Cách mới "cân" hố đen

Các nhà nghiên cứu đã đề nghị phương pháp mới để xác định quy mô khổng lồ của các siêu hố đen.

>>> Phỏng đoán mới về hình dạng của hố đen

Hố đen được biết tồn tại ở trung tâm của hầu hết các thiên hà, nhưng hiện vẫn còn nhiều bí ẩn chưa được giải đáp lâu nay, đó là sự ảnh hưởng của chúng đối với quá trình tiến hóa của thiên hà.


Hố đen ở trung tâm thiên hà NGC4526 đã được ước tính lại khối lượng - (Ảnh: NASA)

Cách tiếp cận mới, được đăng trên chuyên san Nature, suy luận khối lượng của một hố đen dựa trên tốc độ phân tử quay quanh nó.

Cách này giúp cân hàng trăm hố đen gần Dải Ngân hà, và lần áp dụng đầu tiên cho thấy hố đen ở thiên hà NGC4526 nặng khoảng 450 triệu lần mặt trời của chúng ta.

Hiện giới chuyên gia chỉ ước tính khối lượng của vài chục siêu hố đen. Do chúng không thể được nhìn thấy trực tiếp, các nhà thiên văn học phải dựa vào chuyển động của các vật thể xung quanh chúng.

Hầu hết các dự đoán đều dựa trên việc thu thập ánh sáng, bằng cách tính toán sự chuyển động của các ngôi sao gần hố đen so với những ngôi sao xa hơn, nhưng phương pháp tính này có độ chính xác trung bình, và có thể bị nhiễu bởi những chuyển động ngẫu nhiên của một số ngôi sao bất thường.

Nghiên cứu mới tập trung vào khối lượng khí nguội, đậm đặc ít bị nhiễu hơn, và phát ra bức xạ ở bước sóng siêu âm trong quang phổ điện từ. Điều này cho phép việc sử dụng các kính viễn vọng với độ phân giải tốt hơn, theo chuyên gia Timothy Davis của Đài Thiên văn Nam Âu.

Ước tính mới được dự đoán sẽ giúp hé lộ sự tương tác giữa hố đen và các thiên hà chủ.

Lỗ đen (hố đen) là gì?

Lỗ đen (hố đen hoặc hốc đen) là một vùng trong không-thời gian mà trường hấp dẫn ngăn cản mọi thứ, bao gồm cả ánh sáng cũng không thể thoát ra.

Thuyết tương đối rộng tiên đoán một lượng vật chất với khối lượng đủ lớn nằm trong phạm vi đủ nhỏ sẽ làm biến dạng không thời gian để trở thành lỗ đen. Xung quanh lỗ đen là một mặt xác định bởi phương trình toán học gọi là chân trời sự kiện, mà tại đó khi vật chất vượt qua nó sẽ không thể thoát ra ngoài lỗ đen được.

Lỗ đen gọi là "đen" bởi vì nó hấp thụ mọi bức xạ và vật chất hút qua chân trời sự kiện, giống như một vật đen tuyệt đối trong nhiệt động lực học; nó cũng không phải là một loại "lỗ" hay "hố" nào mà là vùng không thời gian không để cho một thứ gì thoát ra.

TIN CŨ HƠN
Truyền thuyết về 12 chòm sao

Truyền thuyết về 12 chòm sao

12 chòm sao hoàng đạo và những truyền thuyết về chúng. Bạn có bao giờ tự hỏi những biểu tượng xinh xắn đại diện cho cung hoàng đạo của mình có xuất xứ từ đâu? Biết được bí mật các chòm sao cũng là một cách để hiểu hơn về bản thân và những người xung quanh.

Đăng ngày: 03/11/2025
Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA để quan sát ngoại hành tinh WASP-107b.

Đăng ngày: 27/10/2025
Vụ nổ Big Bang là gì?

Vụ nổ Big Bang là gì?

Vũ trụ là gì? Một câu hỏi lớn đã từng đặt ra trước nhân loại suốt bao nhiêu thế kỷ. Thời xưa ở Trung Hoa cổ đại, nhà triết học Lão Tử đã cho vũ trụ là một tồn tại "vô thuỷ, vô chung, vô cùng, vô tận".

Đăng ngày: 27/10/2025
Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Trăng Trung thu là mặt trăng gần nhất ngày Thu phân. Quay quanh Trái đất tại một góc thấp của chân trời trong thời gian này của năm, mặt trăng mọc sau khi mặt trời lặn trong nhiều ngày liên tiếp.

Đăng ngày: 14/10/2025
Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Thiên thạch là gì? Một câu hỏi nghe rất quen thuộc, tưởng chừng dễ ấy thế mà nó đã và đang đánh đố không ít người.

Đăng ngày: 12/10/2025
Những điều bạn chưa biết về sao băng

Những điều bạn chưa biết về sao băng

Sao băng là gì mà có khả năng tạo nên những trận mưa sao băng đình đám? Và sự thật về những ngôi sao băng có huyền bí như chúng ta tưởng…

Đăng ngày: 12/10/2025
Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Hệ Mặt trời (hay Thái Dương Hệ) là hệ hành tinh gồm có Mặt Trời ở trung tâm và các vật quay xung quanh.

Đăng ngày: 11/10/2025
Khoa Học News