Cách nhận biết các loài ong và cách xử lý khi bị đốt

Khi chơi đùa tại nơi nhiều cây cối, trẻ dễ bị ong đốt, một số trường hợp có thể nhập viện. Việc nhận biết từng loài ong có thể giúp ích cho quá trình điều trị cho trẻ.

Cách nhận biết các loại ong

Vespidae (lông trơn): Họ này bao gồm ong vò vẽ, ong đất, ong vàng. Ngòi nọc trơn không ngạnh, có thể đốt nhiều lần.

  • Ong vò vẽ có tên khoa học là Vespa affinis. Thân và bụng ong thon, có khoang đen xen kẽ màu vàng. Đầu rộng bằng ngực, không nhẵn, có nhiều nốt rỗ lấm chấm nhỏ, lông tơ cứng, ngắn và thưa.

Cách nhận biết các loài ong và cách xử lý khi bị đốt
Ong vò vẽ có khoang đen xen kẽ vàng. (Ảnh: Picture Insect).

Ong vò vẽ thường làm tổ nơi lộ thiên, trên cành cây hay bụi cây, có khi làm tổ trong mái nhà. Tổ ong gồm nhiều lớp, như một trái banh hay bắp cải, bề mặt nhăn nhúm nên dân gian thường gọi là ong mặt quỷ.

Ong vò vẽ là loài ăn côn trùng và ấu trùng nhện. Khi bị phá tổ hoặc bị đe dọa, ong thợ sẽ đốt người hoặc động vật để tự vệ. Ong vò vẽ bị thu hút khi người mặc quần áo sặc sỡ, xịt nước hoa hay bỏ chạy sau khi chọc phá tổ ong.

  • Ong đất tên khoa học là Vespa nigrithorax, còn gọi là ong bắp cày. Có thể nhận biết ong đất thông qua phần thân màu đen, chấm vàng, cuối bụng màu nâu, đầu và ngực có nhiều lông tơ màu nâu vàng. Râu ong có màu nâu nhạt, nhẵn, không có lông. Ong đất thường làm tổ ở bụi cây, sát mặt đất trong đóng cây mục.

Cách nhận biết các loài ong và cách xử lý khi bị đốt
Ong đất có phần thân màu đen, chấm vàng. (Ảnh: Research Gate).

  • Ong vàng: Ong vàng có mình thon nhỏ, thân dài, vàng toàn thân, làm tổ trên cây hoặc dưới mái nhà tranh.

Apidae (lông xù): Nhóm này bao gồm ong mật (honey bees), ong nghệ (bumble bees) và ong bầu. Đặc tính của nhóm ong này là ngòi nọc có ngạnh. Sau khi cắm vào da vật bị đốt, ngòi nọc không rút ra được dẫn đến việc ong chết. Mỗi con ong mật chỉ đốt 1 lần.

  • Ong mật (honey bees): Đầu lưng của ong mật có lông xù, bụng trên có khoanh nâu, xen kẽ khoanh đen.

Cách nhận biết các loài ong và cách xử lý khi bị đốt

Cận cảnh một con ong mật. (Ảnh: Bee and Blooms).

  • Ong nghệ (Bumble bees): Ong nghệ có đặc điểm là đầu lưng có lông xù, vùng cổ và lưng trên có màu vàng nghệ, cánh cũng có màu vàng nghệ.

Cách nhận biết các loài ong và cách xử lý khi bị đốt
Vùng cổ và lưng trên của ong nghệ có màu vàng nghệ. (Ảnh: Honey Bee Suit).

  • Ong bầu: Ong bầu có kích thước to, tròn, có lông, bay chậm và phát ra tiếng ồn ầm ĩ.

Cách nhận biết các loài ong và cách xử lý khi bị đốt
Ong bầu bay chậm và phát ra tiếng ồn. (Ảnh: Forest Pets).

Cách xử lý khi bị ong đốt

Tai nạn do ong đốt sẽ gây nguy hiểm cho cả người lẫn động vật. Các độc tố có trong nọc ong như Melittin, Phospholipase A, B, Hyaluronidase, Histamine, Serotonin, Acetylcholine, Acid phosphatase, Apamin,… sẽ gây tổn thương thận, gan, hủy cơ, tán huyết, rối loạn đông máu, tổn thương phổi gây suy hô hấp…

Nếu bị ong đốt, bạn có thể lấy vòi chích ra bằng cách khều nhẹ hoặc dùng nhíp gấp. Tránh nặn ép bằng tay vì có thể làm nọc độc lan ra.

