Cái chết có phải là chấm hết?

Nghiên cứu phát hiện ra tình trạng thứ ba của sinh vật, ngoài sống và chết, đang thách thức hiểu biết cơ bản của các nhà khoa học về hành vi tế bào.

Thông thường, các nhà khoa học cho rằng cái chết là sự ngừng hoạt động không thể đảo ngược của toàn bộ một sinh vật.

Tuy nhiên, các hoạt động như hiến tạng là ví dụ điển hình cho thấy các bộ phận, mô và tế bào có thể tiếp tục thực hiện chức năng ngay cả sau khi sinh vật đã chết.

Một nghiên cứu mới được công bố vào tháng 9/2024 do Giáo sư vi sinh vật học Peter A Noble ở Trường đại học Alabama, Mỹ, phụ trách, đã tập trung tìm hiểu điều gì xảy ra trong các sinh vật sau khi chúng chết.

Họ phát hiện ra rằng khi được cung cấp oxy, dưỡng chất, điện sinh học hoặc tín hiệu sinh hóa thì một số tế bào nhất định có thể biến đổi thành các sinh vật đa bào với các chức năng mới sau khi chết.

Tình trạng thứ 3 này của sinh vật, ngoài sống và chết, đang thách thức hiểu biết cơ bản của các nhà khoa học về hành vi tế bào.

Các khối u, các cụm tế bào phát triển trong môi trường nuôi cấy 3D và các vi dòng tế bào có thể phân chia vô thời hạn, nhưng không được coi là trạng thái thứ 3 vì chúng không phát triển các chức năng mới.

Nhưng trong nghiên cứu nói trên, tế bào da lấy từ phôi ếch đã chết có thể thích ứng với điều kiện sống mới, tự tái tổ chức thành những sinh vật đa bào và được gọi là các xenobot. Chúng có các hành vi vượt ra khỏi các chức năng sinh học của sinh vật gốc ban đầu.


Các xenobot có thể di chuyển, tự lành khi bị thương và biết tương tác với môi trường (Ảnh: TUFTS University).

Xenobot còn có thể tự sao chép động học, tức là chúng có thể sao chép cấu trúc và chức năng của chính mình mà không cần phát triển. Điều này khác so với quá trình sao chép xảy ra bên trong cơ thể các sinh vật thông thường.

Các nhà nghiên cứu còn phát hiện ra rằng tế bào phổi đơn độc của cơ thể người có khả năng tự lắp ráp thành các sinh vật đa bào thu nhỏ biết di chuyển, và gọi chúng là các anthrobot.

Anthrobot có cấu trúc và hoạt động hoàn toàn mới. Chúng không chỉ biết định hướng xung quanh mà còn có thể tự sửa chữa bản thân và các tế bào thần kinh bị tổn thương ở gần.

Phát hiện về trạng thái thứ 3 mới mẻ này không chỉ mở rộng hiểu biết sâu sắc về sự thích ứng của các tế bào mà còn mang lại những cơ hội điều trị mới trong y học.

TIN CŨ HƠN
Du khách thoải mái đào kim cương miễn phí tại một công viên ở Mỹ

Du khách thoải mái đào kim cương miễn phí tại một công viên ở Mỹ

Công viên Crater Of Diamonds là kho báu kim cương hình thành bởi hoạt động địa chất và núi lửa định hình khu vực cách đây khoảng 3 tỷ năm.

Đăng ngày: 17/12/2025
Bi kịch của chủng tộc người khổng lồ trên quần đảo Canary

Bi kịch của chủng tộc người khổng lồ trên quần đảo Canary

Nằm ngoài khơi bờ biển phía Tây Bắc của châu Phi, Quần đảo Canary là điểm dừng chân của nhiều thủy thủ trước khi vượt Đại Tây Dương.

Đăng ngày: 17/12/2025
Các tục lệ giáng sinh kỳ quặc nhất thế giới

Các tục lệ giáng sinh kỳ quặc nhất thế giới

Xem phim hoạt hình vịt Donald, trượt patin đến nhà thờ… là những phong tục đón giáng sinh kỳ lạ ở các nước.

Đăng ngày: 17/12/2025
Những sự thật ít người biết về sa mạc Sahara

Những sự thật ít người biết về sa mạc Sahara

Ngày nay có thể nóng đến kinh hoàng, thì Sahara vẫn từng là cái nôi của sự sống, bao bọc hàng ngàn cư dân cổ đại.

Đăng ngày: 16/12/2025
Con đường mòn đáng sợ và nguy hiểm nhất hành tinh đang nằm ở đâu?

Con đường mòn đáng sợ và nguy hiểm nhất hành tinh đang nằm ở đâu?

Đường mòn được làm bằng ván trên núi Hoa Sơn của Trung Quốc được coi là đường mòn đi bộ đáng sợ và nguy hiểm nhất thế giới.

Đăng ngày: 16/12/2025
Top 7 bí mật trong cuộc sống hoàng gia thời Trung cổ phương Tây khiến hậu thế phải bất ngờ

Top 7 bí mật trong cuộc sống hoàng gia thời Trung cổ phương Tây khiến hậu thế phải bất ngờ

Cuộc sống sinh hoạt hằng ngày của vua chúa, hoàng hậu, công chúa, hoàng tử... cách đây vài trăm năm cũng có nhiều điều không lãng mạn giống trong phim.

Đăng ngày: 16/12/2025
9 lý do chứng minh thuyết tiến hóa của Darwin là sai lầm

9 lý do chứng minh thuyết tiến hóa của Darwin là sai lầm

Thuyết tiến hóa của Darwin đóng vai trò rất lớn trong việc giải thích nguồn sống sự sống và sự phát triển của các loài sinh vật qua tiến hóa. Nhưng học thuyết của Darwin cũng gặp phải vô số những phản biện của giới khoa học.

Đăng ngày: 16/12/2025
Khoa Học News