Con người có sở thích “vô lý” với số làm tròn

Bạn muốn tiết kiệm 90% hay 91,27% với sản phẩm giảm giá? Nghiên cứu mới cho thấy tâm trí của chúng ta có mối liên hệ để thích số tròn đẹp hơn số lổn nhổn, ngay cả khi tùy chọn kia có giá trị tốt hơn.

Sở thích số đẹp đã được tiết lộ trong một nghiên cứu với 1.552 người tham gia qua sáu thí nghiệm khác nhau. Các tình nguyện viên được kiểm tra về phản ứng và đánh giá của họ về các số được làm tròn và không làm tròn khi đặt bên nhau.

Để tránh nhầm lẫn, các tình nguyện viên đã đươc thử thách nhiều tình huống, cho dù đó là một quảng cáo tiếp thị trên bảng quảng cáo, thông tin sản phẩm trên bao bì hay chiến dịch y tế công cộng do chính phủ điều hành.


Việc nhìn thấy những con số bất thường đang khiến chúng ta phải sử dụng nhiều năng lượng não hơn để xử lý. (Ảnh: Getty Images).

"Những con số có một ngôn ngữ riêng và con người thường đưa ra nhận thức phi số. Khi chúng tôi sử dụng các con số cụ thể đều được người tham gia thử nghiệm đánh giá thấp. Không có lý do rõ ràng cho loại hành vi này, và điều này là vô cùng ngạc nhiên", nhà kinh tế học hành vi Gaurav Jain, Viện Bách khoa Rensselaer ở New York cho biết.

Các nhà nghiên cứu suy luận rằng, việc nhìn thấy những con số bất thường đang khiến chúng ta phải sử dụng nhiều năng lượng não hơn để xử lý. Hơn nữa, những con số không làm tròn có nhiều khả năng được so sánh với những con số lý tưởng như 100% chỉ để hiểu rõ hơn về chúng.

“Trong nỗ lực để hiểu những con số bất thường không có đuôi bằng 0, chúng tôi dường như đã mang đến cho người thử nghiệm những ý nghĩa tiêu cực. Họ không thể khớp chúng với những con số tròn lý tưởng được so sánh theo bản năng”, nghiên cứu cho biết.

Theo nhóm nghiên cứu, tất cả điều này nên được xem xét khi sử dụng và chọn số để đóng khung, đặc biệt là khi cần phải thúc đẩy hành động như trong trường hợp đưa ra lời khuyên về sức khỏe trong đại dịch Covid-19 hiện tại.

Tiến sĩ Jain đưa ra thí dụ, nếu các quan chức y tế công cộng sử dụng con số cụ thể để đưa ra thông điệp như: "Một loại vaccine Covid-19 mới đã được phát triển có hiệu quả 91,27%", mọi người có thể nghĩ rằng vaccine này thực sự kém hiệu quả hơn so với việc chỉ nói là nó có hiệu quả 90%.

Tiến sĩ Jain nói: "Các nhà quản lý và các quan chức y tế công cộng nên cẩn thận khi sử dụng các số không tròn, bởi vì việc sử dụng phương pháp này trong các thông điệp truyền thông có thể làm giảm các đánh giá chủ quan về các thuộc tính liên quan".

Nghiên cứu về sở thích với những con số là một chủ đề hấp dẫn và mang nhiều sắc thái. Chẳng hạn các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra làm thế nào những con số không làm tròn có thể đáng tin cậy hơn và giảm xu hướng mặc cả.

Mặc dù nhiều nghiên cứu trước đây đã xem xét cách mô tả các con số và các từ được sử dụng cùng với chúng, nghiên cứu mới đã tự khắc phục các con số - một lĩnh vực chưa được kiểm tra kỹ lưỡng trước đây.

Và điều đó có nghĩa là sẽ có nhiều hơn nữa những nghiên cứu trong lĩnh vực này. Trong nghiên cứu mới nhất này, những người tham gia thử nghiệm chỉ được đánh giá bằng cách sử dụng các câu hỏi nghiên cứu kinh tế tiêu chuẩn thay vì với các kịch bản cụ thể. Đây là một lựa chọn để các nhà nghiên cứu khám phá trong tương lai.

Nghiên cứu đã được công bố trong Tạp chí Hành vi tổ chức và quy trình ra quyết định của con người (Organizational Behavior and Human Decision Processes).

TIN CŨ HƠN
Khí quyển Trái Đất gồm những tầng nào

Khí quyển Trái Đất gồm những tầng nào

Bầu khí quyển của Trái Đất bao gồm nhiều lớp với những đặc điểm riêng biệt, trong đó tầng ngoài cùng đang dần tan biến vào vùng không gian liên hành tinh.

Đăng ngày: 19/12/2025
9 điều về bản thân mà chúng ta không hề biết

9 điều về bản thân mà chúng ta không hề biết

Qua nhiều năm nghiên cứu, các nhà khoa học đã đi đến những kết luận rất thú vị về con người, có thể khiến bạn phải thốt lên "Hóa ra là như vậy".

Đăng ngày: 18/12/2025
Sự thật về khách sạn bí ẩn 33 năm không có một vị khách dù có quy mô cực kỳ hoành tráng

Sự thật về khách sạn bí ẩn 33 năm không có một vị khách dù có quy mô cực kỳ hoành tráng

Cho đến nay, khách sạn này vẫn tiếp tục được gắn liền với cái tên "khách sạn của ngày tận thế".

Đăng ngày: 18/12/2025
Du khách thoải mái đào kim cương miễn phí tại một công viên ở Mỹ

Du khách thoải mái đào kim cương miễn phí tại một công viên ở Mỹ

Công viên Crater Of Diamonds là kho báu kim cương hình thành bởi hoạt động địa chất và núi lửa định hình khu vực cách đây khoảng 3 tỷ năm.

Đăng ngày: 17/12/2025
Các tục lệ giáng sinh kỳ quặc nhất thế giới

Các tục lệ giáng sinh kỳ quặc nhất thế giới

Xem phim hoạt hình vịt Donald, trượt patin đến nhà thờ… là những phong tục đón giáng sinh kỳ lạ ở các nước.

Đăng ngày: 17/12/2025
Những sự thật ít người biết về sa mạc Sahara

Những sự thật ít người biết về sa mạc Sahara

Ngày nay có thể nóng đến kinh hoàng, thì Sahara vẫn từng là cái nôi của sự sống, bao bọc hàng ngàn cư dân cổ đại.

Đăng ngày: 16/12/2025
9 lý do chứng minh thuyết tiến hóa của Darwin là sai lầm

9 lý do chứng minh thuyết tiến hóa của Darwin là sai lầm

Thuyết tiến hóa của Darwin đóng vai trò rất lớn trong việc giải thích nguồn sống sự sống và sự phát triển của các loài sinh vật qua tiến hóa. Nhưng học thuyết của Darwin cũng gặp phải vô số những phản biện của giới khoa học.

Đăng ngày: 16/12/2025
Khoa Học News