Sau khi lấy vòi ra, chúng ta cần rửa sạch vùng bị đốt bằng xà phòng và nước ấm, chườm lạnh lên vết cắn để giảm đau và giảm sưng.

Sau khi ong đốt, nếu có các dấu hiệu sau đây, cần đưa nạn nhân đến ngay cơ sở y tế gần nhất:

  • Nổi mề đay
  • Mệt mỏi
  • Tay chân lạnh
  • Tiểu đỏ, tiểu ít
  • Bị ong vò vẽ đốt>10 vết

Để tránh bị ong đốt, người dân không nên mặc quần áo có màu sắc sặc sỡ khi đến các vùng quê, rừng rậm. Bên cạnh đó, cần tránh leo trèo hái trái cây vì điều này có thể dẫn đến tai nạn trượt ngã, bị ong tấn công do vô tình hay cố ý chọc phá tổ ong. Điều quan trọng là cần thường xuyên kiểm soát, phát quang những tổ ong xung quanh nhà và trong vườn.

BSCKII Nguyễn Minh Tiến

Phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố

Từ khóa liên quan:
Loading...
TIN CŨ HƠN
Loài hoa tưởng tuyệt chủng 40 năm bất ngờ mọc trên đường

Loài hoa tưởng tuyệt chủng 40 năm bất ngờ mọc trên đường

Một người quản lý bảo tồn đã có khám phá quan trọng trong đời khi anh chụp được bức ảnh về loài hoa mà anh cho là fynbos phổ biến, một loài hoa thuộc chi Moraea.

Đăng ngày: 30/09/2024
Hai mẹ con chuyên gia người Tây Ban Nha

Hai mẹ con chuyên gia người Tây Ban Nha "huấn luyện" vi khuẩn để phục chế tranh

Nhà vi sinh vật học người Tây Ban Nha Pilar Bosch tình cờ biết được vi khuẩn có thể được sử dụng trong việc phục chế tác phẩm nghệ thuật, lĩnh vực của mẹ bà.

Đăng ngày: 30/09/2024
Hai anh nông dân trồng được quả bí ngô khổng lồ nặng hơn 1000kg

Hai anh nông dân trồng được quả bí ngô khổng lồ nặng hơn 1000kg

Một quả bí ngô khổng lồ nặng hơn 1000kg đã phá vỡ kỷ lục của Anh. Nó lớn đến mức phải cần một xe nâng để đặt lên cân ở một triển lãm.

Đăng ngày: 28/09/2024
Các nhà khoa học Bỉ nghiên cứu giống lê cho một tương lai khắc nghiệt

Các nhà khoa học Bỉ nghiên cứu giống lê cho một tương lai khắc nghiệt

Tại tỉnh Limburg, một trong những khu vực trồng lê quan trọng của Bỉ, có một vườn cây ăn quả với 12 mái vòm trong suốt, bao quanh bởi một bức tường nhìn ra công viên.

Đăng ngày: 26/09/2024
Chúng ta sắp sửa hiểu được ngôn ngữ của cây cối

Chúng ta sắp sửa hiểu được ngôn ngữ của cây cối

Khoa học đã khẳng định thực vật biết giao tiếp, nhưng hiểu được chúng nói gì là một điều vô cùng thú vị.

Đăng ngày: 26/09/2024
Hồi sinh loài cây cổ đại từ hạt giống 1.000 năm tuổi

Hồi sinh loài cây cổ đại từ hạt giống 1.000 năm tuổi

Các nhà khoa học trồng thành công hạt giống 1.000 năm tuổi bí ẩn phát hiện trên sa mạc Judea và thu được mẫu vật thuộc loài cây được nhắc tới trong Kinh Thánh.

Đăng ngày: 25/09/2024
Cây Trôi cổ thụ 800 tuổi chỉ nở hoa một bên được công nhận là cây di sản Việt Nam

Cây Trôi cổ thụ 800 tuổi chỉ nở hoa một bên được công nhận là cây di sản Việt Nam

Cây Trôi 800 tuổi ở huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) vừa được Hội đồng Cây di sản Việt Nam công nhận là cây di sản.

Đăng ngày: 23/09/2024
Tiêu điểm
Khoa Học News