Cây cầu sao sắp phát nổ trong dải Ngân Hà

Các nhà vật lý thiên văn phát hiện một khu vực mới trong dải Ngân Hà chứa đầy những ngôi sao xanh nóng rực sáng sắp phát nổ.

Nhóm nghiên cứu phát hiện khu vực đặc biệt mang tên Mũi Cepheus trong lúc đang lập bản đồ chi tiết nhất cánh tay xoắn ốc chứa đầy sao của dải Ngân Hà bằng kính viễn vọng Gaia của Cơ quan Hàng không Vũ trụ châu Âu (ESA). Nằm giữa cánh tay Orion và trong chòm sao Perseus, đây là vành đai giữa hai cánh tay xoắn ốc đầy ắp ngôi sao khổng lồ lớn gấp 3 lần Mặt trời và có màu xanh dương do nhiệt độ nóng cháy.


Mô phỏng dải Ngân Hà. (Ảnh: Shutterstock).

Các nhà thiên văn học gọi sao khổng lồ xanh là sao OB do bước sóng ánh sáng màu xanh dương mà chúng phát ra. Đó là những ngôi sao hiếm, nóng, tồn tại trong thời gian ngắn và lớn nhất trong toàn bộ thiên hà. Phản ứng hạt nhân mãnh liệt diễn ra bên trong lõi khiến chúng nóng gấp 6 lần Mặt trời. Vòng đời của chúng sẽ kết thúc với vụ nổ sao cực mạnh gọi là vụ nổ siêu tân tinh, phát tán những nguyên tố nặng cần thiết cho sự sống phức tạp vào thiên hà.

"Sao OB rất hiếm, trong một thiên hà 400 tỷ ngôi sao, có thể tồn tại chưa đầy 200.000 sao OB", đồng tác giả nghiên cứu Michelangelo Pantaleoni González ở Trung tâm sinh học thiên văn Tây Ban Nha (CAB), cho biết. "Do chúng chịu trách nhiệm tạo ra nhiều nguyên tố nặng, chúng được xem như nguồn làm giàu hóa chất trong thiên hà. Chính nhờ những ngôi sao như thế này, chết từ rất lâu về trước, hóa địa chất trên hành tinh của chúng ta mới đủ phức tạp để hóa sinh học xuất hiện". Theo nhóm nghiên cứu, mũi Cepheus là khu vực hoạt động mạnh và sôi động nhất trong thiên hà.

González và cộng sự soạn bản đồ sao bằng cách đo khoảng cách giữ ngôi sao và Trái đất, sử dụng kỹ thuật gọi là tinh sai (stellar parallax). Thông qua so sánh vị trí của ngôi sao, quan sát từ các hướng khác nhau khi Trái đất quay quanh Mặt trời, các nhà thiên văn học có thể tính toán khoảng cách tới ngôi sao. Nhờ kỹ thuật này, cùng với dữ liệu từ kính viễn vọng Gaia, nhóm nghiên cứu lập bản đồ ngôi sao ở nhiều khu vực được cho là trống rỗng trước đây.

Các nhà khoa học chứng minh khu vực mới là một phần của đĩa thiên hà xoắn ốc bao gồm chủ yếu vật chất trong dải Ngân Hà, không phải là sự sắp xếp ngẫu nhiên của những ngôi sao. Họ làm vậy bằng cách quan sát các ngôi sao di chuyển đồng nhất theo cùng hướng. Họ cũng cho rằng việc xem xét vị trí cây cầu sao nằm chếch phía trên đĩa thiên hà có thể cung cấp manh mối về quá khứ dải Ngân Hà.

Bước tiếp theo với nhóm nghiên cứu là bổ sung sao OB vào bản đồ chính xác hơn, giúp chúng ta hiểu thêm về cấu trúc dải Ngân Hà. Họ công bố kết quả nghiên cứu hôm 19/3 trên tạp chí Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.

TIN CŨ HƠN
Phát hiện dấu hiệu sự sống trên đám mây của sao Kim

Phát hiện dấu hiệu sự sống trên đám mây của sao Kim

Các nhà thiên văn học phát hiện dấu hiệu các vi sinh vật không giống bất kỳ loại nào trên Trái Đất có thể đang phát triển mạnh mẽ trong những đám mây trên sao Kim.

Đăng ngày: 11/09/2025
Mô hình bị lãng quên của Einstein dự đoán cái kết của vũ trụ

Mô hình bị lãng quên của Einstein dự đoán cái kết của vũ trụ

Hồi năm 1931, Albert Einstein đã thực hiện một chuyến đi đến Hoa Kỳ trong vòng 3 tháng. Lấy cảm hứng từ cuộc gặp gỡ với nhà vật lý thiên văn học Edwin Hubble, ông đã bắt đầu có suy nghĩ mới về vũ trụ.

Đăng ngày: 11/09/2025
10 ngôi sao sáng nhất trên bầu trời

10 ngôi sao sáng nhất trên bầu trời

Vào đầu những đêm trời mùa đông, mùa xuân, khi nhìn lên bầu trời dày đặc những vì sao, ở bầu trời hướng chếch về phía Bắc có một hằng tinh sáng suốt cả ngày, đó chính là sao Thiên Lang

Đăng ngày: 10/09/2025
Cách NASA chọn phi hành gia: Loại 99,9% ứng viên để tìm người xuất chúng, tỷ lệ chọi 1:1500

Cách NASA chọn phi hành gia: Loại 99,9% ứng viên để tìm người xuất chúng, tỷ lệ chọi 1:1500

Tiêu chí NASA đặt ra những năm trước đây, cho đến thời điểm hiện tại, vẫn gây ra được tiếng vang, nhất là khi Mỹ sắp thực hiện chuyến bay lên mặt trăng vào năm 2024.

Đăng ngày: 09/09/2025
Dải Ngân hà là gì? Ngân hà và Thiên hà khác gì nhau?

Dải Ngân hà là gì? Ngân hà và Thiên hà khác gì nhau?

Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu dải Ngân hà và Thiên hà, Ngân hà và Thiên hà khác nhau như thế nào? Mời các bạn cùng tham khảo.

Đăng ngày: 07/09/2025
Giả sử kích thước của Trái đất là 1cm thì ngôi sao lớn nhất trong vũ trụ có kích thước bao nhiêu?

Giả sử kích thước của Trái đất là 1cm thì ngôi sao lớn nhất trong vũ trụ có kích thước bao nhiêu?

Nếu kích thước của Trái đất chỉ là một viên bi thì kích thước Mặt trời sẽ tương đương với một quả bóng tập yoga và ngôi sao lớn nhất trong vũ trụ có đường kính khiến bạn khó tin.

Đăng ngày: 07/09/2025
Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Do chuyển động tự quay của Trái đất quanh trục, các ngôi sao luôn thay đổi vị trí trên bầu trời, mọc và lặn. Tuy nhiên trục quay của Trái đất lại hướng thẳng về phía sao Bắc Cực làm nó có vẻ không bao giờ di chuyển.

Đăng ngày: 05/09/2025
Khoa Học News