Cái chết có phải là chấm hết?

Nghiên cứu phát hiện ra tình trạng thứ ba của sinh vật, ngoài sống và chết, đang thách thức hiểu biết cơ bản của các nhà khoa học về hành vi tế bào.

Thông thường, các nhà khoa học cho rằng cái chết là sự ngừng hoạt động không thể đảo ngược của toàn bộ một sinh vật.

Tuy nhiên, các hoạt động như hiến tạng là ví dụ điển hình cho thấy các bộ phận, mô và tế bào có thể tiếp tục thực hiện chức năng ngay cả sau khi sinh vật đã chết.

Một nghiên cứu mới được công bố vào tháng 9/2024 do Giáo sư vi sinh vật học Peter A Noble ở Trường đại học Alabama, Mỹ, phụ trách, đã tập trung tìm hiểu điều gì xảy ra trong các sinh vật sau khi chúng chết.

Họ phát hiện ra rằng khi được cung cấp oxy, dưỡng chất, điện sinh học hoặc tín hiệu sinh hóa thì một số tế bào nhất định có thể biến đổi thành các sinh vật đa bào với các chức năng mới sau khi chết.

Tình trạng thứ 3 này của sinh vật, ngoài sống và chết, đang thách thức hiểu biết cơ bản của các nhà khoa học về hành vi tế bào.

Các khối u, các cụm tế bào phát triển trong môi trường nuôi cấy 3D và các vi dòng tế bào có thể phân chia vô thời hạn, nhưng không được coi là trạng thái thứ 3 vì chúng không phát triển các chức năng mới.

Nhưng trong nghiên cứu nói trên, tế bào da lấy từ phôi ếch đã chết có thể thích ứng với điều kiện sống mới, tự tái tổ chức thành những sinh vật đa bào và được gọi là các xenobot. Chúng có các hành vi vượt ra khỏi các chức năng sinh học của sinh vật gốc ban đầu.


Các xenobot có thể di chuyển, tự lành khi bị thương và biết tương tác với môi trường (Ảnh: TUFTS University).

Xenobot còn có thể tự sao chép động học, tức là chúng có thể sao chép cấu trúc và chức năng của chính mình mà không cần phát triển. Điều này khác so với quá trình sao chép xảy ra bên trong cơ thể các sinh vật thông thường.

Các nhà nghiên cứu còn phát hiện ra rằng tế bào phổi đơn độc của cơ thể người có khả năng tự lắp ráp thành các sinh vật đa bào thu nhỏ biết di chuyển, và gọi chúng là các anthrobot.

Anthrobot có cấu trúc và hoạt động hoàn toàn mới. Chúng không chỉ biết định hướng xung quanh mà còn có thể tự sửa chữa bản thân và các tế bào thần kinh bị tổn thương ở gần.

Phát hiện về trạng thái thứ 3 mới mẻ này không chỉ mở rộng hiểu biết sâu sắc về sự thích ứng của các tế bào mà còn mang lại những cơ hội điều trị mới trong y học.

TIN CŨ HƠN
Nguồn gốc của kim tự tháp: Trí tuệ của các Pharaoh hay công nghệ ngoài hành tinh?

Nguồn gốc của kim tự tháp: Trí tuệ của các Pharaoh hay công nghệ ngoài hành tinh?

Kim tự tháp không chỉ là một đại diện của văn hóa Ai Cập. Trên thực tế, có những tòa nhà kim tự tháp tương tự trên khắp thế giới.

Đăng ngày: 27/11/2025
Quốc gia

Quốc gia "cô đơn" nhất thế giới, không có láng giềng nào trong bán kính 1.600km

Ở sâu trong Thái Bình Dương, có một quốc đảo không có quốc gia láng giềng nào trong bán kính 1.600km như vậy.

Đăng ngày: 27/11/2025
Thiên nhiên là gì? Phân loại và vai trò của các nguồn tài nguyên thiên nhiên

Thiên nhiên là gì? Phân loại và vai trò của các nguồn tài nguyên thiên nhiên

Thiên nhiên là một danh từ quen thuộc được chúng ta sử dụng nhiều trong các hoạt động học tập và lao động hằng ngày.

Đăng ngày: 27/11/2025
Món ăn độc đáo bậc nhất ở Mexico, không nơi nào có được, người dũng cảm mới dám thử

Món ăn độc đáo bậc nhất ở Mexico, không nơi nào có được, người dũng cảm mới dám thử

Món ăn này không phải lúc nào cũng có và đã trở thành thương hiệu độc quyền của Mexico.

Đăng ngày: 27/11/2025
Đặc sản

Đặc sản "trứng bay" độc nhất vô nhị của Mexico: Thu hoạch kỳ công và nỗi lo bị biến mất theo thời gian

Để có được đặc sản nức tiếng thế giới, người dân Mexico đã phải mất rất nhiều thời gian thu hoạch "trứng bay" chất lượng.

Đăng ngày: 27/11/2025
Những món ăn không thể thiếu trong ngày lễ Tạ Ơn

Những món ăn không thể thiếu trong ngày lễ Tạ Ơn

Món ăn không thể thiếu trong ngày này đó chính là món gà tây quay thơm lừng, vàng óng. Vậy ngoài gà tây, thực đơn trong ngày Lễ Tạ ơn còn có những món gì?

Đăng ngày: 27/11/2025
Những điều bí ẩn trong rừng Amazon khiến bạn

Những điều bí ẩn trong rừng Amazon khiến bạn "hết hồn"

Khu rừng già Amazon rộng lớn luôn ẩn chứa những điều bí ẩn chưa được khám phá, khiến chuyến đi vào rừng đầy rẫy hiểm nguy nhưng không kém phần thú vị và kích thích trí tò mò.

Đăng ngày: 27/11/2025
Khoa Học News