Cái chết có phải là chấm hết?

Nghiên cứu phát hiện ra tình trạng thứ ba của sinh vật, ngoài sống và chết, đang thách thức hiểu biết cơ bản của các nhà khoa học về hành vi tế bào.

Thông thường, các nhà khoa học cho rằng cái chết là sự ngừng hoạt động không thể đảo ngược của toàn bộ một sinh vật.

Tuy nhiên, các hoạt động như hiến tạng là ví dụ điển hình cho thấy các bộ phận, mô và tế bào có thể tiếp tục thực hiện chức năng ngay cả sau khi sinh vật đã chết.

Một nghiên cứu mới được công bố vào tháng 9/2024 do Giáo sư vi sinh vật học Peter A Noble ở Trường đại học Alabama, Mỹ, phụ trách, đã tập trung tìm hiểu điều gì xảy ra trong các sinh vật sau khi chúng chết.

Họ phát hiện ra rằng khi được cung cấp oxy, dưỡng chất, điện sinh học hoặc tín hiệu sinh hóa thì một số tế bào nhất định có thể biến đổi thành các sinh vật đa bào với các chức năng mới sau khi chết.

Tình trạng thứ 3 này của sinh vật, ngoài sống và chết, đang thách thức hiểu biết cơ bản của các nhà khoa học về hành vi tế bào.

Các khối u, các cụm tế bào phát triển trong môi trường nuôi cấy 3D và các vi dòng tế bào có thể phân chia vô thời hạn, nhưng không được coi là trạng thái thứ 3 vì chúng không phát triển các chức năng mới.

Nhưng trong nghiên cứu nói trên, tế bào da lấy từ phôi ếch đã chết có thể thích ứng với điều kiện sống mới, tự tái tổ chức thành những sinh vật đa bào và được gọi là các xenobot. Chúng có các hành vi vượt ra khỏi các chức năng sinh học của sinh vật gốc ban đầu.


Các xenobot có thể di chuyển, tự lành khi bị thương và biết tương tác với môi trường (Ảnh: TUFTS University).

Xenobot còn có thể tự sao chép động học, tức là chúng có thể sao chép cấu trúc và chức năng của chính mình mà không cần phát triển. Điều này khác so với quá trình sao chép xảy ra bên trong cơ thể các sinh vật thông thường.

Các nhà nghiên cứu còn phát hiện ra rằng tế bào phổi đơn độc của cơ thể người có khả năng tự lắp ráp thành các sinh vật đa bào thu nhỏ biết di chuyển, và gọi chúng là các anthrobot.

Anthrobot có cấu trúc và hoạt động hoàn toàn mới. Chúng không chỉ biết định hướng xung quanh mà còn có thể tự sửa chữa bản thân và các tế bào thần kinh bị tổn thương ở gần.

Phát hiện về trạng thái thứ 3 mới mẻ này không chỉ mở rộng hiểu biết sâu sắc về sự thích ứng của các tế bào mà còn mang lại những cơ hội điều trị mới trong y học.

TIN CŨ HƠN
Những loài vật có tuổi thọ ngắn nhất thế giới

Những loài vật có tuổi thọ ngắn nhất thế giới

Theo thống kê của The Mysterious World, bộ phù du chính là loài vật có tuổi thọ ngắn nhất thế giới. Trung bình bộ phù du chỉ sống được 1 ngày.

Đăng ngày: 15/09/2025
Xe điện năng lượng mặt trời có thể chạy 7 tháng không cần sạc

Xe điện năng lượng mặt trời có thể chạy 7 tháng không cần sạc

Lightyear, một công ty khởi nghiệp của Hà Lan mới đây đã giới thiệu mẫu xe điện Lightyear 0 được trang bị tấm pin mặt trời.

Đăng ngày: 15/09/2025
Bên dưới lớp cát dày của sa mạc Sahara ở Châu Phi có gì?

Bên dưới lớp cát dày của sa mạc Sahara ở Châu Phi có gì?

Hiện diện tích sa mạc trên thế giới đã lên tới 30 triệu km vuông, chiếm 20% tổng diện tích đất liền.

Đăng ngày: 15/09/2025
Mỏ vàng

Mỏ vàng "cô đơn" nhất thế giới: Xung quanh bao phủ đầy vàng nhưng chẳng ai khai thác, nhắc đến là rùng mình

Có một mỏ vàng khổng lồ nằm ở nơi tận cùng Trái đất nhưng kỳ lạ là nơi đây hiếm người khai thác.

Đăng ngày: 15/09/2025
Những đồ vật tiềm ẩn khả năng gây nổ ở ngay cạnh chúng ta

Những đồ vật tiềm ẩn khả năng gây nổ ở ngay cạnh chúng ta

Dù là vật dụng nhỏ nhưng chúng thực sự là "quả bom nổ chậm", gây thiệt hại đến tính mạng bạn.

Đăng ngày: 15/09/2025
Top 19 món ăn kinh dị nhất hành tinh

Top 19 món ăn kinh dị nhất hành tinh

Những món ăn kinh dị, khủng khiếp nhất từ chuột bao tử đến ếch sinh tố.... nhiều người chỉ nhìn hoặc ngửi thôi đã phát nôn, thế nhưng đây đều là những món ăn truyền thống của nhiều nước trên thế giới.

Đăng ngày: 14/09/2025
Cách sống sót khi nhảy từ nhà cao tầng đang cháy

Cách sống sót khi nhảy từ nhà cao tầng đang cháy

Giảm độ cao hết mức và tăng các vật dụng ném xuống làm đệm là bí quyết giúp bạn sống sót khi mắc kẹt trong đám cháy nhà cao tầng.

Đăng ngày: 14/09/2025
Khoa Học News