Cẩn trọng khi bị đau bụng vùng thượng vị
Người mắc ung thư tụy thường đau âm ỉ vùng thượng vị, có thể lan ra sau lưng 1-2 tháng trước khi phát hiện bệnh.
Theo Tổ chức Ung thư Toàn cầu (GLOBOCAN), ung thư tụy đứng hàng thứ 8-9 về số lượng người mắc trên toàn thế giới. Ước tính, năm 2018, Việt Nam có gần 1.000 người mắc mới ung thư tụy và khoảng 900 trường hợp tử vong.
Thạc sĩ, bác sĩ Hồ Văn Linh, khoa Phẫu thuật Gan Mật Tụy, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (Hà Nội), cho biết đây là nhóm bệnh có tiên lượng xấu vì đa số bệnh nhân khi được chẩn đoán đã ở giai đoạn muộn.
15-20% bệnh nhân đến bệnh viện còn có thể phẫu thuật. Dù còn chỉ định phẫu thuật, tiên lượng sống sau mổ của bệnh nhân cũng không cao. Tỷ lệ sống sau mổ 5 năm của người mắc ung thư tụy khoảng 25-30% và 10% khi đã di căn hạch.
Dấu hiệu
Tuyến tụy nằm sâu sau phúc mạc, dạ dày, đại tràng ngang, được bao bọc bởi nhiều cơ quan và mạch máu quan trọng (tá tràng, gan, lách, động mạch treo tràng trên, tĩnh mạch gánh). Vì vậy, việc chẩn đoán, điều trị ngoại khoa rất khó khăn. Bệnh này còn được gọi là "ung thư tử thần".
Biểu hiện lâm sàng của ung thư tụy không đặc hiệu. (Ảnh: Mister-blister).
Theo bác sĩ Linh, biểu hiện lâm sàng ung thư tụy ngoại tiết không đặc hiệu. Trong nghiên cứu trên 185 bệnh nhân ung thư tụy, các chuyên gia nhận thấy triệu chứng thường gặp của căn bệnh này gồm mệt mỏi (86%), sút cân (85%), chán ăn (83%), đau bụng (79%), nước tiểu sẫm màu (59%), vàng da (56%), đau lưng (49%).
Đau bụng là triệu chứng hay gặp nhất, dù kích thước khối u nhỏ (<2 cm). Bệnh nhân thường đau âm ỉ vùng thượng vị, có thể lan ra sau lưng. Người bệnh có biểu hiện đau 1-2 tháng trước khi phát hiện bệnh. Đau cấp tính rất hiếm gặp, thường do u bít tắc ống tụy chính gây viêm tụy cấp.
Chính vì vậy, khi đứng trước một trường hợp đau bụng thượng vị âm ỉ kéo dài kết hợp các yếu tố nguy cơ như tuổi cao, hút thuốc hay tiểu đường, bác sĩ cần chẩn đoán phân biệt với ung thư tụy.
Điều trị
Bác sĩ Hồ Văn Linh cho hay siêu âm ổ bụng là biện pháp rẻ tiền và thuận lợi để phát hiện các bệnh lý mật tụy. Tuy nhiên, siêu âm qua thành bụng ít hiệu quả trong các tổn thương tụy có kích thước nhỏ hơn 2 cm.
Chụp cắt lớp vi tính là biện pháp chẩn đoán hình ảnh được khuyến cáo chỉ định cho những trường hợp nghi ngờ ung thư tụy. Đồng thời, phương pháp xét nghiệm CA 19-9 cũng được chứng minh là có giá trị cao trong chẩn đoán, theo dõi ung thư tụy.
Siêu âm ổ bụng là biện pháp rẻ tiền và thuận lợi để phát hiện các bệnh lý mật tụy. (Ảnh: Noskhe).
Phẫu thuật cắt tụy là chỉ định điều trị triệt căn duy nhất cho những trường hợp mắc bệnh ung thư này. Nhưng như đã đề cập ở trên, chỉ 1/5 người bệnh đến viện khi khối u còn ở giai đoạn có thể phẫu thuật.
Hơn thế, đây là phẫu thuật phức tạp, đòi hỏi kỹ năng phẫu tích, vét hạch và thực hiện các miệng nối nhằm giảm nguy cơ rò tụy (biến chứng là nguy hiểm, hay gặp nhất trong phẫu thuật tụy). Do đó, người bệnh nên được khuyến cáo phẫu thuật ở những trung tâm ngoại khoa lớn.
Bác sĩ Linh khuyến cáo mỗi người cần chú ý, đề phòng với triệu chứng tưởng chừng như vô hại là đau thượng vị. Khi xuất hiện triệu chứng này kết hợp sút cân hoặc ở người cao tuổi, hút thuốc lá, tiểu đường, người dân cần đến thăm khám tại cơ sở y tế lớn, để được tư vấn và điều trị.
Tác dụng và tác hại của hoa sữa
Các chế phẩm từ cây hoa sữa với nồng độ và liều lượng phù hợp thì có lợi cho sức khỏe nhưng khi lạm dung thì có thể gây nên độc tính.
Các cách đơn giản tránh ngộ độc thực phẩm
Bảo đảm chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm giữ vị trí quan trọng trong sự nghiệp bảo vệ sức khỏe, góp phần giảm tỷ lệ mắc bệnh, duy trì và phát triển nòi giống, tăng cường sức lao động, học tập, thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, văn hóa xã hội và thể hiện nếp sống văn minh.
Quan điểm Đông Y về đồ ngọt và những điều bạn chưa biết
Theo quan điểm Đông Y, ẩn sau đồ ngọt còn bao gồm nhiều vấn đề chứ không đơn thuần chỉ là gây béo phì hay tăng lượng đường trong máu.
Những lợi ích cơ thể nhận được khi thường xuyên ăn hạt dẻ cười
Theo các nhà khoa học, hạt dẻ cười có nhiều chất béo có lợi giúp phòng ngừa bệnh tiểu đường, đặc biệt tiểu đường tuýp 2, một dạng tiểu đường thường gặp ở những người béo phì.
Tìm hiểu triệu chứng và cách chữa ngón tay gãy bút chì
Ngón tay bị gãy bút chì là do chấn thương ở khớp giữa ngón tay, nơi có thể gập cong. Khớp này gọi được là khớp nối liên vị gần (PIP).
Bột sắn dây có tác dụng gì?
Nhiều người vẫn có thói quen uống bột sắn dây vào mùa hè để giải nhiệt. Vậy thực chất bột sắn dây có tác dụng gì, uống bột sắn dây có mát không và uống như thế nào là đúng cách.
