Các thiên hà thay đổi ra sao từ khi vũ trụ hình thành?

Các nhà khoa học tạo ra mô phỏng phức tạp nhất từ trước đến nay của thiên hà TNG50 để tìm hiểu xem nó thay đổi như thế nào từ khi vũ trụ ra đời.

Theo Digital Trends, video này được tạo ra từ dữ liệu của mô phỏng, cho thấy sự tiến hóa của một thiên hà khổng lồ từ thời kỳ khởi nguyên của vũ trụ sau vụ nổ lớn Big Bang đến tận ngày nay.

Trong video, màu nhạt biểu thị cho khí đặc và màu đậm cho khí mỏng hơn. Phía dưới video, khung bên trái hiển thị vật chất tối, khung bên phải hiển thị sự phân bổ các ngôi sao và khí.


Video mô phỏng TNG50 Toàn bộ không gian được mô phỏng có khoảng cách hơn 230 triệu năm ánh sáng với Trái đất, có thể thấy được các hiện tượng vật chất nhỏ hơn cả triệu lần.

Theo Hiệp hội Thiên văn Hoàng gia, muốn có một mô phỏng chính xác thì phải “đem cả vũ trụ đặt gọn vào một chiếc hộp”. Ngoài ra, phải kết hợp cả quy mô mô phỏng với mức độ chi tiết thường chỉ thấy trong các nghiên cứu về từng thiên hà riêng lẻ.

Toàn bộ không gian được mô phỏng có chiều dài hơn 230 triệu năm ánh sáng và nó có thể cho thấy được các hiện tượng vật chất nhỏ hơn cả triệu lần. Với mô phỏng này, các nhà thiên văn học có thể thấy được sự thay đổi đáng kể của các thiên hà qua 13,8 tỷ năm lịch sử của vũ trụ.

Để xử lý lượng dữ liệu khổng lồ cần thiết cho dự án, các nhà nghiên cứu không thể sử dụng máy tính thông thường. Họ dùng siêu máy tính Hazel Hen đặt tại Stuttgart, Đức và sử dụng hơn 16.000 con chip hoạt động 24/7 trong hơn một năm để xây dựng mô phỏng.


Hình ảnh mô phỏng TNG50: ánh sáng quang học phát ra từ các ngôi sao của thiên hà xoắn ốc. (Ảnh: MPA).

Trong quá trình mô phỏng sự chuyển động của các thiên hà, quan trọng nhất là việc mô hình hóa vật chất tối, bởi rất khó để quan sát trực tiếp chúng.

Tổng cộng có hơn 20 tỷ hạt trong mô phỏng, gồm các hạt đại diện cho vật chất tối, các ngôi sao, khí trong vũ trụ, từ trường và các lỗ đen khổng lồ.

Một phát hiện cụ thể từ mô phỏng có liên quan đến các thiên hà đĩa tựa như Dải Ngân hà. Với mô hình này, các nhà khoa học có thể xác định các thiên hà đĩa có trật tự xuất hiện như thế nào từ vũ trụ hỗn loạn. Khi vũ trụ già đi, khí bên trong nó lắng xuống và các ngôi sao mới được sinh ra trên quỹ đạo ngày càng tròn.

“Thực tế, TNG50 cho thấy Ngân hà là một trong số các thiên hà xinh đẹp. Qua 10 tỷ năm, ít nhất thì các ngôi sao mới hình thành ngày càng giống hình đĩa và các chuyển động hỗn loạn bên trong đã giảm đáng kể”, Tiến sĩ Annalisa Pillepich giải thích thêm.

TIN CŨ HƠN
Tổng quan về sao Thổ

Tổng quan về sao Thổ

Sao Thổ tức Thổ tinh là hành tinh thứ sáu tính theo khoảng cách trung bình từ Mặt Trời và là hành tinh lớn thứ hai về đường kính cũng như khối lượng, sau Sao Mộc trong Hệ Mặt Trời.

Đăng ngày: 23/12/2025
Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Mặt Trăng - vật thể lớn nhất và sáng nhất trên bầu trời đêm đã làm mê hoặc và là nguồn cảm hứng vô tận cho loài người trong nhiều thế kỷ qua.

Đăng ngày: 22/12/2025
Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Trong bài viết dưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu xem hiện tượng Nhật Thực, Nguyệt Thực là gì? Tại sao nó lại được những người yêu thích thiên văn học quan tâm đến vậy.

Đăng ngày: 22/12/2025
Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử nằm ở phía Đông Bắc của chòm Liệp hộ, đối chọi với chòm sao Kim ngưu nằm ở phía Tây dải Ngân hà. Đây là một trong 12 chòm sao Hoàng đạo. Trong chòm này có 2 ngôi sao sáng Song tử alpha (Trung Q

Đăng ngày: 19/12/2025
Ở NASA có một vị trí chỉ cần tốt nghiệp cấp 3 đã làm được, ấy vậy mà nó rất quan trọng

Ở NASA có một vị trí chỉ cần tốt nghiệp cấp 3 đã làm được, ấy vậy mà nó rất quan trọng

Geogre Aldrich, người chịu trách nhiệm cho sức khỏe của phi hành gia tại NASA trong mấy chục năm qua bằng cách... ngửi mùi.

Đăng ngày: 19/12/2025
NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) ngày 5/12 thông báo rằng chương trình không gian Kepler đã khẳng định một hành tinh nằm trong vùng "có thể có sự sống".

Đăng ngày: 19/12/2025
Xem mưa sao băng đẹp nhất năm vào sáng 14/12

Xem mưa sao băng đẹp nhất năm vào sáng 14/12

Trận mưa sao băng đẹp nhất trong năm Geminids (Song Tử) sẽ có thời điểm cực đại vào ngày 13 và 14/12 và đây sẽ là thời điểm lý tưởng nhất để người yêu thiên văn Việt Nam quan sát.

Đăng ngày: 18/12/2025
Khoa Học News