Các nhà khoa học chụp được ảnh hành tinh chào đời

Kính thiên văn rất lớn (VLT) của Đài quan sát Paranal ở Chile ghi lại hình ảnh một ngoại hành tinh đang hình thành xung quanh ngôi sao AB Aurigae.

Ảnh chụp mới được công bố trên tạp chí Astronomy & Astrophysics hôm 20/5 cho thấy các cánh tay hình xoắn ốc hình thành bên trong đĩa bụi và khí dày đặc bao quanh AB Aurigae, ngôi sao trẻ thuộc chòm Ngự phu cách Trái Đất 520 năm ánh sáng. Theo Tổ chức Nghiên cứu Vũ trụ châu Âu tại bán cầu Nam (ESO), đơn vị điều hành VLT, cấu trúc này là bằng chứng trực tiếp đầu tiên về sự ra đời của một thế giới mới.


Cấu trúc xoắn ốc xung quanh ngôi sao AB Aurigae (bên phải là hình phóng to). (Ảnh: VLT).

"Hàng nghìn hành tinh đã được xác định cho đến nay nhưng ít ai biết chúng hình thành như thế nào", tác giả chính của nghiên cứu Anthony Boccaletti tại Đại học Paris Science et Lettres của Pháp cho biết. "Chúng ta cần quan sát những hệ thống còn rất trẻ nếu muốn ghi lại khoảnh khắc một hành tinh chào đời".

"Cấu trúc xoắn ốc về bản chất là một hành tinh non trẻ đang đẩy khí bụi bên trong đĩa, gây ra sự xáo trộn dưới dạng sóng, giống như một con thuyền gây ra những gợn sóng trên mặt hồ", đồng tác giả nghiên cứu Emmanuel Di Folco từ Phòng thí nghiệm Vật lý thiên văn Bordeaux của Pháp giải thích thêm.

Trong ảnh, những cánh tay xoắn ốc có màu vàng sáng và xuất hiện ở gần trung tâm AB Aurigae. Chúng được tạo ra do hành tinh bẻ cong và định hình sóng khi di chuyển xung quanh ngôi sao.

Cấu trúc này đã được quan sát thấy từ vài năm trước bằng Đài thiên văn Atacama Large Millimét/Subillim Array (ALMA) ở Chile. Kể từ đó, Boccaletti cùng các cộng sự đã sử dụng thiết bị quang học độ tương phản cao SPHERE trên VLT để theo dõi và ghi lại những hình ảnh sắc nét nhất về hệ thống sao trẻ này.

Nhờ khả năng của SPHERE, nhóm nghiên cứu có thể xác định chính xác vị trí mà ngoại hành tinh đang hình thành. "Nơi giao nhau giữa hai vòng xoắn - một vòng quanh quỹ đạo của hành tinh và một vòng mở rộng ra phía ngoài - chính là vị trí của hành tinh. Điều đó cho phép khí và bụi tích tụ, làm cho hành tinh phát triển lớn dần", nhà vật lý thiên văn Anne Dutrey từ Phòng thí nghiệm Vật lý thiên văn Bordeaux nói.

Khoảng cách giữa hành tinh và ngôi sao chủ AB Aurigae hiện tại là tương đối xa, gấp 30 lần khoảng cách từ Trái đất đến Mặt trời. Nhóm nghiên cứu hy vọng các quan sát trong tương lai với sự hỗ trợ của Kính thiên văn cực lớn (ELT), dự kiến ra mắt vào năm 2025, sẽ cung cấp những thông tin chi tiết hơn về sự hình thành của hành tinh.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Chòm sao Thiên Nga (Cygnus)

Chòm sao Thiên Nga (Cygnus)

Trong dải Ngân hà có một chòm sao trông tựa như một con ngỗng trời đang vươn thẳng cảnh bay. Đó là chòm sao Thiên nga. Chòm sao này  cùng với chòm sao Thiên ưng và Thiên cầm hai bên bờ Ng&acir

Đăng ngày: 20/04/2025
Những sự thật thú vị về vũ trụ có thể bạn chưa biết

Những sự thật thú vị về vũ trụ có thể bạn chưa biết

Cho tới nay, thế giới vũ trụ rộng lớn vẫn còn là chứa đựng nhiều điều bí ẩn mà khoa học hiện đại vẫn chưa khám phá hết.

Đăng ngày: 17/04/2025
Tên lửa hoạt động như thế nào trong không gian?

Tên lửa hoạt động như thế nào trong không gian?

Trên thực tế, ở không gian vũ trụ không có không khí, vậy làm thế nào tên lửa có thể đốt cháy động cơ và nhiên liệu thiết yếu cần có trong không gian?

Đăng ngày: 16/04/2025
10 điều kỳ lạ nhất của vũ trụ

10 điều kỳ lạ nhất của vũ trụ

Lỗ đen có kích thước tương đương hạt nhân nguyên tử, thiên hà "ăn thịt", những hạt vật chất có khả năng đâm xuyên qua lớp chì dày hàng chục km chỉ là vài trong số những phát hiện gây sốc nhất về không gian bên ngoài trái đất.

Đăng ngày: 16/04/2025
Sống trên Mặt trăng hay sao Hỏa tốt hơn? Khoa học đã có câu trả lời!

Sống trên Mặt trăng hay sao Hỏa tốt hơn? Khoa học đã có câu trả lời!

Liệu nên sống ở Mặt trăng hay sao Hỏa nếu con người cần di chuyển đến một nơi ở khác ngoài Trái đất?

Đăng ngày: 15/04/2025
Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Hệ Mặt trời (hay Thái Dương Hệ) là hệ hành tinh gồm có Mặt Trời ở trung tâm và các vật quay xung quanh.

Đăng ngày: 12/04/2025
Tổng quan về sao Hỏa

Tổng quan về sao Hỏa

Sao Hỏa còn gọi là: Hỏa Tinh, là hành tinh thứ tư tính từ Mặt Trời trong Thái Dương Hệ. Đôi khi hành tinh này còn được gọi tên là Hỏa Tinh.

Đăng ngày: 11/04/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News