Chim có máy điều hòa nhiệt độ

Bí mật về cặp mỏ lớn của chim tucăng khiến giới tự nhiên học đau đầu suốt bao thế kỷ. Mãi tới gần đây các nhà khoa học Brazil mới phát hiện ra rằng mỏ giúp chúng làm mát cơ thể.

Chim tucăng (gồm 38 loài) sống ở các vùng nhiệt đới thuộc châu Mỹ. Chúng có bộ lông sặc sỡ, mỏ lớn và ăn trái cây. Nếu tính về tỷ lệ giữa mỏ và thân thì tucăng là loài có mỏ lớn nhất trong thế giới chim. Nhà tự nhiên học Charles Darwin – cha đẻ của thuyết tiến hóa - cho rằng mỏ lớn là công cụ giúp chim tucăng thu hút sự chú ý của bạn tình, nhưng nhiều nhà khoa học khác cho rằng chúng dùng mỏ để bóc vỏ trái cây hoặc đe dọa kẻ thù.

Nhưng một nghiên cứu gần đây chứng minh rằng những phán đoán trên đều không đúng.

Các nhà khoa học của Đại học Estadual Paulista (Brazil) nghiên cứu khả năng làm mát của 6 con Ramphastos toco - loài có mỏ lớn nhất trong nhóm chim tucăng. Nhóm chuyên gia dùng camera hồng ngoại (có khả năng phát hiện sự biến đổi của thân nhiệt) để theo dõi quá trình lưu chuyển nhiệt trong cơ thể chim.

"Camera hồng ngoại giúp chúng tôi theo dõi nhiệt độ ở bề mặt của mỏ chim tucăng khi chúng tiếp xúc với không khí có nhiệt độ từ 10 tới 35 độ C. Thậm chí nó còn cho phép chúng tôi đo chính xác nhiệt độ ở mỏ", tiến sĩ Denis Andrade, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết. 

Chim tucăng có "máy điều hòa tự nhiên" lớn nhất trong thế giới động vật, nếu xét theo tỷ lệ tương đối giữa mỏ và thân. Ảnh: Telegraph.

Andrade nhận thấy, khi nhiệt độ môi trường xung quanh tăng, mỏ của chim tucăng cũng nóng lên nhanh chóng. Khi đó, nhiệt từ cơ thể chim được truyền về mỏ qua máu. Khi lên tới bề mặt mỏ, máu sẽ nguội đi nhanh chóng do tiếp xúc với không khí. Quá trình đó khiến nhiệt độ cơ thể chim giảm. Ngược lại, khi nhiệt độ môi trường xung quanh giảm, mỏ của chim tucăng lại nguội đi.

Tác dụng của "chiếc máy điều hòa tự nhiên" thể hiện rõ rệt nhất vào ban đêm. Khi mặt trời lặn, chim chỉ mất vài phút để hạ thân nhiệt bằng mỏ. Điều đó giúp chúng ngủ ngon hơn.

Mỏ chim tucăng có hệ thống mạch máu phức tạp, cho phép chúng tăng hoặc giảm lượng máu lên mỏ vào mọi thời điểm. Vì thế, nếu muốn hạ nhiệt nhanh khi trời nóng, chim chỉ cần tăng lượng máu lên mỏ.

"Ngược lại, khi trời trở lạnh, chim tucăng giảm lượng máu tới mỏ để duy trì nhiệt trong cơ thể. Nhìn chung, cơ chế thay đổi lượng máu lên mỏ có thể giúp chúng giảm từ 5 tới 100% nhiệt trong cơ thể", Andrade giải thích.

Nhiều loài động vật khác cũng sử dụng một bộ phận trên cơ thể để làm mát. Chẳng hạn, voi và thỏ hạ thân nhiệt nhờ tai. Tuy nhiên, nếu xét về tỷ lệ tương đối giữa mỏ và thân thì có thể nói chim tucăng sở hữu chiếc máy điều hòa tự nhiên lớn nhất trong thế giới động vật.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Sự thật bất ngờ về loài thú mỏ vịt

Sự thật bất ngờ về loài thú mỏ vịt

Thú mỏ vịt là một loài động vật có vú bán thủy sinh đặc hữu miền đông Úc, bao gồm cả Tasmania. Cùng với bốn loài thú lông nhím, nó là một trong năm loài thú đơn huyệt còn tồn tại.

Đăng ngày: 13/05/2025
Tư thế đuôi tiết lộ tâm trạng của mèo

Tư thế đuôi tiết lộ tâm trạng của mèo

Đuôi mèo dựng thẳng thể hiện sự tự tin, trong khi đuôi cong như dấu hỏi là biểu hiện của sự thân thiện, còn xù đuôi có nghĩa sợ hãi.

Đăng ngày: 12/05/2025
Phát hiện

Phát hiện "giác quan thứ 6" ở chuột

Các nhà khoa học đã phát hiện thấy "giác quan thứ 6" có thể nhận biết ánh sáng mà không cần thị giác. Nhóm các nhà khoa học thuộc trường đại học Duke ở North Carolina (Mỹ) đã tiến hành nghiên cứu với 6 con chuột. 

Đăng ngày: 11/05/2025
Loài ngựa lùn độc nhất thế giới

Loài ngựa lùn độc nhất thế giới

Ngựa lùn Shetland chỉ cao bằng một đứa trẻ nhưng có sức kéo bằng một con bò và là loài ngựa thông minh nhất hiện nay. Chúng được người dân Scltlan coi như linh vật quốc gia.

Đăng ngày: 08/05/2025
Những chú chim rực rỡ sắc màu nhất thế giới

Những chú chim rực rỡ sắc màu nhất thế giới

Thế giới các loài chim vô cùng phong phú và đa dạng về màu sắc, kích thước…Và đây là danh sách những chú chim nhỏ bé nhưng vô cùng sặc sỡ.

Đăng ngày: 06/05/2025
Những loài động vật ăn thịt đồng loại đáng sợ nhất

Những loài động vật ăn thịt đồng loại đáng sợ nhất

Chắc hẳn các bạn từng xem một vài bộ phim về những kẻ ăn thịt người (Cannibal). Những câu chuyện kiểu ấy xem ra nhàm chán với mọi người, nhưng với một số loài động vật, đây không phải là trò đùa.

Đăng ngày: 06/05/2025
Các loài cá kỳ quái nhất hành tinh

Các loài cá kỳ quái nhất hành tinh

Với ngoại hình độc đáo, khác lạ, cá mặt trăng, cá mập Wobbegong, cá cần câu, cá chiêm tinh, cá dơi môi đỏ, cá giọt nước hay cá mập Goblin... được mệnh danh là những loài cá kỳ dị nhất hành tinh.

Đăng ngày: 05/05/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News