như trò Senet và Mehan có xuất xứ Ai Cập cổ đại, hay ludus lantrunculorum (trò chơi lính đánh thuê) được các quân đoàn La Mã ưa chuộng. Còn trong phát hiện mới, bàn boardgame có thể là “tiền bối” của một trò chơi tồn tại ở Trung Đông cổ đại, có tên gọi Royal Game of Ur (Trò chơi Hoàng gia của Ur).

Nhà khảo cổ người Anh, Ngài Leonard Woolley được vinh danh là người tìm ra Trò chơi Hoàng gia của Ur. Nhóm của ông khai quật Nghĩa trang Hoàng Gia tại Ur, và đã tìm thấy 5 bàn chơi game có niên đại 3.000 năm Trước Công nguyên.


Bàn dùng để chơi Royal of of Ur.

Không ai biết những game này chơi ra sao cho tới đầu thập niên 80, khi một chuyên viên Bảo tàng Anh có tên Irvign Finkel dịch văn tự khắc trên đất nặn có từ thời Babylon mô tả cách chơi Royal Game of Ur. Hóa ra, nhiệm vụ của hai người chơi là tìm cách đưa quân cờ của mình đi vòng quanh bàn trước đối thủ.

Tuy vậy, một báo cáo nghiên cứu xuất bản năm 2013 cho thấy luật lệ có thể cả hình dáng bàn chơi và luật biến chuyển theo thời gian; nhóm các nhà khoa học đi đến kết luận sau khi phân tích hơn 100 boardgame có nguồn gốc Cận Đông. Tính tới thập niên 50, vẫn còn ngôi làng Kochi tại Ấn Độ chơi một phiên bản của game này có tên Aasha.

TIN CŨ HƠN
Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Thanh kiếm Câu Tiễn được làm từ đồng và thiếc vẫn giữ được độ sắc bén và sáng bóng sau hàng nghìn năm tồn tại.

Đăng ngày: 26/11/2025
Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Khi khai quật các nhà khảo cổ đều thấy bất ngờ khi phát hiện một thanh kiếm cổ bằng đồng xanh không hề bị gỉ sét, màu sắc vẫn như mới sau hơn 2000 năm.

Đăng ngày: 26/11/2025
Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Một người leo núi Na Uy tình cờ phát hiện thanh gươm tuổi đời hơn một thiên niên kỷ trong lúc đi bộ trên một con đường cổ.

Đăng ngày: 23/11/2025
Dung mạo Vương Chiêu Quân được phục hồi nguyên gốc, cư dân mạng sốc không dám tin vào mắt mình

Dung mạo Vương Chiêu Quân được phục hồi nguyên gốc, cư dân mạng sốc không dám tin vào mắt mình

Một trong tứ đại mỹ nhân Trung Hoa với vẻ đẹp “chim sa” sở hữu diện mạo thực tế như thế nào?

Đăng ngày: 22/11/2025
Chuyện li kỳ về 10 bảo vật vô giá của Trung Quốc

Chuyện li kỳ về 10 bảo vật vô giá của Trung Quốc

Rác trong mắt bạn lại là một kho báu quý giá trong mắt người khác.Tại Trung Quốc, đã từng có vô số cổ vật, thậm chí là bảo vật Quốc gia lưu lạc trong dân gian, bị coi là rác, là phế vật.

Đăng ngày: 20/11/2025
Lực cắn của khủng long bạo chúa đáng sợ cỡ nào?

Lực cắn của khủng long bạo chúa đáng sợ cỡ nào?

Các nhà khoa học đã tìm ra nguyên nhân tại sao khủng long bạo chúa có cơ hàm mạnh đến vậy. Sự khác biệt đến từ cấu trúc cơ và khớp hàm dưới của chúng.

Đăng ngày: 17/11/2025
Phát hiện loài

Phát hiện loài "quái điểu" chuyên ăn thịt chim khổng lồ

Đại bàng Haast sống ở New Zealand, chúng nặng tới 15kg và móng vuốt dài tới 9cm, sải cánh lên đến 3m.

Đăng ngày: 14/11/2025
Khoa Học News