Các nhà khoa học chụp được ảnh hành tinh chào đời

Kính thiên văn rất lớn (VLT) của Đài quan sát Paranal ở Chile ghi lại hình ảnh một ngoại hành tinh đang hình thành xung quanh ngôi sao AB Aurigae.

Ảnh chụp mới được công bố trên tạp chí Astronomy & Astrophysics hôm 20/5 cho thấy các cánh tay hình xoắn ốc hình thành bên trong đĩa bụi và khí dày đặc bao quanh AB Aurigae, ngôi sao trẻ thuộc chòm Ngự phu cách Trái Đất 520 năm ánh sáng. Theo Tổ chức Nghiên cứu Vũ trụ châu Âu tại bán cầu Nam (ESO), đơn vị điều hành VLT, cấu trúc này là bằng chứng trực tiếp đầu tiên về sự ra đời của một thế giới mới.


Cấu trúc xoắn ốc xung quanh ngôi sao AB Aurigae (bên phải là hình phóng to). (Ảnh: VLT).

"Hàng nghìn hành tinh đã được xác định cho đến nay nhưng ít ai biết chúng hình thành như thế nào", tác giả chính của nghiên cứu Anthony Boccaletti tại Đại học Paris Science et Lettres của Pháp cho biết. "Chúng ta cần quan sát những hệ thống còn rất trẻ nếu muốn ghi lại khoảnh khắc một hành tinh chào đời".

"Cấu trúc xoắn ốc về bản chất là một hành tinh non trẻ đang đẩy khí bụi bên trong đĩa, gây ra sự xáo trộn dưới dạng sóng, giống như một con thuyền gây ra những gợn sóng trên mặt hồ", đồng tác giả nghiên cứu Emmanuel Di Folco từ Phòng thí nghiệm Vật lý thiên văn Bordeaux của Pháp giải thích thêm.

Trong ảnh, những cánh tay xoắn ốc có màu vàng sáng và xuất hiện ở gần trung tâm AB Aurigae. Chúng được tạo ra do hành tinh bẻ cong và định hình sóng khi di chuyển xung quanh ngôi sao.

Cấu trúc này đã được quan sát thấy từ vài năm trước bằng Đài thiên văn Atacama Large Millimét/Subillim Array (ALMA) ở Chile. Kể từ đó, Boccaletti cùng các cộng sự đã sử dụng thiết bị quang học độ tương phản cao SPHERE trên VLT để theo dõi và ghi lại những hình ảnh sắc nét nhất về hệ thống sao trẻ này.

Nhờ khả năng của SPHERE, nhóm nghiên cứu có thể xác định chính xác vị trí mà ngoại hành tinh đang hình thành. "Nơi giao nhau giữa hai vòng xoắn - một vòng quanh quỹ đạo của hành tinh và một vòng mở rộng ra phía ngoài - chính là vị trí của hành tinh. Điều đó cho phép khí và bụi tích tụ, làm cho hành tinh phát triển lớn dần", nhà vật lý thiên văn Anne Dutrey từ Phòng thí nghiệm Vật lý thiên văn Bordeaux nói.

Khoảng cách giữa hành tinh và ngôi sao chủ AB Aurigae hiện tại là tương đối xa, gấp 30 lần khoảng cách từ Trái đất đến Mặt trời. Nhóm nghiên cứu hy vọng các quan sát trong tương lai với sự hỗ trợ của Kính thiên văn cực lớn (ELT), dự kiến ra mắt vào năm 2025, sẽ cung cấp những thông tin chi tiết hơn về sự hình thành của hành tinh.

TIN CŨ HƠN
Tổng quan về sao Thiên Vương

Tổng quan về sao Thiên Vương

Sao Thiên Vương là hành tinh thứ bảy tính từ Mặt Trời; là hành tinh có bán kính lớn thứ ba và có khối lượng lớn thứ tư trong hệ.

Đăng ngày: 21/11/2025
Lý thuyết chống lại cả thế giới của Hội Trái Đất Phẳng

Lý thuyết chống lại cả thế giới của Hội Trái Đất Phẳng

Một số người tin Trái Đất có dạng phẳng, còn ảnh vệ tinh Trái Đất hình cầu là âm mưu của NASA và các cơ quan chính phủ khác.

Đăng ngày: 08/11/2025
Trái đất sẽ bị huỷ diệt vào năm 2029 hay 2036?

Trái đất sẽ bị huỷ diệt vào năm 2029 hay 2036?

Nhiều nhà nghiên cứu tin rằng một tiểu hành tinh có thể va chạm vào Trái đất vào bất cứ lúc nào. Và các số liệu thống kê cho thấy rằng một thiên thể to cỡ quả bóng đá hoàn toàn có khả năng huỷ diệt sự sống trên trái đất

Đăng ngày: 06/11/2025
Khoảng cách từ Trái Đất đến các thiên thể trong hệ Mặt Trời

Khoảng cách từ Trái Đất đến các thiên thể trong hệ Mặt Trời

Nếu chế tạo được tàu vũ trụ di chuyển với vận tốc ánh sáng 1.080 triệu km/h, con người có thể khám phá những hành tinh xa xôi trong hệ Mặt Trời chỉ trong phút chốc.

Đăng ngày: 06/11/2025
Bụi Mặt Trăng: Mối nguy hiểm đối với các nhà du hành vũ trụ

Bụi Mặt Trăng: Mối nguy hiểm đối với các nhà du hành vũ trụ

Theo Live Science giải thích, bụi mặt trăng thực sự rất có hại cho con người.

Đăng ngày: 04/11/2025
Truyền thuyết về 12 chòm sao

Truyền thuyết về 12 chòm sao

12 chòm sao hoàng đạo và những truyền thuyết về chúng. Bạn có bao giờ tự hỏi những biểu tượng xinh xắn đại diện cho cung hoàng đạo của mình có xuất xứ từ đâu? Biết được bí mật các chòm sao cũng là một cách để hiểu hơn về bản thân và những người xung quanh.

Đăng ngày: 03/11/2025
Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA để quan sát ngoại hành tinh WASP-107b.

Đăng ngày: 27/10/2025
Khoa Học News