Chim sẻ đã tiến hóa như thế nào trong xã hội loài người?

Chim sẻ nhà có tên khoa học là Passer domesticus, chúng là một loài chim cỡ nhỏ thuộc họ Sẻ. Người ta dễ dàng bắt gặp những con chim nhỏ, màu xám và nâu ở mọi châu lục ngoại trừ Nam Cực, nhảy quanh các thành phố, mổ thức ăn thừa trên vỉa hè, và thỉnh thoảng xua đuổi những loài chim bản địa.

Quá trình chọn lọc tự nhiên đã thay đổi hình dạng hộp sọ của và trao cho chúng kỹ năng mới là tiêu hóa tinh bột, tương tự như loài chó.


Chim sẽ cũng có thể tiêu hóa tinh bột.

Trong lịch sử, chim sẻ nhà được đề cập trong Kinh Thánh, thơ ca Trung Quốc, và chuyện cổ tích The Canterbury Tales. Tuy nhiên đến nay, việc sẻ nhà tách hẳn ra khỏi loài sẻ để gần gũi với con người vẫn là một câu hỏi bí ẩn.

Chim sẻ thường xuất hiện trên đường phố.

Khi tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi trên, nhà khoa học Mark Ravinet và cộng sự đã thu thập thông tin về bốn loài chính trong họ Eurasian: 46 chim sẻ nhà, 43 con chim sẻ Tây Ban Nha, 31 loài chim sẻ Ý và 19 con chim sẻ Bactrianus. Họ đã phân tích giải mã DNA và so sánh trình tự di truyền của chim sẻ nhà và họ hàng hoang dã gần gũi nhất của chúng là loài Bactrianus. Nhóm đã phát hiện ra rằng nhiều vùng trong hệ gene của chim sẻ nhà đã có sự tích cực giúp chúng phát triển mạnh cùng với con người.

Dấu hiệu quan trọng nhất trong DNA của chim sẻ nhà được tìm thấy ở một khu vực với hai gene: một gene liên quan đến sự phát triển của hộp sọ và một gene khác giúp tạo ra enzyme amylase, enzyme giúp phân hủy tinh bột giống như ở người, chó và một số động vật khác. Những thay đổi này giúp sẻ nhà ăn được thức ăn nhân tạo.


Chim sẻ trở nên rất phổ biến trong những làng mạc, thành phố.

Nhóm của Ravinet có kế hoạch nghiên cứu chặt chẽ hơn về các biến thể của cả hai gene, vì họ chưa rõ làm thế nào những genư này đã làm thay đổi diện mạo và hành vi của chim. Bước tiếp theo, ông kiểm tra chế độ ăn của chim sẻ và xem liệu có thay đổi nào của hộp sọ giúp tăng lực cắn hay không, điều này sẽ giúp những con chim ăn được những hạt cứng hơn rải rác ở các trang trại của con người.


Chim sẻ có mầu lông nâu, xám đặc trưng.

Phân tích cũng cho thấy loài chim sẻ nhà và chim sẻ Bactrianus tách ra khỏi nhau khoảng 11.000 năm trước, vào đầu cuộc cách mạng đồ đá mới, khi nông nghiệp lần đầu tiên được phát triển ở Trung Đông. Nhà sinh vật học tiến hóa Samuel Andrew, người nghiên cứu chim sẻ tại Đại học Macquarie ở Sydney, Australia, cho biết công trình là một bước mới thú vị cho các nhà nghiên cứu chim, nó có thể trả lời nhiều câu hỏi về cách loài chim sẻ phân tán để thích ứng với các nơi ở khác nhau của chúng. Tuy nhiên, ông và Ravinet đồng ý rằng có thể có những thay đổi đối với các gen khác đã bị bỏ lỡ trong phân tích ban đầu này, nhưng vẫn giúp các loài chim tận dụng lợi thế của con người.

Nếu bạn sống ở một thành phố lớn, có rất nhiều động vật xung quanh bạn. Bản thân mỗi loài có một lịch sử và một câu chuyện để kể. Và chính sự tồn tại của con người làm tăng lên tính sinh động và khả năng thích nghi của các loài.

TIN CŨ HƠN
Những loài động vật sở hữu bộ lông kỳ lạ nhất thế giới

Những loài động vật sở hữu bộ lông kỳ lạ nhất thế giới

Bồ câu Vương miện Victoria, lợn có râu, lạc đà Alpaca là ba trong số những loài động vật có phần lông đặc trưng trên đầu, được ví như những kiểu tóc kỳ lạ.

Đăng ngày: 25/11/2025
Khám phá thế giới động vật quanh ta

Khám phá thế giới động vật quanh ta

Thế giới của những loài động vật hoang dã có biết bao điều kỳ lạ và vô cùng hấp dẫn. Clip dưới đây sẽ giúp các bạn khám phá cuộc sống trong tự nhiên của các loài.

Đăng ngày: 25/11/2025
Những loài cá khổng lồ của sông Mekong

Những loài cá khổng lồ của sông Mekong

Khối lượng cực đại của cá tra dầu sông Mekong đạt 300kg, còn chiều dài tối đa của cá đuối nước ngọt lên tới 5m. Sông Mekong, với hàng trăm loài cá và nguồn phù sa dồi dào, là mạch sống của hàng chục triệu người.

Đăng ngày: 22/11/2025
Những loài động vật đẹp nhất thế giới

Những loài động vật đẹp nhất thế giới

Cá trạng nguyên, cáo Fennec, cua kẹo, bướm đêm hoàng hôn... là một trong những loài động vật đẹp nhất thế giới.

Đăng ngày: 21/11/2025
13 loài thủy quái nước ngọt nguy hiểm nhất trên thế giới

13 loài thủy quái nước ngọt nguy hiểm nhất trên thế giới

Những loài thủy quái nước ngọt sở hữu kích thước nhỏ hơn rất nhiều so với các loài thủy quái sống dưới đại dương nhưng mức độ đáng sợ của chúng thì không hề thua kém chút nào.

Đăng ngày: 19/11/2025
Điều ít người biết về số trứng gà chúng ta vẫn ăn hàng ngày

Điều ít người biết về số trứng gà chúng ta vẫn ăn hàng ngày

Nhiều lúc ăn trứng gà, bạn tự hỏi liệu mình có đang... sát sinh không? Bởi vì quả trứng bạn ăn nếu được ấp nở sẽ thành gà con, không phải vậy sao?

Đăng ngày: 17/11/2025
Loài cừu đặc biệt vừa giống cừu vừa giống chó

Loài cừu đặc biệt vừa giống cừu vừa giống chó

Loài cừu đặc biệt này có vẻ ngoài rất dị, chúng không giống những con cừu dễ thương, đáng yêu khác mà có những đặc điểm khiến nhiều người bị nhầm lẫn với loài lợn lông hoặc chó.

Đăng ngày: 16/11/2025
Khoa Học News