Con người có sở thích “vô lý” với số làm tròn

Bạn muốn tiết kiệm 90% hay 91,27% với sản phẩm giảm giá? Nghiên cứu mới cho thấy tâm trí của chúng ta có mối liên hệ để thích số tròn đẹp hơn số lổn nhổn, ngay cả khi tùy chọn kia có giá trị tốt hơn.

Sở thích số đẹp đã được tiết lộ trong một nghiên cứu với 1.552 người tham gia qua sáu thí nghiệm khác nhau. Các tình nguyện viên được kiểm tra về phản ứng và đánh giá của họ về các số được làm tròn và không làm tròn khi đặt bên nhau.

Để tránh nhầm lẫn, các tình nguyện viên đã đươc thử thách nhiều tình huống, cho dù đó là một quảng cáo tiếp thị trên bảng quảng cáo, thông tin sản phẩm trên bao bì hay chiến dịch y tế công cộng do chính phủ điều hành.


Việc nhìn thấy những con số bất thường đang khiến chúng ta phải sử dụng nhiều năng lượng não hơn để xử lý. (Ảnh: Getty Images).

"Những con số có một ngôn ngữ riêng và con người thường đưa ra nhận thức phi số. Khi chúng tôi sử dụng các con số cụ thể đều được người tham gia thử nghiệm đánh giá thấp. Không có lý do rõ ràng cho loại hành vi này, và điều này là vô cùng ngạc nhiên", nhà kinh tế học hành vi Gaurav Jain, Viện Bách khoa Rensselaer ở New York cho biết.

Các nhà nghiên cứu suy luận rằng, việc nhìn thấy những con số bất thường đang khiến chúng ta phải sử dụng nhiều năng lượng não hơn để xử lý. Hơn nữa, những con số không làm tròn có nhiều khả năng được so sánh với những con số lý tưởng như 100% chỉ để hiểu rõ hơn về chúng.

“Trong nỗ lực để hiểu những con số bất thường không có đuôi bằng 0, chúng tôi dường như đã mang đến cho người thử nghiệm những ý nghĩa tiêu cực. Họ không thể khớp chúng với những con số tròn lý tưởng được so sánh theo bản năng”, nghiên cứu cho biết.

Theo nhóm nghiên cứu, tất cả điều này nên được xem xét khi sử dụng và chọn số để đóng khung, đặc biệt là khi cần phải thúc đẩy hành động như trong trường hợp đưa ra lời khuyên về sức khỏe trong đại dịch Covid-19 hiện tại.

Tiến sĩ Jain đưa ra thí dụ, nếu các quan chức y tế công cộng sử dụng con số cụ thể để đưa ra thông điệp như: "Một loại vaccine Covid-19 mới đã được phát triển có hiệu quả 91,27%", mọi người có thể nghĩ rằng vaccine này thực sự kém hiệu quả hơn so với việc chỉ nói là nó có hiệu quả 90%.

Tiến sĩ Jain nói: "Các nhà quản lý và các quan chức y tế công cộng nên cẩn thận khi sử dụng các số không tròn, bởi vì việc sử dụng phương pháp này trong các thông điệp truyền thông có thể làm giảm các đánh giá chủ quan về các thuộc tính liên quan".

Nghiên cứu về sở thích với những con số là một chủ đề hấp dẫn và mang nhiều sắc thái. Chẳng hạn các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra làm thế nào những con số không làm tròn có thể đáng tin cậy hơn và giảm xu hướng mặc cả.

Mặc dù nhiều nghiên cứu trước đây đã xem xét cách mô tả các con số và các từ được sử dụng cùng với chúng, nghiên cứu mới đã tự khắc phục các con số - một lĩnh vực chưa được kiểm tra kỹ lưỡng trước đây.

Và điều đó có nghĩa là sẽ có nhiều hơn nữa những nghiên cứu trong lĩnh vực này. Trong nghiên cứu mới nhất này, những người tham gia thử nghiệm chỉ được đánh giá bằng cách sử dụng các câu hỏi nghiên cứu kinh tế tiêu chuẩn thay vì với các kịch bản cụ thể. Đây là một lựa chọn để các nhà nghiên cứu khám phá trong tương lai.

Nghiên cứu đã được công bố trong Tạp chí Hành vi tổ chức và quy trình ra quyết định của con người (Organizational Behavior and Human Decision Processes).

TIN CŨ HƠN
Lời giải

Lời giải "Trí thông minh sẽ bị thay đổi theo thời gian?"

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trí thông minh không phải là một “đại lượng” cố định và bạn hoàn toàn có thể thông minh hơn theo thời gian.

Đăng ngày: 26/11/2025
Tại sao cà phê phân voi đắt nhất hành tinh?

Tại sao cà phê phân voi đắt nhất hành tinh?

Dù là những lời miêu tả kiểu "đó là phân" hay những lời ngợi khen rằng đó là "món quà của Chúa", thì cà phê phân voi vẫn là tách cà phê đắt nhất trên hành tinh.

Đăng ngày: 26/11/2025
Tại sao thi hài Lenin trông ngày càng tươi tắn hơn?

Tại sao thi hài Lenin trông ngày càng tươi tắn hơn?

Đây là lời khẳng định của những người làm công việc ướp xác cho Lenin. Họ đã phát triển những kỹ thuật thí nghiệm để duy trì thần thái cho thi hài của vị lãnh tụ cách mạng cộng sản.

Đăng ngày: 26/11/2025
Quá trình sản xuất vỏ lon giải khát

Quá trình sản xuất vỏ lon giải khát

Bước đầu tiên để tạo ra lon giải khát là đưa các cuộn nhôm, mỗi cuộn nặng chừng 10kg, vào máy để bôi trơn. Việc làm này giúp cho nhôm di chuyển trơn tru qua các khâu tạo kiểu dáng ở những bước tiếp theo.

Đăng ngày: 26/11/2025
Có nhóm máu này, bạn có thể là hậu duệ người ngoài hành tinh

Có nhóm máu này, bạn có thể là hậu duệ người ngoài hành tinh

RH âm (RH-) được coi là nhóm máu kế thừa huyết thống của người ngoài hành tinh.

Đăng ngày: 25/11/2025
99% chúng ta không thể liếm được cùi chỏ. Lý do là gì, bạn biết không?

99% chúng ta không thể liếm được cùi chỏ. Lý do là gì, bạn biết không?

Tại sao bạn không thể liếm trúng được khuỷu tay, chỗ cùi chỏ ấy? Có lý do cả đấy.

Đăng ngày: 25/11/2025
Một ngày trên Trạm Vũ trụ Quốc tế của các phi hành gia diễn ra như thế nào?

Một ngày trên Trạm Vũ trụ Quốc tế của các phi hành gia diễn ra như thế nào?

Đối với các phi thành gia trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS), khái niệm một ngày khá trừu tượng bởi mỗi 24 giờ, họ sẽ trải nghiệm 15 lần bình minh ló rạng khi ISS bay quanh trái đất.

Đăng ngày: 25/11/2025
Khoa Học News